In de eerste eeuw vestigde de romeinen zich onder het huidige Domplein. Ze bouwden er een fort en er werd een legerkamp aangelegd. Hoe zag Utrecht eigenlijk er in de romeinse tijd uit? Utrecht is op de dag van vandaag een grote stad met veel inwoners. Maar heeft dat te maken met de romeinen, hadden de romeinen veel invloed op Utrecht? En hoe is het Romeinse rijk ontstaan? Waarom gebeurde dit allemaal in Utrecht, was de grond vruchtbaar, of was dit de enige plek die overbleef? Waar maakten de romeinen deze sterke forten mee, en welke bouwstijl hanteerden de Romeinen? Maar het belangrijkste, wat zien we nu nog terug van de romeinse tijd in het huidige Utrecht?
De strijd om Italië en de rest van Europa.
Vroeger woonden er in Italië verschillende volken. Zo had je de Grieken, Carthagers en Latijnen. Al deze volken streden met elkaar om Italië. Uiteindelijk wisten de latijnen de overwinning binnen te slepen, en hadden ze heel Italië in hun macht. Nadat de latijnen Italië hadden veroverd, werden ze steeds machtiger. Ze veroverde land, naar land en rond het jaar 200 hadden ze een groot stuk van Europa veroverd. Ook Nederland ,zoals het vandaag de dag heet, werd door de latijnen, die inmiddels romeinen werden genoemd, veroverd. De romeinen kozen ervoor om niet heel Nederland te veroveren; ze namen de Rijn als grens. Dit was makkelijk te bewaken omdat de noordelijke bewoners van Nederland, niet makkelijk over de rijn konden komen. De reden waarom ze ervoor kozen om een fort op onder andere Utrecht te zetten, was omdat het erg gunstig lag. Utrecht lag namelijk op de kruising van de toen tijdige wegen. Ook lag het tussen 2 rivieren, namelijk de vecht en de Rijn.
Vondsten
Onder het Domplein stond vroeger dus het fort van de romeinen. De keizer wilde langs de rijn een aantal forten met een leger. Ze noemde dit kleine romeinse dorpje het Traiectum. Nu is er nog maar weinig te zien van wat de romeinen achterlieten. Wel merk je dat als je vanaf het Centraal Station naar de domtoren loopt of fietst dat het landschap iets omhoog gaat. Dat komt omdat deze berg is door romeinse mensenhanden opgehoogd. Door de romeinen is er meer verfijning, meer luxe en zijn er mooiere spullen gekomen. Dit breidt zich nu steeds uit. Maar toch is er vandaag de dag niets meer bovengronds te vinden van het Traiectum. Op diverse plaatsen is in paar tegels aangegeven waar de buitenmuur van het Traiectum stond. De stenen van de boogconstructie van de toegangspoort naar het hoofdkwartier is te bezichtigen in het centraal museum. In Leidsche rijn (De hoge woerd) hebben ze pas geleden een museum geopend met de o.a De Meern V en nog meer archeologische vondsten van de romeinse tijd in Utrecht. Later meer over De Meern V.
Traiectum
De oorsprong van Utrecht gaat dus terug tot 47 jaar voor Christus toen de romeinen een trajectum hadden gesticht als een fort. Generaal Corbulo had het laten aanleggen langs de Rijn. Daarom ook de naam traiectum, dat betekent oversteekplaats. Als je naar de afbeelding kijkt naast deze tekst zie je dat eigenlijk de romeinen best slim, ze vestigde langs de rivier overal forten zodat je makkelijk spullen kon vervoeren. Ongeveer 5 kilometer verder lagen 2 andere romeinse forten, een ten westen in het huidige Vleuten en de ander lag ten zuiden bij Bunnik in de buurt.
Bouwkunst
De romeinse bouwkunst is in de tijd van nu nog erg belangrijk, want nu nog steeds gebruiken we hun bouwstijl. Veel tempels, basilica, theaters, thermen en woonhuizen werden er gemaakt in de romeinse tijd. Bij het Traiectum was er een thermen. Een thermen is eigenlijk een soort badhuis. Deze werden gebouwd omdat Romeinen dol waren op badhuizen. Ze waren groot en kenden veel sauna’s en baden. Het eerste fort dat werd gebouwd was van hout met aarden wallen. Maar in de Bataafse opstand werden alle forten vernield. Een jaar later na het herstel hadden ze het fort herbouwd en is het weliswaar groter dan voorheen, maar wel nog van hout. Rond 200 na Christus hebben ze voornamelijk met steen gebouwd en was dat het bouwmateriaal van het Castellum. Het fort had een hoofdkwartier die principia genoemd werd. De principia was zo’n 25 vierkante meter en 5 meter hoog. Door opgravingen weten we dat ze de laatste decennia dat ze leefden een verwarmingssysteem hadden. In de 3e eeuw verlaten de romeinen het Traiectum en namen de Germaanse stammen het rijk over. Een eeuw later begint een nieuw tijdperk, de middeleeuwen. Van de overblijfselen van het fort word later de dom van gemaakt.
Waarom heet juli eigenlijk juli?
Andere dingen die wij van de Romeinen hebben overgehouden, zijn de taal en de kalender. Ooit heeft de keizer Julius Caesar bedacht dat het jaar 365 dagen moest hebben en om de vier jaar kwam er een schrikkeljaar. Ook vond hij dat er een maand naar hem zou moeten vernoemd, namelijk juli. Ook de maanden oktober en augustus zijn naar een keizer vernoemd, namelijk naar keizer Octavianus, maar omdat hij zijn naam had veranderd naar augustus, werd er ook een maand augustus genoemd. De romeinen spraken Latijn, een taal waar nu nog steeds veel woorden van afgeleid zijn.
Leidsche Rijn in de Romeinse tijd.
150 jaar na Christus is er een romeins schip gebouwd, wat later in 1997 toevallig is gevonden bij graafwerkzaamheden voor de stadsuitbreiding. Het duurde 6 jaar om het schip uit te graven en weg te bergen. Het schip is de afgelopen 12 jaar geconserveerd door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed in Lelystad. Het schip is bijzonder omdat er nog veel meubels, gereedschap en persoonlijke spullen in de boot liggen. De naam van het schip is De Meern V, en het ligt in het nieuwe museum Castellum Hoge Woerd de plek waar vroeger het romeinse fort stond.
Bronnen
https://nl.wikipedia.org/wiki/Traiectum_(Utrecht)
http://www.romeinselimes.nl/nl/plaatsen/utrecht
http://kunst-en-cultuur.infonu.nl/diversen/99805-de-romeinse-bouwkunst.html
http://historiek.net/romeinen-rondom-het-domplein/44301/
http://www.utrecht.nl/castellum-hoge-woerd/
http://www.romanaqueducts.info/romeineninnederland/romeineninnederland.htm
https://nl.wikipedia.org/wiki/Romeinse_architectuur
http://www.romanaqueducts.info/romeineninnederland/romeineninnederland.htm
http://www.histvervdmh.nl/newslistold.php
https://nl.wikipedia.org/wiki/Traiectum_(Utrecht)
http://www.hetutrechtsarchief.nl/webwinkel/prentbriefkaarten-en-plattegronden/traiectum-wtrecht
http://www.dbbouwconsultancy.nl/projecten/castellum-hoge-woerd-te-de-meern/