Wilde dieren in de dierentuin: het zou verboden moeten worden.
Een beer dansend op het slappe koord, een tijger die door een brandende hoepel spring, een olifant in handstand. Gelukkig komt aan deze praktijken een einde: want het misbruiken van wilde dieren in het circus wordt in Nederland nog dit jaar verboden. Het welzijn van wilde dieren komt daar teveel in het gedrang. Maar hoe zit het met het welzijn van wilde dieren in de vele dierentuinen? Zou een verbod daar ook niet op zijn plaats zijn? Ik vind van wel: de dierentuin in zijn huidige vorm moet ook verboden worden.
Ook dierentuinen zijn er in eerste instantie om mensen te vermaken. Het welzijn van dieren is daarbij van onderschikt belang. De PETA (People for the Ethical Treatment of Animals) noemt het houden van wilde dieren in dierentuinen zelfs dierenmishandeling. Het welzijn van dieren is afhankelijk van de mate waarin zij hun natuurlijk gedrag zoals jacht-, migratie-, vluchtgedrag, kunnen vertonen. Natuurlijk gedrag is onder andere:. In gevangenschap worden ze teveel beperkt in hun natuurlijke gedragingen. Hun leefruimte is daarvoor gewoonweg te klein. Dit leidt tot frustratie en stress. Die stress uit zich in abnormaal, vaak stereotiep, gedrag. Als je langs de dierenverblijven in Artis loopt zie je wilde dieren uren achtereen hetzelfde rondje lopen of onophoudelijk dezelfde zinloze bewegingen maken.
Dierentuinen kunnen ook een gevaarlijke omgeving zijn voor zowel de dieren als de bezoekers. Niet zelden worden de dieren stiekem ongezond gevoerd, getreiterd en uitgedaagd. Ook goedbedoelde pogingen van bezoekers om contact maken met de dieren kan tot problemen leiden. Ze weten niet dat hun gedrag door de dieren kan worden opgevat als agressie of dominantie. Hoe dat kan aflopen hebben we gezien bij het Bokito-incident in Blijdorp. Ondanks veiligheidsmaatregelen zijn er nog regelmatig incidenten waarbij mens of dier gewond raken of het met de dood moeten bekopen.
Waarom dan toch wilde dieren houden in de dierentuin? Voorstanders wijzen op de belangrijke educatieve taak. Dierentuinen willen bij het publiek respect voor natuur en milieu kweken door dieren te tonen in een zo natuurlijk mogelijke omgeving, waarin zij gedrag dat bij hun soort hoort, zoveel mogelijk kunnen uiten. Maar dat zit nou juist het probleem, zoals ik hierboven uiteen zette; dierentuindieren zijn ver verwijderd van hun natuurlijke omgeving en kunnen zich daardoor juist niet op een natuurlijke manier gedragen. De vele mooie films en documentaires die met respect voor de wildleven worden gemaakt, geven een veel beter beeld van de natuur.
Het nut van de dierentuin lijkt hiermee wat dat betreft achterhaald.
Conclusie: het houden van wilde dieren in gevangenschap veroorzaakt voor veel dierenleed. Leed dat niet opweegt tegen de doelen van de dierentuinen: educatie en fokprogramma’s. Een doelstelling die trouwens op een andere manier veel effectiever kan worden bereikt. Kortom, de .
.