Wij gaan het met deze praktische opdracht hebben over de Oekra??ense geschiedenis. Dit onderwerp kwam vooral bij ons op, omdat Oekra??ne op dit moment veel in het nieuws is, vanwege de situatie waarin het verkeert met Rusland. Doordat dit zo’n recent onderwerp is, leek het ons ook interessanter dit te gaan onderzoeken.
Ons onderwerp past bij de ‘Tijd van wereldoorlogen’. Met dit tijdvak gaat het onder andere over de Russische Revolutie en de Sovjet-Unie onder leiding van Stalin. En omdat Oekra??ne eerst, voordat het zich afscheidde, deel uitmaakte van de Sovjet-Unie, past het onderwerp bij dit tijdvak.
Tijd van wereldoorlogen (1900-1950)
Dit tijdvak heeft zijn naam te danken aan de 1e (1914-1918) en de 2e Wereldoorlog (1939-1945).
Deze oorlogen vonden op verschillende continenten plaats, waarbij er veel mensen zijn gestorven (rond de 60 miljoen). Landen hadden in die tijd vaak behoefte aan het sluiten van bondgenootschappen. Koloniale grootmachten besloten elkaar te steunen tijdens conflicten. Dit, en andere factoren, zoals het gebruik van massavernietigingswapens, gaven aanleiding tot oorlog. De ontwikkeling van de massavernietigingswapens, zoals gifgas, was belangrijk voor de wapenwedloop.
De gevolgen van de 1e Wereldoorlog, die Nederland overigens aan zich voorbij liet gaan door neutraal te blijven, waren aanzienlijk. Dit kwam het herstel na de oorlog niet ten goede. Er mocht nooit meer een wereldoorlog komen, zo dacht men. Dit bleek niet te bewerkstelligen. Er ontstonden, mede door de strenge bepalingen in de speciale vredesverdragen, nieuwe internationale conflicten.
In de Verenigde Staten was er een grote economische crisis, en in 1929 werd Europa hier ook door getroffen (hij waaide als het ware over naar Europa vanuit de VS). De gevolgen waren groot. Het fascisme en het nationaalsocialisme bloeiden op. Toen Adolf Hitler in Duitsland aan de macht kwam, en zijn land omvormde tot totalitaire, racistische maatschappij, ontstond er weer oorlogsdreiging. Hitler was tegen de joden, en wilde die eigenlijk uitroeien (Holocaust – volkerenmoord op de joden van Europa). Nadat Duitsland in 1939 een grensconflict met Polen uitlokte, begon de 2e Wereldoorlog. In de 1e Wereldoorlog werd er nog op het slagveld gevochten, maar in de 2e Wereldoorlog kregen de burgers er direct mee te maken.
Ook Oekra??ne en Rusland (Sovjet-Unie) ondervonden hier de gevolgen van.
Kenmerkende aspect bij ons onderwerp:
Het in de praktijk brengen van de totalitaire* ideologie??n communisme en fascisme*/nationaalsocialisme
Dit kenmerkend aspect past bij ons onderwerp, omdat in 1917 voor het eerst communisten aan de macht kwamen in het Russische Rijk.
Na de 1e Wereldoorlog brak er een communistische revolutie uit in Rusland. Hierbij werd huis Romanov (de tsaar en zijn familie) afgezet na 400 jaar regeren. Toen kwamen dus de communisten aan de macht, onder leiding van Vladimir Lenin. Hij was de aanvoerder van de radicale bolsjewieken, leden van de meerderheid. Gematigde Russische socialisten werden mensjewieken genoemd, leden van de minderheid.
Wij gaan onderzoeken wat de situaties, conflicten, en gebeurtenissen uit het verleden met de huidige situatie te maken hebben.
Onze onderzoeksvraag:
Hoe zijn de gebeurtenissen uit het verleden van invloed op de huidige situatie tussen Rusland en Oekra??ne?
Oekra??ne maakte deel uit van de Sovjet-Unie. Toen Vladimir Iljitsj Lenin, de leider van de Sovjet-Unie, in 1924 overleed, kreeg Jozef Stalin (‘man van staal’) steeds meer macht. In zijn vroege levensjaren was hij een schoenmakersknecht in zijn geboortestad. Daarna volgde hij een priesterstudie maar door zijn revolutionaire denkbeelden kreeg hij na 5 jaar banden met de Bolsjewieken. Zo kreeg hij steeds meer macht en kreeg hij een hoge plaats in de politiek. Tot zijn dood in 1953 was hij officieel secretaris-generaal van de communistische partij van de Sovjet-Unie.
Vijfjarenplan
In 1928 kwam Stalin met zijn vijfjaren plan. Zijn doel was om van Rusland een sterke industri??le macht te maken. Daarvoor had hij onder andere geld en voedsel nodig. Dat probeerde hij te bereiken met de collectivisatie* van de landbouw, dit gebeurde met harde hand in Oekra??ne. De boerderijen werden omgezet in kolchozen* en sovchozen*, daardoor waren er minder boeren nodig op het land, en konden zij werken in de industrie.
Holodomor
Door Stalins strenge beleid over de collectivisering ontstond er in veel deelstaten van de Sovjet-Unie hongersnood. Oekra??ne werd het hardst geraakt, omdat vrijheid hier de traditie was. De boeren kwamen in opstand. Ze gaven hun graan niet aan de Russen, maar besloten het te verbergen. Om die opstand tegen te gaan verhoogde Stalin de graanquota met 44%. Dit had als gevolg dat er te weinig graan overbleef voor de boeren zelf. De regel was namelijk, dat als de boeren niet aan de graanquota voldeden, ze niks voor zichzelf mochten houden. Als je werd betrapt op het achterhouden van graan, werd je direct ge??xecuteerd of gedeporteerd naar verbanningsoorden in Siberi??. Het ging zelfs zo ver, dat boeren, ondanks dat ze een veld vol graan hadden, toch stierven van de honger. Ook wordt er gesproken over gevallen waar ouders Nota bene hun eigen kinderen op moesten eten, wilden ze overleven. Of dit werkelijk is gebeurd, is niet helemaal zeker. Dat besluit zorgde dus voor extreme hongersnood, en daardoor de dood van miljoenen mensen. Het exacte aantal slachtoffers van de hongersnood is nooit precies vastgesteld, aangezien er in die tijd geen goede documentatie was. De schatting ligt tussen de 5 en 10 miljoen doden, en dat in ‘?n jaar tijd. (1932-1933).
Het woord Holodomor is afgeleid van de Oekra??ense ‘moryty holodom’, dat letterlijk ‘dood veroorzaken door honger’ betekent. Er word in plaats van holodomor ook wel gesproken van de ‘Oekra??ense genocide’ of ‘Oekra??ense holocaust’.
Molotov-Ribbentroppact
Op 23 augustus 1939 sloten Hitler en Stalin een verdrag waarmee zij beloofden elkaar niet aan te vallen tijdens de oorlog, het Molotov-Ribbentroppact. Dit verdrag was belangrijk voor Hitler, anders had hij Polen niet kunnen aanvallen en de oorlog niet kunnen starten. Dan was er namelijk een re??le kans dat Duitsland op twee fronten oorlog moest voeren. Met dit verdrag schond het eigenlijk een eerder pact met Polen. In 1940 was er al een groot deel van West-Europa veroverd, en spraken beide partijen (Hitler en Stalin) weer met elkaar. Hitler wilde verder met de samenwerking, maar Stalin wilde invloed in de Balkan, en hij wilde een militaire basis aan de Bosporus. Dit ging voor Hitler te ver. Als gevolg besloot hij tot een aanval op de Sovjet-Unie. Dit gebeurde uiteindelijk in 1941, waarmee het pact met Stalin werd geschonden. Het eerste doelwit van Duitsland was West-Oekra??ne. Al snel heeft het Duitse leger
de macht in die gebieden. Vooral omdat de steden daar werden geterroriseerd door de Sovjets, werden de Duitsers gezien als bevrijders. Dit beeld van de Duitsers blijft echter niet lang. De joodse bevolking heeft het het zwaarst te verduren onder het regime van Hitler. Al tijdens de eerste weken van de bezetting worden ze vervolgd en uitgeroeid. Vooral in het westen van Oekra??ne verdwijnen gehele joodse leefgemeenschappen . Een goed voorbeeld hiervan is het bloedbad van Babi Jar. Zelfs de Oekra??ense bevolking was betrokken bij de Jodenvervolging. Van executies, tot het bewaken van de concentratiekampen. De grote steun die de nazi’s krijgen van het Oekra??ense volk belonen ze niet. Integendeel juist, ze gebruiken het al snel als een exploitatiekolonie*. Ook de mensen die geboren en getogen zijn in Oekra??ne worden slachtoffer en moeten werken in Duitsland als ‘Ostarbeiter’. Uiteindelijk zijn in alleen Oekra??ne al 6 miljoen mensen gestorven.
Babi Jar
Toen Hitler Kiev had veroverd werd door de Geheime dienst van de Sovjet-Unie een groot aantal gebouwen in de stad opgeblazen die in gebruik waren van het Duitse leger. De meeste slachtoffers vielen op dat moment dus aan de Duitse kant. Als gevolg hiervan besloot het Duitse leger alle joden in Kiev ter dood te veroordelen. Een paar dagen later werden alle Joden gedwongen om zich te verzamelen in de stad, want ze zouden een nieuwe woonplaats krijgen. Later bleek, dat dat niet gebeurde. In tegenstelling, ze werden allemaal naar Babi Jar gedreven, een ravijn in het noordwesten van Kiev, net buiten de stad, naast een joodse begraafplaats. De joden moesten achterlaten wat ze niet konden dragen. Eenmaal ter plaatse werden zij gedwongen om het ravijn in te lopen, en daar op de grond te gaan liggen, met hun gezicht naar de grond toe gericht. De joden werden daar ‘?n voor ‘?n neergeschoten door de Duitsers met machinegeweren. Ze werden bedekt met dunne lagen aarde. Daarna konden de volgende joden daar weer bovenop gaan liggen, en zo gebeurde dat laag voor laag. In totaal zijn er, binnen twee dagen, bijna 34.000 joden vermoord. Doordat er zoveel mensen gelijk werden neergeschoten, misten ze wel eens iemand. Het kwam dus voor dat iemand de schoten overleefde. Deze werd, of levend begraven, of slaagde erin weg te kruipen en zichzelf in veiligheid te brengen. Er zijn zo’n 30 overlevenden bekend van dit bloedbad.
Slagen in het Oosten
Op het Oostfront waren de zwaarste gevechten voor Hitler. Daarom had hij ook 75% van zijn leger gevestigd in dit gebied. Vooral in het westelijke Oekra??ne waren heftige slagen. Het Sovjetleger had er veel voor over om deze slagen te winnen en offerden veel op. Zij dachten dat ze daarmee de sleutel tot de eindoverwinning in handen hadden. Hitler leed zijn verliezen grotendeels op het oostfront. Hier verloor hij zijn macht, en dat werd Duitsland uiteindelijk te veel. Ze vochten door, ondanks de steeds kleinere kans op de overwinning. Op hun terugtocht uit Rusland vernietigden ze alles wat ze tegenkwamen, dat anders weer in handen zou komen van de Sovjets.
In het Oosten vonden dus de belangrijkste veldslagen plaats, die uiteindelijk beslissend waren, en Hitler de das omdeden.
Uiteenvallen Sovjet-Unie
Een van de belangrijkste gebeurtenissen in de 20e eeuw is het uiteenvallen van de Sovjet-Unie. De Sovjet-Unie werd aan het einde van de Koude Oorlog steeds zwakker, daardoor vonden er tussen 1990-1991 een aantal gebeurtenissen plaats, die nadelig waren voor de eenheid van de Sovjet-Unie. Socialistische Sovjetrepublieken zagen hierin kansen om onafhankelijk te worden.
Uiteindelijk gebeurde dit ook, in december 1991. In Oekra??ne werd er in grote getale gestemd voor afscheiding van de Sovjet-Unie. Op 8 december kwamen de leiders van Oekra??ne, Wit-Rusland en Rusland bij elkaar en ondertekenden het Akkoord van Minsk. Dit betekende het einde van de Sovjet-Unie.
Akkoord van Minsk
Deze overeenkomst werd ondertekend door de leiders van bovengenoemde landen, en daarmee was er dus een einde gekomen aan de Sovjet-Unie. Hiermee werd tevens de soevereiniteit* van de staten erkend (alleen de deelnemende staten). Het akkoord werd overigens niet in Minsk ondertekend, maar in een buitenhuisje aan de Pools-Wit-Russische grens, aan de rand van het woud van Bialowi??za. Dit betekende ook het einde aan alle onrust in de Sovjet-Unie, die werd veroorzaakt door de vele revoluties in de deelstaten.
Minsk is tegenwoordig het hoofdkwartier van het GOS (Gemene best van Onafhankelijke Staten), een verband tussen de voormalige Sovjetstaten.
7. Ligging van Oekra??ne ten opzichte van de rest van Europa
De Krim is een schiereiland in de zwarte zee met zo’n 2,5 miljoen inwoners. De Krim staat door middel van de ‘Landengte van Perekop’ in verbinding met Oekra??ne. Volgens Oekra??ne en andere landen is de Krim onderdeel van Oekra??ne, maar sinds 16 maart 2014 valt het onder Rusland. Het merendeel van de inwoners van de Krim zullen hiermee instemmen, aangezien de meerderheid van de inwoners Russisch is. Hieronder zie je de bevolkingssamenstelling van de Krim:
‘ Russen 1.240.400 (60,1%)
‘ Oekra??ners 576.600 (23,9%)
‘ Krim-Tataren 245.200 (10,2%)
‘ Wit-Russen 35.000 (1,5%)
‘ Tataren 13.500 (0,5%)
‘ Overige 3,8%
Dat er zoveel Russen leven op de Krim, is omdat het lange tijd in handen van Rusland is geweest. In 1783-1917 viel het onder Russisch gezag. Na 1917 was het even onafhankelijk waarna het in 1921 weer onder Russisch gezag viel. Tot in 1954 Stalins opvolger Chroesjtsjov, die van oorsprong Oekra??ens was, de Krim weer terug gaf aan Oekra??ne. Bij het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in 1991 bleef het onderdeel van Oekra??ne. In de belangrijkste havenplaats Sebastopol huurde Rusland echter nog steeds een marinebasis waar het hoofdkwartier van de Russische ‘Zwarte zeevloot’ is gevestigd.
Krimoorlog
In 1783, toen de Russisch-Turkse oorlog was afgelopen, voegde Rusland de Krim toe aan haar gebied. De Krim-Tataren verlieten de Krim, en vertrokken naar het Ottomaanse Rijk*. De Russen, Grieken en Armenen namen hun plaats in, en zij stichtten onder meer de belangrijke havenstad Sebastopol. Rusland wilde met de vloot, gelegen in de marinehaven van Sebastopol, haar gebied uitbreiden in Zuid-Europa. Dit deden zij met als dekmantel, dat ze de christenen van de Turkse heerschappij wilden bevrijden. Het echte doel was echter om meer controle over de Bosporus, en meer invloed op de Middellandse zee te krijgen. De Europese grootmachten zien de wil van Rusland om uit te breiden als een bedreiging, en gebruiken de Russisch-Turkse oorlog (1853-1856) om de macht van de Russen te beperken. De belegering door de grootmachten van Sebastopol begint in 1854. Zij winnen de strijd en nemen de havenstad in. Uiteindelijk mag Rusland de Krim wel behouden.
Krimcrisis
De tegenstanders van de toenmalige regering in Oekra??ne kwamen in 2013-2014 in protest tegen de regering van president Viktor Janoekovitsj, omdat hij niet akkoord ging met de overeenkomst om zich aan te sluiten bij de Europese Unie. (Euro Maidan) Toen Rusland besloot om militair in te grijpen, ontstond er een diplomatieke crisis. Er was een re??le kans op oorlog tussen de 2 landen. Rusland kwam met tientallen gewapende mannen naar de Krim, en bezetten daar onder andere belangrijke gebouwen die van het Parlement. Ook namen ze twee vliegvelden in bezit. Deze aanvallen zorgden ervoor dat de Pro-Russische inwoners in Oost-Oekra??ne ook in opstand kwamen. De Krimcrisis zorgde voor zoveel commotie, dat de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties bij elkaar kwam om te vergaderen over de situatie. Op 4 maart 2014 besluiten zij dat de crisis afgelopen moet zijn, en komen met een voorstel voor Rusland. Zij moeten hun troepen terugtrekken naar eigen legerbases, en de militaire kracht in Oekra??ne beperken. Twee dagen later stemt het Krimse parlement echter in met een wet waarin staat dat de Krim weer onderdeel wordt van Rusland. Op 18 maart wordt dat officieel bekend gemaakt, en besluit Oekra??ne om al haar soldaten en burgers daar te laten vertrekken.
Samenvatting
Oekra??ne maakte deel uit van de Sovjet-Unie en toen Vladimir Lenin in 1924 overleed, kwam Jozef Stalin aan de macht. In 1928 kwam hij met zijn 5-jaren plan, waardoor Rusland een sterke industri??le macht moest worden. Hierdoor kreeg ‘de graanschuur van Rusland’ (Oekra??ne) het zwaar te verduren. Stalin trok veel geld en voedsel uit Oekra??ne. Zij kregen hierdoor te maken met een extreme hongersnood, waardoor miljoenen mensen stierven.
Hierna volgde de 2e Wereldoorlog. Na het tekenen van het Molotov-Ribbentroppact tussen Duitsland en de Sovjet-Unie ging het niet lang goed. Hitler schond dit pact, en viel de Sovjet-Unie aan. Hij begon in het westelijke deel van Oekra??ne, waardoor hij het zwakke en uitgehongerde gebied nog eens extra veel pijn deed. De bevolking van Oekra??ne werd nog eens uitgedund door de Jodenvervolging, waar nog eens miljoenen slachtoffers door werden gemaakt. Een goed voorbeeld hiervan is het bloedbad van Babi Jar.
Hitler had het zwaar aan het Oostfront, en verloor hier de meeste mannen. Hij had hier ook het grootste deel van zijn leger gevestigd. De kans op de overwinning werd al kleiner. Uiteindelijk werden de slagen in het Oosten Duitsland te veel, en trokken ze terug.
In 1991 viel de Sovjet-Unie uiteen. De leiders van Rusland, Wit-Rusland en Oekra??ne, ondertekenden het akkoord van Minsk, hiermee werd Oekra??ne onafhankelijk. Er kwam een einde aan de chaos in de Sovjet-Unie.
Na de Russisch-Turkse oorlog, die in 1783 eindigde, nam Rusland de Krim in handen. De Krim, een schiereiland in de Zwarte Zee, is daarna lang in handen geweest van de Russen. Er was een korte periode van onafhankelijkheid, maar het viel snel weer onder Russisch gezag. In 1954 kwam daar verandering in. Chroesjtsjov, de opvolger van Stalin, gaf de Krim weer terug aan Oekra??ne.
In 1991 kwamen de tegenstanders van de regering in opstand, omdat deze zich niet aansloten bij de EU. Rusland greep in, en er ontstond een kans op oorlog. Rusland bezette de Krim met geweld. Op 6 maart krijgt Rusland de Krim weer in handen, en op 18 maart wordt dit officieel ondertekend.
De onderzoeksvraag luidde:
Hoe zijn de gebeurtenissen uit het verleden van invloed op de situatie tussen Rusland en Oekra??ne nu?
Antwoord op de onderzoeksvraag
De Oekra??ners zijn zwaar beschadigd door de tijd waarin de Russische Stalin de baas was. Met het Vijfjarenplan werd er onder andere geld en voedsel uit Oekra??ne, en andere deelstaten getrokken. De Oekra??ense boeren moesten al hun graan afstaan. Dit was afzien voor de boeren. Er volgde een periode van hongersnood (Holodomor). Deze periode eiste veel slachtoffers.
Tijdens de 2e Wereldoorlog, waarin de Sovjet-Unie eerst nog een pact afsloot met Duitsland, is de Oekra??ense bevolking nogmaals op de proef gesteld. Velen mensen stierven, en Hitler had het vooral op de joden gemunt.
Ook het bloedbad van Babi Jar heeft het volk nog eens extra hard geraakt. Veel mensen hebben het einde van de slagen op het Oostfront ook niet meegemaakt. Kortom, het volk heeft een aantal littekens opgelopen.
In 1991 werd Oekra??ne gescheiden van de Sovjet-Unie. Daar waren felle discussies over. Welk gebied werd officieel van Oekra??ne, en wat van Rusland? In Oekra??ne wonen namelijk veel mensen met Russische roots*, en mensen die liever bij Rusland horen. De mensen binnen Oekra??ne zijn het lang niet altijd met elkaar eens.
En als dat nog allemaal niet genoeg was, ontstond er afgelopen jaar ruzie over de Krim, dat tot dan toe bij weer bij Oekra??ne hoorde. Het is daarvoor lange tijd in handen van Rusland geweest. Rusland wilde dit schiereiland nu echter weer terug, en weer onderdeel van haar land maken. Er was een re??le kans op een burgeroorlog. Na lange tijd van bewapende bezetting van het land, kreeg Rusland het ook officieel weer in handen.
Al deze gebeurtenissen kwamen de toch al niet zo vlottende relatie tussen de Oekra??ners en Russen niet ten goede. Wanneer Rusland weer een gebied wil van Oekra??ne, raken de Oekra??ners al ge??rriteerd. De adrenaline jaagt dan door hen heen. Ze zijn vroeger geterroriseerd door de Russen. Dat willen ze niet meer, nooit meer.
Boonstra, R. e.a., Feniks, Geschiedenis voor de bovenbouw (Amersfoort,2013)
http://mens-en-samenleving.infonu.nl/internationaal/105796-genocide-oekraine.html
http://nl.wikipedia.org/wiki/Akkoord_van_Minsk
http://nl.wikipedia.org/wiki/Bloedbad_van_Babi_Jar
http://nl.wikipedia.org/wiki/Euromaidan
http://nl.wikipedia.org/wiki/Holodomor
http://nl.wikipedia.org/wiki/Jozef_Stalin
http://nl.wikipedia.org/wiki/Krim‘
http://nl.wikipedia.org/wiki/Krimcrisis
http://nl.wikipedia.org/wiki/Molotov-Ribbentroppact
http://nl.wikipedia.org/wiki/Oostfront_(Tweede_Wereldoorlog)
http://nl.wikipedia.org/wiki/Uiteenvallen_van_de_Sovjet-Unie
http://nl.wikipedia.org/wiki/Vijfjarenplan
http://www.go2war2.nl/artikel/1559/Massamoord-in-Babi-Jar.htm
http://www.verzetsmuseum.org/museum/nl/tweede-wereldoorlog/achtergrond/achtergrond,communisme
Onwijn K., Oekra??ne, (Haarlem, 2012)
Feedback praktische opdracht Duitse eenwording
‘ Het eerste wat mij opvalt is geen voorblad. Ik vind dit een belangrijk punt van de lay-out
‘ De bladzijdes zijn netjes aangegeven met paginanummers, maar er is geen inhoudsopgaven waarin alles is neergezet.
‘ Ook vraag ik me af waarom het onderwerp van de PO steeds bovenaan de bladzijde wordt herhaald. Mij lijkt het beter als je dat alleen op het voorblad zet, en dan meer ruimte overhoud op de andere bladzijdes.
‘ Het begin van de PO vond ik heel moeilijk om te begrijpen, omdat er veel moeilijk taalgebruik in verwerkt is, misschien kan je deze woorden beter uitleggen’? De PO heeft geen onderzoeksvraag, dat is waar de hele opdracht om draait, dus ik weet ook niet precies waar ik achter moet komen als ik dit gelezen heb.
‘ Als ze het over plaatsjes of aanval manoeuvres hebben is alles goed aangegeven met kaartjes zodat je precies weet waar het plaats vond.
‘ Er word veel verteld over Otto von Bismarck maar ik vond dat er niet heel veel informatie over hemzelf verteld werd, zoals wanneer hij is geboren. Ook van een andere groep is niet precies aangegeven wat het is namelijk de; Hohenzollern
‘ Ik heb in de PO zelf nog woorden of zinnen gearceerd waarvan ik denk dat ze niet helemaal kloppen, of niet goed zijn. Zoals het lange woord op pagina 1 waarom die zo groot is in vergelijking met de rest. (Deze verbeterde versie heb ik in de mail verstuurd.)
‘ Ook is er geen samenvatting of conclusie gegeven. Maar dat is natuurlijk omdat er geen onderzoeksvraag is.
Van Peter van Dijk
Commentaar op p.o. van Frenck Smit
In het commentaar geef ik een feedback op je p.o. Hierin ga ik in op de inhoud en op hoe die is weergegeven (lay-out). Ook markeer ik in de p.o. de dingen die verbeterd kunnen worden met rood. In de tekst heb ik ook een paar kleine foutjes in het rood verbeterd of verbeteringen genoteerd.
Voorpagina
‘ Op de voorpagina heb je jullie naam recht bovenaan geplaatst. Ik zou het verplaatsen naar rechts onderaan, omdat daar meer ruimte is en het er dan iets netter uitziet.
Inhoudsopgave
‘ Op de inhoudspagina is nog veel vrije ruimte. Misschien kun je het lettertype iets groter maken en/of een plaatje toevoegen.
Tijdvak bij het onderwerp
‘ Ik zou de titel van het hoofdstuk aanpassen. Het gaat niet alleen over het tijdvak, maar ook over het kenmerkend aspect, dus je zou het kunnen veranderen in ‘tijdvak en kenmerkend aspect bij het onderwerp’. Ook zou je het hoofdstuk ‘Inleiding’ kunnen noemen, dat vind ik zelf beter.
Tijd van wereldoorlogen
‘ In het hoofdstuk wordt gesproken over dat Nederland in de 1e Wereldoorlog neutraal wou blijven en dat dit niet lukte. Dit lukte toch juist wel’? In de zin: ‘In de 1e wereldoorlog werd er nog op het slagveld werd gevochten’, moet een werd worden verwijderd.
Kenmerkend aspect bij ons onderwerp
‘ Ik zou ‘kenmerkend aspect bij ons onderwerp’ dikgedrukt maken, omdat het een deelonderwerp is.
‘ Niet iedereen kent het woord ‘totalitair’, dus dit zouden jullie in de begrippenlijst kunnen zetten.
‘ ‘Wij gaan onderzoeken wat de situaties, conflicten, en gebeurtenissen uit het verleden met nu te maken hebben’. In de voorafgaande zin kun je ‘met nu’ misschien beter veranderen in: ‘met de huidige situatie’.
‘ Jouw onderzoeksvraag is: ‘Hoe zijn de gebeurtenissen uit het verleden van invloed op de situatie tussen Rusland en Oekra??ne nu’? Ook in deze zin zou ik ‘nu’ veranderen in: ‘de huidige situatie tussen Rusland en Oekra??ne’.
Bewind van Stalin
‘ ‘Zo kreeg hij steeds meer macht en eindigde hij op nationaal niveau’. Wat houdt ‘op nationaal niveau’ in deze zin in? Misschien zou je beter kunnen zeggen, dat hij een hoge plaats in de politiek kreeg of iets wat daar op lijkt.
5-jarenplan
‘ Moet de ‘5’ niet voluit geschreven worden?
Holomodor
‘ ‘Ze gaven graan in niet aan de Russen’. Ik denk dat in veranderd moeten worden in: ‘hun’.
‘ ‘Als je werd betrapt op het achterhouden van graan, werd je direct ge??xecuteerd of gedeporteerd naar verbanningsoorden zoals Siberi’??. In deze zin moet voor ‘zoals’ een komma worden toegevoegd.
Ook lijkt het in deze zin alsof heel Siberi?? een verbanningsoord was. Dit lijkt mij zeer onwaarschijnlijk. Waarschijnlijk wordt ermee bedoeld dat ze naar verbanningsoorden in Siberi?? gedeporteerd.
‘ ‘Ook wordt er gesproken over gevallen waar ouders Nota bene hun eigen kinderen op moesten eten, wilden ze overleven’. Ik zou ‘wilden ze overleven’ veranderen in: ‘als ze wilden overleven’.
‘ Na ‘betekent’ (onderaan de alinea) staan 2 punten. Dit moet je veranderen in 1 punt.
2e wereldoorlog aan het oostfront
Molotov-Ribbentroppact
‘ Er wordt gesproken over dat Duitsland een pact met Polen schond. Wat stond er in dit pact”?Het eerste doelwit van Duitsland is West-Oekra??ne’. ‘is’ zou in deze zin veranderd moeten worden in was, omdat het al gebeurd is.
De zin daarna spreek je over ‘die gebieden’, je kunt misschien beter zeggen: ‘daar’ of ‘in West-Oekra??ne’.
‘ In de zin: ‘Dit beeld blijft van de Duitsers blijft echter niet lang’, moet een blijft weg.
‘ ‘Zelfs de Oekra??ense bevolking is betrokken bij de Jodenvervolging’. De huidige bevolking is niet meer betrokken, dus is moet veranderd worden in was.
Babi Jar
‘ ‘Als gevolg hiervan besloot het Duitse leger alle joden in Kiev ter door te veroordelen’. Door moet in dood worden veranderd.
Slagen in het Oosten
‘ ‘Op hun terugtocht uit Rusland vernietigden ze alles wat ze tegenkwamen, dat anders weer in handen kwam van de Sovjets’. Kwam moet veranderd worden in zou komen.
Onafhankelijkheid Oekra??ne
Uiteenvallen Sovjet-Unie
‘ ‘daardoor vonden er tussen 1990-1991 een aantal gebeurtenissen plaats’. Welke gebeurtenissen worden hier bedoeld”?In Oekra??ne werd er in grote getale gestemd voor afscheiding van de Sovjet-Unie’. Getale moet veranderd worden in getallen.
De Krim
‘ ‘Dat er zoveel Russen zijn op de Krim’. Dit is geen goede Nederlandse zin.
‘ ‘de belangrijkste havenplaats Sebastopol’. Ik zou Sebastopol hier tussen haakjes zetten.
Krimoorlog
‘ In de zin: ‘voegde Rusland de Krim aan toe aan haar gebied’. Moet een aan weg.
‘ ‘besluit Oekra??ne om al haar soldaten en familieleden te laten vertrekken’. Oekra??ne heeft geen familieleden. Worden hier de familieleden van de soldaten bedoeld of de Oekra??ense inwoners?
Samenvatting + onderzoeksvraag
‘ Ik zou de titel van dit hoofdstuk veranderen in ‘Conclusie’.
Samenvatting
‘ ‘Hitler had het zwaar op het Oostfront’. Op moet veranderd worden in aan.
Antwoord op onderzoeksvraag
‘ ‘Daar viel nog het een en ander over te bepraten’. Deze zin is spreektaal, dit moet je nog een beetje aanpassen.
‘ Wat is: ‘Russisch roods”’?Wanneer Rusland weer een gebied wil van Oekra??ne, raken de Oekra??ners al ge??rriteerd. De adrenaline jaagt dan door ze heen’. Deze zinnen zijn eigenlijk overbodig. Mocht je ze wel laten staan, dan moet je ‘ze’ door ‘hen’ vervangen.
Begrippenlijst
‘ De begrippenlijst ziet er goed uit, maar er zouden nog een paar woorden aan toe mogen worden gevoegd (zoals Ottomaanse rijk).
Literatuurlijst
‘ De literatuurlijst moet op alfabetische volgorde.
‘ In de literatuurlijst is maar 1 boek opgenomen, dit moeten er 3 zijn.
Lay-out
‘ Ik zou alle titels van hetzelfde lettertype maken en de afstand tussen titel en tekst even groot maken.
Veelgemaakte fouten
‘ Je hebt soms tussen de noten een witregel gelaten, dit hoort niet.
‘ Ook heb je heel vaak voor en een komma gezet, dit komt over het algemeen bijna nooit voor. (voorbeeld: ‘Hier verloor hij zijn macht, en dat werd Duitsland uiteindelijk te veel’.)
‘ Bij een paar zinnen moeten nog een paar leestekens worden toegevoegd.
Tips:
‘ Kijk even naar de fouten die ik heb aangegeven en verbeter ze eventueel.
‘ Gebruik bij Word > controleren > spelling- en grammaticacontrole. Hiermee kun je de meeste fouten die ik heb aangegeven al verbeteren.
‘ Lay-out klopt (titel, tussenkopjes, afbeelding met onderschrift, paginanummers).
‘ Alle onderdelen zitten erin:
o Inleiding met:
‘ Overzicht tijdvak
‘ Evt. kenmerkend aspect
‘ Onderzoeksvraag
o Middenstuk
o Conclusie met samenvatting en antwoord op onderzoeksvraag
o Eigen commentaar op PO van iemand anders
o Commentaar van ander op jouw PO
o Checklist
‘ Jouw PO heeft afbeeldingen met onderschrift, een kaartje en noten
‘ Het stuk bevat (bijna) geen taal- en/of spelfouten
‘ Alle noten komen terug in de literatuurlijst
‘ Alle bronnen die genoemd worden in de literatuurlijst kun je terugvinden in de noten.