Het onderzoek van NCOD is gericht op het aankoopgedrag van Fairtrade levensmiddelen in Nederland. Zij zijn hiermee begonnen in en in 2008 hebben zij de motieven van het kopen van Fairtrade levensmiddelen, aan hun onderzoek toegevoegd. Deze motieven zijn namelijk goed te gebruiken, om op de consument in te spelen om zo de koopkracht op fair trade te be??nvloeden. In 2011 hebben zij de ontwikkeling van de fairtrade sector met het daadwerkelijke fairtrade aankoopgedrag van Nederlanders onderzocht.
Er is te zien dat er in 2011 een forse groei opstreed bij het aantal huishoudens dat minimaal ‘?n keer fairtrade levensmiddelen kocht. ten op zichten van de jaren ervoor. In 2011 was deze namelijk 55.3% en in 2008 was deze slechts 29,8%. Dit is dan wel alleen het percentage bij het keurmerk fairtrade, maar deze motieven hebben betrekking tot elk fair trade product. De oorzaak van deze groei zal bijvoorbeeld kunnen zijn dat Superunie, een grote inkooporganisatie, over zijn gegaan op het verkopen van fairtade thee. Zij hebben namelijk een marktaandeel van 30% wat aangeeft hoe groot de inkooporganisatie daadwerkelijk ook is. Er waren ook periodes die invloed hadden op het inkoopgedrag van de consument, namelijk tijdens de Fairtrade Week waarbij de producten in de aanbieding zijn en ze beter zichtbaar zijn in de schappen.
De drie belangrijkste ideologische motieven voor het koopgedrag van de consument zijn:
– ‘de boeren/producenten in arme landen steunen'(29%)
– ‘promoten van eerlijke handel'(19%)
– ‘ik wil iets doen voor het goede doel'(5%)
Daarnaast zijn er nog vele andere motieven die consumenten hebben, namelijk dat er alleen een fair trade product van dat product was of dat er simpelweg in de categorie waar de consument inkocht, fair trade kwam. Een ander motief heeft te maken met de marketing van fair trade, namelijk dat men een reclame of advertentie had gezien of dat de verpakking duidelijk zichtbaar was. Ook zeiden enkele consumenten dat zij het gewoon wouden proberen of dat zij de kwaliteit van de producten van zeer goede vonden. Met al deze motieven moeten winkelketens en fair trade organisaties rekening houden om fair trade een toekomst te kunnen geven, maar er zijn natuurlijk ook motieven die consumenten hebben om juist fair trade producten links te laten liggen. Sommigen vinden namelijk dat de prijs van de fair trade te veel verschilt met de goedkopere andere producten in het assortiment. Ook zeiden enkelingen dat zij de producten niet eens zagen staan, dit is dus een punt waar de marketeer van het product over na moet denken. De prijs van fair trade kan namelijk snel duurder zijn dan het huismerk van de desbetreffende winkel, maar dan moeten de fair trade producten extra op gaan vallen of aanspreken om de consument toch te kunnen overhalen het te kopen. En natuurlijk ‘?n van de bekendste redenen in deze tijd: ‘Het is crisis, ik heb minder te besteden dus ga ik liever voor het goedkope huismerk of andere producten.’ Aan de crisis kan een organisatie zoals bijvoorbeeld Fairtrade Original of Max Havelaar niks aan doen, dus dan moeten zij het beter doen op andere gebieden van de motieven. Tot slot waren er nog consumenten die simpelweg zeiden dat zij er gewoon niet oplette.
Ook deden NCOD en GfK onderzoek naar het feit dat aanbiedingen vaak toch een positief effect hebben op de koopkracht van de consument bij fair trade levensmiddelen. Dit valt op te merken uit de cijfers van de koopkracht tijdens de Fairtrade week, want de koopkracht was groter ten op zichten van de weken om deze week heen. De vraag die de consument gesteld werd was: ‘Als fair trade levensmiddelen in de aanbieding zijn, in hoeverre bent u dan meer of minder geneigd om zo;n product te kopen’? De meerderheid, namelijk 76% zei dat zij geneigd waren meer te kopen. 22% zei dat het geen invloed op hen had en slechts 2% vond deze aanbiedingen onjuist, want het leek hen nadelend voor de producenten/boeren. De prijsverlaging in bijvoorbeeld supermarkten zou ervoor zorgen dat zij minder geld overhouden aan de verkoop van hun producten en er minder overblijft voor de boeren. De driekwart mensen die geneigd waren meer te willen kopen zien de producten gewoon zoals ieder ander product die hier op de markt komt, fair trade of niet het moet een kans krijgen zo te functioneren als alle andere producten in het assortiment. Tevens heeft het geen andere keus en moeten ook fair trade producten concurreren met andere producten en aanbiedingen zijn een goed instrument om dat te kunnen. Hierdoor maken de producenten/boeren kennis met promoties, aanbiedingen, reclames en het gehele marketingconcept. Zij leren bijvoorbeeld over het consumenten en hoe zij daar op in moeten spelen.