Voorwoord
Het werkstuk dat voor u ligt is het profielwerkstuk, dat wij hebben gemaakt, als onderdeel van het afronden van het VWO. E??n van de doelen van het profielwerkstuk is het verkleinen van de afstand tussen middelbare school en het hoger onderwijs. Het onderwerp en ook de vaardigheden en gebruikte methodes wilden we dan ook graag laten aansluiten bij de studierichting van onze keuze.
Afgelopen zomer zijn we met z’n twee??n bij elkaar gaan zitten om tot een onderwerp te komen. Onze wederzijdse interesse voor alles wat met macro-economie te maken heeft en de uitspraak van Bill Gates die op de tweede pagina van ons werkstuk te vinden is heeft ons ge??nspireerd om op zoek te gaan naar een alternatief voor ons huidige geldsysteem. Geld is al een heel oud fenomeen maar in de loop van de eeuwen is de manier hoe wij met geld zijn omgegaan en welke vorm het heeft gehad drastisch veranderd. Wij wilden onderzoeken of er niet een manier is die superieur was aan het huidige betaalsysteem. Na een tip van Meneer de Wolde hebben wij besloten dat het onderwerp ‘?alternatieve geldsystemen’? te globaal was en hebben we gekozen ons onderzoek toe te spitsen op de Bitcoin.
Wij hebben er voor gekozen ons onderzoek te doen naar de vraag of Bitcoin bestaansrecht heeft. Bitcoin is regelmatig in het nieuw geweest en veel mensen hebben de naam Bitcoin wel eens horen vallen. De meeste mensen weten echter niet precies hoe het werkt of wat het nu precies is. In het onderstaande profielwerkstuk gaan wij u wijzer proberen te maken in de wereld van cryptocurrency en kijken of onze huidige munt dusdanig verouderd is dat het tijd is voor een nieuw betaalmiddel.
Tot slot wensen we u veel leesplezier!
Remco Voncken en Ruben Deckers
Hoe heeft het betaalverkeer zich in de loop van de tijd ontwikkeld?
Betalen heeft door de eeuwen heen grote ontwikkelingen doorgemaakt. De oudste manier van handeldrijven is door middel van het ruilen van goederen. Dieren worden geruild voor gereedschap of groenten voor kleding. Bij ons komt deze manier van handeldrijven bijna niet meer voor, op andere plekken op de wereld echter nog wel. Het nadeel hieraan was dat de waarde van een product niet vast stond. Wat iets waard was hing af van de vraag en aanbod van het product. Was er veel vraag naar kippen dan steeg de waarde van een kip. Maar wilde niemand kippen hebben, dan zat je als boer ook met je kippen die niks waard waren. Veel goederen, zoals groenten, kon men ook niet lang bewaren. Hierdoor was het moeilijk om te sparen.
Metalen hebben een belangrijke rol gehad in het ontstaan van valuta. Goud is hiervan de bekendste. Het was schaars en kon niet bijgemaakt worden. Het ene goud was het andere echter niet , de zuiverheid kon erg verschillen. Hierdoor moest bij elke betaling gewogen worden om zo de goede hoeveelheid goud te bepalen. Alexander de Grote kwam met een stempel die overheidsmunten herkenbaar maakte. Van deze munten was de waarde en de kwaliteit constant. Het probleem van de zuiverheid van de munten is hierdoor grotendeels opgelost. Alleen was het zo dat grote transacties nu veel risico met zich mee brachten. De kans dat je beroofd werd met een groot geldtransport was natuurlijk aanwezig. Als reactie hierop ontstonden de eerste bankbiljetten. Tijdens de 17e en 18e eeuw waren deze sterk in opkomst. Het zijn papieren schuldbekentenissen die door de bank worden uitgegeven. De bank die het biljet heeft uitgeven moet aan de houder van het biljet bij inlevering de munten die op het biljet vermeld staan uitgeven. Deze biljetten gingen echter zelf als geld circuleren. Hierdoor kwamen de banken op het idee om meer biljetten aan de mensen te geven dan dat er in muntgeld opgeslagen was. Zolang mensen met de biljetten elkaar bleven betalen en de bank genoeg in kas had om aan de werkelijke goudopnames te voldoen was er niks aan de hand. Hierdoor kwam er steeds meer geld in omloop.
Giraal krediet komt vooral op in de 19e eeuw. Het betalen met bankbiljetten had inmiddels de aandacht getrokken van bestuurders en in toonaangevende landen zoals Engeland en Frankrijk had zelfs de overheid zich er al mee bemoeid. In deze landen werd besloten dat de biljettenuitgifte maar door een centrale bank gedaan mocht worden, deze bank zou dan door de overheid in de gaten gehouden worden. Andere private banken mochten geen bankbiljetten meer uitgeven.
Door de opkomst van giraal betalen, door middel van cheques, hadden de overige banken in de 19e eeuw echter een alternatief voor private geldschepping. Via deze manier konden ze ook meer schuldbekentenissen uitgeven dan ze zelf aan vermogen hadden. Niet in de vorm van bankbiljetten maar als giraal bankkrediet. Dit viel veel minder op dan het uitgeven van bankbiljetten. Dus terwijl het maken van geld in de vorm van bankbiljetten en munten in alle landen langzamerhand gereguleerd werd, bleef het girale geldverkeer buiten beeld.
Het reguleren van bankbiljetten stimuleerde het girale krediet zonder dat dat de bedoeling was. Overheden probeerden het maken van bankbiljetten te beperken door limieten te stellen aan het aantal bankbiljetten dat maximaal in omloop mochten brengen. Hierdoor ontstond er geldschaarste en dit zorgde er voor dat de vraag naar giraal bankkrediet steeg.
Door de groei van de economie en de toename van de chartale geldhoeveelheid, ontstond er voor de private banken meer ruimte om via kredietverlening geld te cre??ren.
Voor de eerste wereldoorlog waren banken afhankelijk van de centrale bank om genoeg geld in kas te hebben. Tijdens de Eerste Wereldoorlog veranderde de situatie echter drastisch. Tijdens de oorlog is er erg veel geld ge??nvesteerd, dit geld kwam weer op de markt terecht. Dat kwam bij de private banken terecht en hierdoor werden ze steeds onafhankelijker van de centrale bank.
Er was nu zoveel geld in kas bij de banken dat private banken bijna onbeperkt extra geld konden cre??ren via kredietverlening. Dit werd dan ook op grote schaal gedaan. Door de Tweede Wereldoorlog werd dit nog een keer versterkt. Rond deze tijd was de uitgifte van bankbiljetten van ondergeschikt belang geworden tegenover giraal geld. Na de oorlog werden in Europa veel centrale banken door overheden genationaliseerd. Vanaf toen is de uitgifte van bankbiljetten een overheidsaangelegenheid geworden.
Bankkrediet als manier van geldschepping was zo belangrijk geworden dat er vanuit de overheid enige vorm van toezicht begon te ontstaan. Dit kwam ook door de crisis in de jaren dertig. Deze crisis heeft aan de wereld laten zien hoe kwetsbaar de economie is en hoe afhankelijk de economie van private banken geworden was. Om dit in de toekomst te voorkomen kwam er de toezicht op banken en hun liquiditeit zoals we die nu kennen. Liquiditeit is de mate van middelen die een bank direct kan aanwenden, dus in de kluis heeft liggen, om aan zijn betalingsverplichtingen te voldoen in verhouding tot de hoeveelheid geld die mensen bij de bank hebben staan.
Tegenwoordig hebben overheden niet veel grip meer op de geldcreatie en het internationale bankwezen. Aangezien overheden toch nog een beetje grip willen hebben op de banken zijn deze verplicht hun kasreserves bij een centrale bank te stallen.
In de jaren negentig van de vorige eeuw is dit systeem in heel Europa ge??ntroduceerd, dit was nodig voor de invoering van de euro als Europese munt.
In de tweede helft van de 20e eeuw werd het ”plastic geld” oftewel het betalen met een pasje populair en later het internet bankieren. Het idee het plastic geld is al 135 jaar oud, het stamt al uit 1880. Een Amerikaanse wetenschapper, Edward Bellamy, kwam met het idee in zijn boek ”Looking Backwards”. Een kwart eeuw later in 1914 werd de eerste poging tot het invoeren van een creditcard, dit werd echter een groot fiasco. Hierdoor gebeurde er voor 35 jaar niks op het gebied van plastic geld. De eerste betaalpas in de wereld werd in 1950 uitgegeven. Het duurde echter nog tot 1968 tot de eerste geldautomaat in Nederland verscheen. De geldautomaat die in de Amsterdamse Bijlmermeer kwam te staan was geen laaiend succes en het zou dan ook nog tot 1984 duren voordat overal in Nederland geldautomaten door het hele land geplaatst werden en er op grote schaal in winkels gepind kon worden. Op dit moment heeft bijna iedere volwassen in Nederland minstens een pinpas.
Internetbankieren is een van de modernste manieren van betalen en sparen. De klant heeft een rekening bij de bank die hij via de de computer kan beheren. Via de computer heeft de klant inzicht in de uitgaven en inkomsten op de rekening. Een groot voordeel aan internet bankieren is dat de klant niet naar de bank hoeft om dingen te regelen. 24 uur per dag kan de klant bankzaken regelen. Internetbankieren en digitaal betalen waren de basis voor de laatste ontwikkeling in ons betaalverkeer: De digitale valuta
‘
Waarom is er vraag naar een ander geldsysteem?
Ons huidige geldsysteem is naar aanleiding van de nu al ruim 6 jaar durende crisis steeds vaker in opspraak gekomen. Door experts wordt veel kritiek geleverd en deze voorspellen dat het einde van dit systeem nabij is.
De waarde van een munt is grotendeels afhankelijk van de waarde van de reservemunt die een economie gebruikt. Reservevaluta zijn grote hoeveelheden geld, die door de monetaire overheid, het deel van de overheid dat zich bezighoudt met de financi??n, en de centrale bank worden achtergehouden, bedoeld voor internationale transacties en het stabiel houden van de waarde van een valuta. Deze reserves bestaan vaak uit beleggingen. De Amerikaanse Dollar en de Euro vormen op dit moment samen zo’n 85% uit van alle reservevaluta (USD: 60,7%, EUR: 24,2%). De waarde van deze twee valuta kan de waarde van andere dus valuta sterk be??nvloeden.
De onderstaande grafiek laat zien hoe de verdeling van de geldreserves de laatste jaren veranderd is.
Verdeling van de geldreserves
Het hebben van grote valutareserves geeft de overheid de mogelijkheid om wisselkoersen te manipuleren, met als doel om de eigen economie te verbeteren. Een wisselkoers is de prijs van een munt uitgedrukt in een andere munt. De wisselkoers van de Euro kan bijvoorbeeld 1,33 Amerikaanse Dollar zijn. Dat betekent dat ‘1,- gelijk is aan $1,33. Het hebben van grote internationale geldreserves brengt echter ook kosten en risico’s met zich mee. Als de waarde van de dollar en/of euro inzakt, is de geldreserve ineens een stuk minder waard. Dit betekent dat bijna alle landen in economisch opzicht afhankelijk zijn van de waarde van de dollar en de euro. Logisch dus, dat toen de bankencrisis begon in de Verenigde Staten, al vrij snel de gehele wereld in een depressie zat
Ook banken hebben zelf kunnen de waarde van een valuta be??nvloeden. Een valuta heeft twee soorten waarden: de binnenwaarde, oftewel de waarde van de binnenlandse koopkracht, en de wisselkoers, ook wel de externe waarde genoemd.
Het be??nvloeden van de binnenwaarde kunnen ze doen door het reguleren van de maatschappelijke geldhoeveelheid. De maatschappelijke geldhoeveelheid, ook wel primaire geldhoeveelheid of primaire liquiditeitenmassa genoemd, omvat al het giraal en chartaal geld dat in handen is van het publiek. Hier hoort dus niet het geld bij dat in handen is van de geldscheppende instellingen De verandering van de maatschappelijke geldhoeveelheid moet evenredig stijgen of dalen met de verandering van de re??le productie, de totale hoeveelheid geproduceerde goederen en diensten. Als de maatschappelijke geldhoeveelheid harder stijgt dat de re??le productie, ontstaat er een prijsinflatie. Er zijn dan te weinig goederen en diensten ten opzichte van de hoeveelheid geld. Hierdoor stijgt de prijs van goederen en diensten. Wanneer echter de re??le productie harder stijgt dan de maatschappelijke geldhoeveelheid dan kan het zijn dat het geld zijn functie als betaalmiddel verliest, omdat goederen en diensten meer waard worden dan geld.
De manier waarop de binnenwaarde van een valuta stabiel kan worden gehouden is door middel van het manipuleren van de rente die de centrale bank vraagt aan particuliere banken als deze kasgeld komen lenen. De rente die de centrale bank vraagt aan de particuliere banken wordt refirente genoemd. Als er een prijsinflatie dreigt dan zal de centrale bank de refirente verhogen. Om de winst niet te laten dalen, zullen de particuliere banken de verhoging in de rente doorrekenen in de rente die ze vragen aan hun klanten. Hierdoor zal de vraag naar krediet bij de particuliere banken afnemen. Er wordt minder geld geleend, hierdoor zal de groei van de maatschappelijke geldhoeveelheid eveneens afnemen en daarmee ook de vraag naar goederen en diensten. Een verhoging van de refirente zal worden toegepast in het geval van overbesteding, een situatie waarin consumenten meer willen kopen dan dat er met de gegeven productiecapaciteit geproduceerd kan worden. In het geval van onderbesteding, wanneer de vraag van de consumenten onder de productiecapaciteit ligt, zal de refirente worden verlaagt. Hierdoor kunnen particuliere banken goedkoper kasgeld lenen en zullen ze ook de rente van de kredieten verlagen, waardoor er meer geleend zal worden. De maatschappelijke geldhoeveelheid stijgt dan sneller, waardoor mensen meer te besteden hebben. Hierdoor zal de vraag naar goederen en diensten toenemen. Door het aanpassen van de refirente kan de centrale bank de binnenwaarde van een valuta dus stabiel houden. Hieronder is een grafiek te zien met de stand van de refirente van de Europese Centrale Bank over de laatste 15 jaar te zien.
Stand van de refirente sinds 1999
Naast de binnenwaarde van een munt kan de centrale bank ook de wisselkoers van een munt be??nvloeden. Dit wordt gedaan door veranderingen aan te brengen in de rentestand. De rentestand is zowel de vergoeding die de bank vraagt voor het lenen van geld, als de vergoeding die je krijgt als je geld spaart bij een bank. Door veranderingen aan te brengen in deze rentestand wordt het voor beleggers uit het buitenland interessanter of juist minder interessant om hun geld uit te geven op de markt van het betreffende land. Dit heeft als gevolg dat de vraag en aanbod van deze valuta en hierdoor ook de wisselkoers wordt be??nvloed.
Consumenten krijgen ook steeds minder vertrouwen in het huidige geldsysteem. De voornaamste reden hiervoor is dat de waarde van een geldeenheid be??nvloed kan worden door een centrale instantie, denk hierbij aan De Nederlandse Bank in Nederland en Europese Centrale Bank in Europa. Deze instanties hebben de mogelijkheid om de totale geldhoeveelheid te reguleren. Dit doen ze naast het aanpassen van de refirente ook door het vergroten van de maatschappelijke geldhoeveelheid. De meeste mensen denken dat dit gebeurd door geld bij te drukken, maar slechts 3% van de geldhoeveelheid wordt gedrukt. De andere 97% ontstaat door het verstrekken van kredieten.
Gekoppeld aan het vergroten van de geldhoeveelheid is schuldvorming. Als een bank een krediet van bijvoorbeeld ‘100.000 verstrekt aan een klant, dan neemt de geldhoeveelheid toe met ‘100.000, en tegelijkertijd neemt de schuld van klant toe met ‘100.000. Bij deze schuld komt ook nog eens de rente die de klant over zijn lening moet betalen.
Een onbewoond eiland
Stel, 12 personen spoelen aan op een onbewoond eiland. Een van hen stelt voor om een afstemmingssysteem in het leven te roepen, waarbij de hulp die ze elkaar onderling bieden centraal wordt verrekend via eiro’s. De initiatiefnemer stelt voor dat hij de eiro’s zal administreren tegen een kleine vergoeding en dat hij verder geen andere taak heeft. Hij noemt zichzelf bankier. De eiro’s komen niet fysiek in omloop, maar worden slechts administratief bijgehouden door de bankier. Zodra een van de eilandbewoners eiro’s bezit, kan hij of zij hulp vragen aan bewoners die eiro’s willen bemachtigen. Eiro’s zijn op twee manieren te verkrijgen. Allereerst als tegenprestatie voor een geleverde dienst en daarnaast als lening bij de bankier. Verder wordt afgesproken dat de bankier 5% per jaar ontvangt over de eiro’s die bij hem geleend worden. Alle eilandbewoners starten zonder eiro’s. Een van de bewoners neemt vervolgens het initiatief tot het bouwen van een huis met twaalf kamers. Alle andere bewoners helpen hem, behalve de bankier. Na een jaar is het huis af en leent de huizenbezitter 1.000 eiro’s van de bankier om aan ieder van zijn helpers 100 eiro’s te betalen. De bankier noteert dit in zijn bankboek en heeft zelf aan ieder van de huizenbouwers een schuld van 100 eiro’s. Per saldo heeft de bankier zelf namelijk geen eiro’s verworven. De eigenaar van het huis verhuurt vervolgens 11 kamers aan de overige bewoners voor 5 eiro’s per jaar. Vanaf het tweede jaar ontvangt de eigenaar van het huis 55 eiro’s per jaar van zijn huurders, waarvan hij 50 eiro’s aan de bankier moet afdragen als rentevergoeding. Stel nu dat er verder geen eiro’s meer worden opgeno??men bij de bank en dat er onderling geen andere diensten meer zijn geleverd waarvoor eiro’s betaald worden. Na 20 jaar lang 5 eiro’s per jaar huur te hebben betaald, hebben de huurders geen eiro’s meer over. De bankier heeft inmiddels 1000 eiro’s aan rente ontvangen en 100 eiro’s aan huur betaald. Per saldo heeft de bankier 900 eiro’s. De huisbezitter is het slechtst af. Hij begon met 1.000 eiro’s schuld en heeft ieder jaar 55 eiro’s huur ontvangen en 50 eiro’s rente moeten betalen. Hij heeft nu 900 eiro’s schuld aan de bankier en geen huurders meer. De bankier ziet dat de bezitter van het huis zijn verplichtingen niet meer kan nakomen en doet een afwikkelingsvoorstel. Hij stelt voor dat de huiseigenaar het huis aan hem verkoopt voor 900 eiro’s, zodat diens schuld aan hem vereffend wordt. Door deze transactie zijn alle eiro-posities gladgestreken en heeft de bankier het huis in eigendom. Hij heeft nu ‘ in de vorm van het huis ‘ alle bezittingen op het eiland naar zich toe getrokken en is tevens de enige eilandbewoner die geen arbeid heeft geleverd om het huis te bouwen!
Voorbeeld vergroten maatschappelijke geldhoeveelheid
Uit bovenstaand voorbeeld blijkt dat wanneer er rente wordt gerekend, terwijl de geldhoeveelheid hetzelfde blijft, de verstrekker van de kredieten uiteindelijk het eigendom naar zich toe trekt. Het probleem ligt bij het vragen van rente. Het is niet meer dan logisch dat wanneer een bank de enige instantie is waar geld verkregen kan worden, er altijd een schuld zal ontstaan als de bank rente vraagt over het geld dat ze uitlenen.
Het verstrekken van kredieten is de voornaamste oorzaak van de huidige crisis. Het idee van een bank is dat wanneer ze een lening van bijvoorbeeld ‘10.000 verstrekken, ze die ‘10.000 van een spaarrekening van een andere klant halen. Maar dat is niet wat er in realiteit gebeurd. De bank verstrekt die lening zonder dat ze geld weghalen van een andere rekening. Op die manier hoeven ze het geld dat ze uitlenen helemaal niet te hebben. Ze lenen in principe dus ‘nepgeld’ uit. Op deze manier hebben banken veel meer geld uitgeleend dan dat ze zelf hadden. Daarbovenop vragen banken rente dit ‘nepgeld’ en zo zetten ze het eigenlijk om in echt geld.
Omdat de financi??le sector een belangrijke inkomstenbron is geworden voor de overheid, werken deze nauw samen. Dit is ook de reden dat de politiek er nu ook alles aan doet om dit oneerlijke systeem in stand te houden. Als er namelijk een geldsysteem zou komen waarin de overheid minder profiteert, dan scheelt dat flink in de inkomsten van de overheid. Dit verklaart waarom de overheid en overheidsinstellingen zich over het algemeen vrij conservatief opstellen tegenover
Een andere reden voor de behoefte aan een alternatief geldsysteem is de opkomst van het internet. Het internet biedt mogelijkheden om te transactiekosten sterk te verminderen. Omdat de reguliere banken deze technologische mogelijkheden onbenut laten, ontstaat er ruimte voor particulieren om nieuwe valuta uit te geven. Hierbij komt ook nog het voordeel kijken dat er geen intermediair meer nodig is. Er is dus geen centrale instantie meer, die de waarde van de valuta kan be??nvloeden. Dit maakt het erg aantrekkelijk om een alternatief geldsysteem te ontwikkelen, dat werkt met het internet. Op die manier kun je de transactiekosten minimaliseren. Hoe dat precies in zijn werking gaat wordt uitgelegd onder de deelvraag ‘ Deze digitale munteenheden, ofwel cryptovaluta, zijn de laatste jaren steeds populairder geworden. Eind 2013 waren er meer dan 530 cryptografische geldeenheden, allemaal gebaseerd op het systeem van Satoshi Nakamoto.
Wat is Bitcoin?
Een Bitcoin is een betaalmiddel, er bestaat geen fysieke Bitcoin in de vorm van een munt. De ‘munt’ is volledig digitaal. Met Bitcoin kunnen transacties gedaan worden zonder dat er een tussenpersoon aan te pas komt.
In 2009 maakte een of meerdere hackers onder het pseudoniem Nakamoto de eerste onafhankelijke geldeenheid, de Bitcoin. Nakamoto haalde zijn inspiratie uit een artikel dat al in 1998 geschreven was door Wei Dai, een afgestudeerde van de universiteit van Washington. Dai voorzag een systeem waarbij er effici??nter gehandeld kon worden door de transactiekosten zo laag mogelijk te maken. Transactiekosten zijn de kosten die gemaakt worden om een ruil tot stand te laten komen. In de economie zijn dit de kosten die bovenop de prijs van een product komen. Bij een ruil zijn er meer kosten dan de prijs van het product. De kosten voor het onderzoeken welk product het best aan de eisen voldoet, waar deze het best gekocht kan worden en de tijd die het kost zijn de transactiekosten. De meest voorkomende transactiekosten zijn te verdelen in drie groepen. De eerste groep bestaat uit zoek en informatiekosten: dit zijn de kosten die ontstaan wanneer men moet zoeken waar het product te krijgen is en waar men deze tegen de laagste prijs kan krijgen. De tweede groep is contractkosten: dit zijn de kosten die ontstaan bij het tot een overeenkomst komen met de andere partij, bijvoorbeeld het opstellen van een contract. Ten slotte heb je nog de controle- en nalevingkosten: dit zijn kosten die gemaakt worden om er zeker van te zijn dat iedereen betrokken bij een transactie zich aan de gemaakte afspraken houdt, bijvoorbeeld juridische kosten. Bij Bitcoin ontbreken de transactiekosten die gemaakt worden bij de
controle van alle transacties door banken en financi??le instellingen zoals De Nederlandse Bank. Dai zocht naar een manier waarop deze kosten van een tussenpersoon, een bank of centrale instantie, niet alleen ontmoedigt werd maar zelfs volledig afwezig is in de transacties. Door voort te borduren op de idee??n van Dai kwam Nakamoto tot Bitcoin, ??s werelds eerste onafhankelijke digitale geldeenheid.
In ons huidige geldsysteem wordt de waarde onder andere bepaald door een centrale instantie, denk hierbij aan de ECB of DNB. Mensen gebruiken dit geld omdat zij vertrouwen hebben in deze instanties. Bitcoin daarentegen is niet afhankelijk van een overheid of centrale organisatie. De totale hoeveelheid Bitoins kan niet worden be??nvloed door een centrale instantie, omdat de totale hoeveelheid Bitcoins van tevoren staat vastgesteld. Bij betalingen met Bitcoin komen geen traditionele centrale instelling aan te pas. In plaats daarvan maken de gebruikers alle stappen van een transactie zelf.
De waarde van Bitcoins is niet gekoppeld aan de waarde van een andere munt. De waarde van een Bitcoin is volledig afhankelijk van vraag en aanbod. Bitcoin werkt met een peer-to-peer netwerk. Een peer-to-peer netwerk houdt in dat er geen centrale server is. Bestanden worden direct gedeeld tussen de computers die aangesloten zijn op het netwerk. In andere woorden, elke computer die aangesloten is op het peer-to -peer netwerk wordt zowel een gebruiker van de server als een deel van de server. Het enige dat een computer nodig heeft om zich op een peer-to-peer netwerk aan te sluiten is internetverbinding. Wanneer een computer eenmaal verbonden is met het netwerk geeft software je toegang tot bestanden op andermans computer en andere tot die van jou. Dit kan natuurlijk alleen met de bestanden die jij hebt gekozen om te delen. en cryptografie om de anonimiteit van de gebruikers te waarborgen. De software van Bitcoin is ”open source”. Dit betekent dat alle gebruikers de onderliggende computercode kunnen inzien en lezen hoe deze werkt.
‘
Hoe werkt Bitcoin?
Het principe
Bitcoins zijn computerbestanden, net als word documenten of muziekbestanden kunnen ze verwijderd worden. Ze zijn opgeslagen op je eigen computer en worden toevertrouwd aan een online service. Je kunt ze uitgeven aan digitale of echte goederen en diensten. Omdat Bitcoins digitale bestanden zijn betekent dit dat het ”uitgeven” ervan niets anders is dan het verzenden van het bestand van de ene gebruiker naar de andere, net zoals je met een email doet.
Een transactie met een Bitcoin is gecodeerd, wordt geregistreerd door een gedecentraliseerd netwerk dat draait op duizenden computers en bijgehouden in een openbaar register. Dit register houdt bij welke Bitcoins zijn uitgegeven maar registreert niet door wie ze zijn uitgegeven om de anonimiteit van de gebruikers te waarborgen. Bitcoins worden pas verzonden over het peer-to-peer Bitcoin-netwerk als de transactie door beide gebruikers is goedgekeurd. De Bitcoin wordt dus rechtstreeks naar de andere gebruiker verzonden. De transactie verloopt dus zonder een derde partij in de zin van een bank of overheid. In plaats van traditionele beveiliging is Bitcoin gebaseerd op verschillende technologische maatregelen om er voor te zorgen dat haar transacties veilig zijn.
De beveiliging: Cryptografie
Cryptografie is een verzamelnaam van allemaal technieken voor het verbergen of versleutelen van informatie op zo’n manier dat alleen de persoon voor wie deze informatie bestemd is er toegang tot heeft. Cryptografie wordt dus gebruikt om gegevens over te dragen die niet leesbaar mogen zijn voor andere partijen. Alleen de zender en de ontvanger
hebben de sleutel om toegang te krijgen tot de informatie in bezit.
Geschiedenis van cryptografie
Cryptografie is een heel oud fenomeen, in de graftombes die in Egypte ontdekt zijn zijn afwijkende hi??rogliefen aangetroffen. Waarschijnlijk waren deze al bedoeld om boodschappen door te geven zonder dat iedereen deze kon lezen. Een bekende manier van cryptografie komt uit de tijd van Caesar, het Caesarcijfer. Het Caesarcijfer werd door veldheren in het Romeinse leger onderling gebruikt om te communiceren. Bij deze versleuteling
wordt elke letter in de tekst vervangen het Caesarcijfer
door een letter verderop in het alfabet. De afstand binnen het alfabet is van tevoren vast gelegd. Wanneer er bijvoorbeeld een rotatie van drie afgesproken word veranderd de A in een D zoals ook te zien is in het plaatje.
in de 16e eeuw had elk Europees land dat wat voorstelde een eigen ”zwarte kamer”. Deze geheime dienst bestond uit een team van codebrekers die niks anders deden dan geheime berichten ontcijferen. Cryptografie speelde een belangrijke rol in vele veldslagen rond deze tijd. Wanneer je berichten van de vijand wist te ontcijferen had je voorkennis over het handelen van de vijand.
In 1843 werd de elektrische telegraaf uitgevonden en hiermee ontstond ook de interesse van de gewone burger in geheimschrift. De mensen wilde namelijk niet dat de telegrafist alle bijzonderheden in het bericht zou kunnen meelezen. Zo rond 1900 werd de radio uitgevonden. Dit maakte het versturen van berichten over een grote afstand stukken gemakkelijker voor het leger. Er moest echter ook een verbetering komen in de encryptie van deze berichten, het kon namelijk elk moment zo zijn dat de vijand aan het meeluisteren was. Er werden allerlei vormen van codetaal gebruikt die uiteindelijk bijna allemaal gekraakt werden. Een eenvoudigere manier van cryptografie bestond uit het spreken van een vreemde taal. Zo gebruikten de Amerikanen Navajo, een indianentaal, tijden de oorlog tegen Japan. Een team van Navajo’s werd speciaal opgeleid om radioberichten door te geven in hun eigen taal zodat de japanners er niks van begrepen.
Toen de computer kwam werd het opeens mogelijk om heel veel verschillende versleutelingen uit te voeren en ook veel sneller. De moderne versleutel methoden zijn onder te verdelen in twee groepen: symmetrische en asymmetrische cryptografie
Symmetrische cryptografie:
Symmetrische cryptografie is manier van versleutelen die vrij snel uit te voeren is. Het nadeel is echter dat beide eindpunten in bezit moeten zijn van dezelfde sleutel. De sleutel is zowel voor de encryptie, het versleutelen van het bericht, als voor de decryptie, het ontcijferen van het bericht, nodig. Deze sleutels worden symmetrische sleutels genoemd, omdat ze dienen voor zowel het versleutelen als ontsleutelen. Symmetrische cryptografie vraagt veel minder rekenkracht dan asymmetrische en heeft daardoor de voorkeur bij grote bestanden of wanneer iets met hoge snelheid verzonden moet worden. Echter, een nadeel is dat bij deze vorm van cryptografie het aantal benodigde sleutels al vrij snel hoog oploopt. In de afbeelding hiernaast is een voorbeeld van symmetrische cryptografie weergegeven. In dit voorbeeld stelt elke blauwe lijn een sleutel voor. Voor transacties tussen 6 personen heb je Symmetrische cryptografie
dus al 15 sleutels nodig.
Dit aantal wordt naarmate het aantal personen toeneemt natuurlijk alleen maar groter. Het aantal sleutels is te berekenen met de formule Y = n(n-1) / 2. Hierin is Y het aantal sleutels en n het aantal personen
Asymmetrische cryptografie:
Bij assymetrische cryptografie wordt er een geheime (private) sleutel en een publieke sleutel gebruikt. Als iemand jou een bericht wil sturen dan kan hij jouw publieke sleutel gebruiken om het bericht te versleutelen. Deze publieke sleutel is persoonsgebonden en openbaar. Iedereen kan dus lezen hoe hij aan jou berichten moet coderen. Deze berichten kunnen alleen ontgrendeld worden door de private sleutel die wiskundig gekoppeld is aan deze publieke sleutel. In tegenstelling tot de publieke sleutel is de private sleutel geheim en in het bezit van de ontvanger. Dit wordt in de nevenstaande afbeelding nog eens visueel duidelijk gemaakt. Andersom kan het dus ook, je kunt met je private sleutel een bericht versleutelen en dit naar iemand sturen. Dit bericht is dan alleen te openen met de publieke sleutel van jou zelf. Zo weet de ontvanger zeker dat het bericht dat hij ontvangt ook echt van jou is.
Dit principe wordt ook voor Bitcoin gebruikt.
Asymmetrische cryptografie
Bitcoin werkt met een ”cryptographic proof” systeem, dit zorgt er voor dat gebruikers direct met elkaar kunnen handelen zonder dat hier een derde partij voor nodig is. Elke transactie maakt gebruik van een ”public-key encryption”. Deze encryptie genereert twee wiskundig gerelateerde sleutels. E??n sleutel wordt bewaard door de betaler en gebruikt als soort een wachtwoord, de ”private key”. Deze sleutel word gebruikt om toegang te krijgen tot de rekening. De andere sleutel wordt openbaar gemaakt, de public key. Deze sleutel kun je vergelijken met de naam van je bank en je rekeningnummer. De ontvanger gebruikt de public key om het account van de betaler te vinden. Aan de rekening van de betaler wordt alleen toegang verleend aan iemand met de bijbehorende private key. Alle betalingen worden openbaar gemaakt voor de Bitcoin community. Omdat deze cryptografische manier van betalen dusdanig ingewikkeld is zou voor het vervalsen van zo’n betaling meer rekenkracht nodig zijn dan dat alle computers die nu op het Bitcoin-netwerk zijn aangesloten bij elkaar kan berekenen. Public encryption is hierdoor een hele veilige manier van digitaal betalen.
Als de transactie voltooid is, wordt door middel van een ”timestamp” precies bijgehouden wanneer en naar wie deze betaling gedaan is, dit om te voorkomen dat een Bitcoin dubbel uitgegeven kan worden. Deze keten van informatie wordt een ”block chain” genoemd en is voor elke gebruiker van Bitcoin zichtbaar van elke Bitcoin. De informatie wordt bij elke nieuwe betaling ge??pdate. Omdat deze ”Block chains” een enorme hoeveelheid informatie bevatten over voorgaande betalingen is het heel moeilijk deze na te maken. Op deze manier helpt de tijdstempel bij de beveiliging van Bitcoin.
Het verkrijgen van Bitcoins
Er zijn drie manieren om aan Bitcoins te komen. De eerste is dat je Bitcoins kan kopen voor ”echt geld” zoals euro’s of dollars. Je koopt dan zogeheten Bitcoin files. De prijs van een Bitcoin is in theorie enkel afhankelijk van vraag en aanbod.
Totaal aantal Bitcoins in omloop
Een tweede manier om aan Bitcoins te komen is deze te ruilen voor diensten en goederen, net zoals dit het geval is bij elke andere munt.
Ten slotte kunnen gebruikers Bitcoins bemachtigen door middel van een proces dat ”minen” heet. Mining geeft gebruikers de mogelijkheid om Bitcoins te maken in plaats van ze te kopen. Een gebruiker die Bitcoins wil ”minen” gebruikt in principe de rekenkracht van zijn computer om een ingewikkeld algoritme op te lossen. Elke tien minuten worden Bitcoins uitgedeeld aan de personen die in staat zijn meer dan een bepaalde hoeveelheid te berekenen.
Er zitten echter beperkingen aan het minen van Bitcoins. Minen is ingewikkeld en tijdrovend proces. De computers die je op een school zult aantreffen zullen er ongeveer vijf tot tien jaar van non-stop rekenen over doen om een deel van een Bitcoin te vinden. De kosten van de elektriciteit zullen dan groter zijn dan de waarde aan Bitcoins die je zult vinden. Hier bovenop komt nog eens dat het aantal Bitcoins dat gemaakt wordt door minen goed in de gaten wordt gehouden. Op dit moment is de beloning van het uitrekenen van het gehele algoritme vijftig Bitcoins. Dit aantal halveert echter elke 210,000 Bitcoins die gemaakt worden. Dit is ongeveer elke vier jaar.
De Bitcoin software vertraagt de productie van Bitcoins naarmate er meer gemaakt worden zodat er nooit meer dan 21 miljoen in omloop zijn, zoals te zien is in de bovenstaande grafiek. Met andere woorden, het maximaal aantal Bitcoins dat in omloop kan komen is van tevoren bepaald. Doordat de opbrengst van het minen afneemt zal de uitgifte van Bitcoins rond 2025 volledig stoppen. Door het aantal Bitcoins systematisch te beperken zorgt het systeem er voor dat er geen sprake van kunstmatige deflatie of inflatie is. Geen bank of instantie heeft controle over de waarde.
‘
Wat zijn de voordelen van Bitcoin?
Digitaal geld heeft enkele grote voordelen ten opzichte van traditioneel, papier of munt, geld. Ten eerste hoeft voor transacties met digitaal geld geen fysieke aanwezigheid van de betaler of ontvanger te zijn. De betalingen kunnen overal op elk tijdstip plaatsvinden zonder dat er interactie hoeft te zijn tussen de beide partijen. Dit zorgt voor een aantal beduidende economische voordelen. De kosten voor het vervoer, de productie en het opslaan van fysiek geld zijn gigantisch. De geschatte jaarlijkse kosten van fysiek geld voor banken in Amerika bedragen $60 miljard dollar, hieronder vallen het verwerken, opslag, transport en beveiliging. De kosten van een elektronisch betaling systeem zitten ergens tussen een derde en de helft van de kosten van een fysiek betalingssysteem. Door het overstappen van een fysiek betaalsysteem naar een digitaal betaalsysteem zouden de transactiekosten lager worden voor zowel de particulieren als de financi??le instanties.
De overstap naar een digitale munt heeft ook nog meer bijkomende positieve effecten. We leven in een wereld waar steeds meer met computers geregeld wordt. Door iedereen te verplichten alleen betalingen met de computer te kunnen laten doen moet iedereen met computers aan de slag. Hierdoor leren steeds meer mensen met computers omgaan. In een wereld waar de integratie van technologie in ons dagelijks leven in steeds grotere mate voorkomt is dit erg belangrijk.
Tenslotte voert een digitale munt de functies van een valuta effici??nter uit dan door een munt die bijvoorbeeld door de Europese Centrale Bank beheerd wordt, althans, dat is de mening van sommige geleerden. Geld heeft drie functies: Ten eerste moet het dienen als ruilmiddel, ten tweede als rekenmiddel en ten derde als spaarmiddel. Digitale valuta zoals de Bitcoin zouden deze rollen effici??nter kunnen uitvoeren.
Voordelen als ruilmiddel
Een functie van geld is fungeren als ruilmiddel. Een ruilmiddel is iets dat de koper geeft aan de verkoper in ruil voor goederen of diensten. Zoals we al eerder benoemd heeft een digitale munt lagere transactiekosten. Ook zorgt digitaal geld er voor dat waar je je ook bevind op welk tijdstip de ruil tot stand kan komen. Dit kan natuurlijk ook gezegd worden van elektronische betaalsystemen zoals Paypal of internet bankieren, maar digitale munteenheden zijn echt uniek, onder andere omdat de kosten van het wisselen tussen verschillende valuta wegvallen. Bij normale munteenheden brengt deze extra stap kosten mee voor de consument omdat uitwisselbureaus vaak geld willen zien voor het omwisselen. De digitale munt is ontworpen om buiten een systeem met meerdere valuta’s te werken waardoor transactie kosten voor het omwisselen van valuta worden vermeden.
Voordelen als rekenmiddel
Rekenmiddel is de tweede functie van geld. Hierdoor kunnen de kosten of de waarden van goederen met elkaar vergeleken worden. Om als goed rekenmiddel te functioneren moeten mensen intu??tief kunnen zien wat de waarde van een munt is. Er moet geen tijd en geld verloren gaan om er achter te komen wat een munt waard is. Goud bijvoorbeeld ontleent zijn waarde aan haar beperkte aanwezigheid op de aarde. Je moet je voorstellen dat het maken van een Bitcoin een ontzettend ingewikkeld en tijdrovend proces is. Een Bitcoin zou zijn intrinsieke waarde kunnen ontlenen aan de tijd die het kost om er een te produceren. Ook omdat Bitcoins na 2025 niet meer geproduceerd zullen worden en dus, net als goud, zijn waarde gaat ontlenen aan haar zeldzaamheid.
Rekenmiddelen moeten algemeen geaccepteerd zijn door haar gebruikers. Bij traditionele munten komt deze acceptatie vaak doordat de waarde van de munt gewaarborgd wordt door een overheidsinstelling. Ondanks dat de legitimiteit van een munt in de ogen van haar gebruikers vaak afhangt van de overheidsinstelling die de munt steunt doet zo’n instelling de stabiliteit van een munt soms meer slecht dan goed. Wanneer een land in oorlog komt, zoals Rusland, kan dit er voor zorgen dat een munt opeen heel instabiel wordt. Zoals te zien is in de onderstaande grafiek. De waarde van de Roebel daalde in enkele dagen gigantisch door de sancties die er tegen Rusland genomen werden ten gevolge van de oorlog met de Oekra??ne.
Waarde van de Roebel in December 2014
Dit suggereert dat de ideale munt algemeen geaccepteerd moet worden zonder dat er vertrouwd wordt op de regering die er achter staat.
Voordelen als spaarmiddel
De derde en laatste functie van geld is dat je het moet kunnen sparen. Een spaarmiddel is iets dat opgeslagen kan worden om op een later tijdstip weer gebruikt kan worden in een ruil. De onafhankelijkheid van een digitale munt van directe politieke invloed zorgt er ook voor dat het in theorie een stabieler spaarmiddel is dan traditionele munten. Het sparen van iets waarvan de waarde instabiel is of vatbaar voor fraude is natuurlijk niet verstandig. Zoals hierboven al staat wordt meestal een traditionele munt gespaard omdat de waarde ervan ondersteund wordt door een aan een overheid gerelateerde instantie. Maar het mes snijdt hier aan twee kanten. Wanneer, zoals al eerder genoemd, een land in conflict komt, bijvoorbeeld Rusland en Oekra??ne nu, is een munt in een keer een stuk minder stabiel. Als een overheid besluit om geld bij te drukken ontstaat er deflatie in de waarde van de munt. Hierdoor neemt de waarde van het gespaarde geld af.
Een digitale munt daarentegen is afhankelijk van vraag en aanbod. Hierdoor hebben de gebruikers van de munt de stabiliteit zelf in de hand. Ze hebben er zelf baat bij om de munt zo stabiel mogelijk te houden. Hoe stabieler de munt hoe meer mensen er in willen investeren en hierdoor stijgt de waarde van de munt.
‘
Wat zijn de nadelen van Bitcoin?
Onzekerheid
Ondanks de potenti??le voordelen van een digitale munt zoals de Bitcoin zijn er nog een aantal obstakels die een grotere acceptatie in de weg staan. De belangrijkste hiervan is volgens veel economen de onzekerheid rondom de groei van de digitale munt. Omdat het om zo’n grote hoeveelheid data gaat die verspreid staat over het internet is het moeilijk om tot een betrouwbare conclusie te komen of de munt algemeen geaccepteerd is. Munten zoals de Bitcoin zijn heel erg theoretisch ze worden niet ondersteund door een stabiele waarde zoals goud, of door een overheid. Sommige critici beschrijven de Bitcoin hierdoor dan ook als niets meer dan een economische bubbel.
Gebrek aan regelgeving:
Het ontbreken van een onderliggend wettelijk kader zorgt nog voor extra problemen. Omdat digitale valuta zoals de Bitcoin regulering of publiekelijk toezicht missen zouden ze onderworpen zijn aan kredietrisico, liquiditeitsrisico en operationele risico’s. Ook zou er een risico zijn op fraude. Het gebrek aan toezicht geeft veel sceptici reden tot bezorgdheid. Omdat deze digitale transacties allemaal over het internet gaan is beveiliging altijd een probleem. Ondanks de technische maatregelen die genomen zijn om individuele Bitcoin transacties te beschermen blijft het principe kwetsbaar. In juni van 2011 lukte het een hacker om 400,000 Bitcoins te stelen met een waarde van 9 miljoen dollar. Dit zorgde er voor dat de waarde van een Bitcoin van $17,50 naar $0,01 zakte in slechts een paar uur. Zoals in de onderstaande grafiek met de waarde van een enkele Bitcoin in het afgelopen jaar te zien is kun je de waarde van de munt verre van stabiel te noemen.
Algemene acceptatie
En zelfs wanneer alle bovengenoemde problemen verholpen zouden zijn, stuit je op een probleem met betrekking tot de algemene acceptatie. Het grote voordeel van de digitale munt is de afhankelijk van het aantal gebruikers. Wanneer echter maar enkele bedrijven gebruik maken van een digitale munt zullen ook maar weinig huishoudens er gebruik van gaan maken. Andersom werkt dit het zelfde. Wanneer er maar enkele huishouden gebruik maken van een munt zullen ook maar weinig bedrijven de neiging hebben deze munt te accepteren. De grootste uitdaging voor de Bitcoin is om zowel de consumenten als de producenten ervan te overtuigen de Bitcoin te accepteren als gangbaar betaalmiddel.
‘
Hoe staat Bitcoin er op dit moment voor?
Op dit moment zijn er problemen met het plaatsen van waarde op een Bitcoin. Eerder hebben we al besproken dat Bitcoins zoveel waard zijn als de consument er voor wilt geven. Bitcoin is daardoor volledig afhankelijk van een continue aankoop van Bitcoins en het gebruik er van voor goederen en diensten. De Bitcoin had een piek in zijn waarde in het najaar van 2013 op $1200 per Bitcoin. De prijs steeg mede doordat aan de senaat in Amerika een Rapport gepresenteerd werd over de Bitcoin. Hierin werd gewezen op de grote potentie van deze munt in het online betalen. Twee weken later was de prijs van de Bitcoin echter alweer gehalveerd tot ongeveer $600 per Bitcoin. Dit kwam doordat er na de prijsstijging van de Bitcoin heel veel Chinezen zijn gaan investeren in de munt. Dit was voor de Chinese bank de aanleiding om een waarschuwing te publiceren. Hierin schreef de Bank dat de munt niet gezien werd als een offici??le geldeenheid en werd de Bitcoin verbannen uit de nationale geldinstellingen van China. Desondanks mogen particulieren in China de munt nog steeds gebruiken voor internettransacties, desondanks daalde de waarde van de Bitcoin drastisch. Ook enkele grote Chinese Internet bedrijven, zoals de zoekmachine Baidu, kondigde aan de ze de Bitcoin niet meer gingen accepteren voor hun services. Verder is het moeilijk de Bitcoin precies een waarde te geven omdat je als je op een bepaald moment een grote hoeveelheid aan Bitcoins bezit je deze niet altijd voor de marktprijs van dat moment kunt verkopen. Je zult altijd eerst een koper moeten vinden en op een markt die zo kan schommelen als deze is er beperkt kapitaal beschikbaar voor aankopen.
Het minen van Bitcoin vandaag de dag
Tegenwoordig is het ook niet meer winstgevend om thuis te met je computer te minen, zoals dat in het in het begin ging. Voor het minen is namelijk steeds meer rekenkracht nodig. Toen Bitcoin net begonnen was in 2009 was het winstgevend om met je huiscomputer te minen. Nu is dit echter een uitzichtloze missie. De kosten van de elektriciteit zouden dan namelijk hoger zijn dan de opbrengst. Stel je zou een hele week constant minen op een moderne laptop is de opbrengst ongeveer ‘?n cent, terwijl het je meer dan een euro aan elektriciteit zal kosten. En zelfs wanneer elektriciteit gratis zou zijn is het niet rendabel. Minen met normale processors is een verspilling van tijd en geld geworden.
Nadat Bitcoin populairder en het minen moeilijker werd, werden er processoren ontwikkeld die gespecialiseerd waren in het minen van Bitcoins. Nog recenter zijn er zelfs volledige apparaten die speciaal gemaakt zijn om Bitcoins te minen. De snelste apparaten kosten echter duizenden euro??s, dus ondanks dat iedereen kan minen, worden de miners die er echt geld aan verdienen steeds zeldzamer.
‘
Bitcoin en Criminaliteit
Het anonieme van Bitcoins heeft ook uitgewezen zijn nadelen te hebben. Bitcoins zijn voor criminelen de perfecte manier om geld wit te wassen. Ook kunnen Bitcoinbezitters illegale spullen zoals drugs kopen met een relatief kleine kans om gepakt te worden. Een recente studie in Amerika ontdekte dat 18% van alle drugsgebruikers in Amerika hun drugs dit jaar gekocht hadden via Silk Road. Silk Road is een website die je kunt vergelijken met E-bay alleen dan gespecialiseerd in drugs. Deze website accepteert ook Bitcoins. Het is heel moeilijk te traceren wie de Bitcoins heeft uitgegeven.
Bitcoins zijn zelfs een manier geworden waarop mensen een huurmoordenaar betalen. Er zijn websites ontstaan waarop mensen anoniem Bitcoins kunnen doneren aan iedereen die de moord wil plegen. De Bitcoins worden in een pot gedaan en bij elkaar gelegd. Wanneer je de dag waarop deze persoon vermoord wordt goed voorspelt op de site krijg jij de inhoud van de pot. In theorie geeft iemand gewoon aan de datum wanneer hij de moord zal plegen en krijgt dan de hoeveelheid Bitcoins die tot dat moment is opgehaald.
Of deze websites ook echt zijn is nog maar de vraag maar ze laten in ieder geval zien dat de digitale munt ook nadelen met zich mee brengt die niet direct iets met de stabiliteit te maken hebben.
‘
Onderzoek: ‘Is Bitcoin een hype’?
Voor ons onderzoek doen we een literatuurstudie met betrekking tot de deelvraag ‘Is Bitcoin een hype’?
De artiekelen die we hiervoor gebruikt hebben zijn aan het einde van dit verslag als bijlage toegevoegd.
Is Bitcoin een hype?
Experts zijn het over het algemeen met elkaar eens dat Bitcoin op dit moment een hype is, en niet meer dan dat. Waarover de meningen echter nog verschillen onder deskundigen, is of Bitcoin in de toekomst wel een rol kan gaan spelen als alternatief geldsysteem.
John Biggs, schrijver voor onder andere New York Times, InSync en USA Weekend, denkt van wel. Hij is van mening dat Bitcoin een goede kans maakt om in de toekomst als geldsysteem te fungeren. Echter wel naast het systeem dat we nu hanteren. De redenen waarom Biggs dit denkt zijn vooral dat transacties via Bitcoin veel sneller zijn, de transactiekosten verwaarloosbaar zijn en dat er veel minder technologie voor nodig is. Een Bitcoin verzenden is net zo gemakkelijk als het versturen van een e-mail, terwijl een creditcardtransactie meer technologie vergt dan enkel een internetverbinding en een apparaat dat een e-mail kan versturen en ontvangen. En de transactietijd kan tot wel 2 werkdagen duren. Dit komt omdat elke transactie gecontroleerd moet worden door een centrale instantie. Hier hangen natuurlijk kosten aan vast, zowel bij grote als kleine transacties. Bij Bitcoin gaan transacties rechtstreeks van de verkoper naar de koper, dit betekent dat er geen kosten aan de transactie verbonden zijn en dat deze binnen een seconde kan plaatsvinden. Maar Biggs zegt dat er dan wel snel iets moet gaan veranderen in de waardevastheid van de Bitcoin. Op dit moment fluctueert de waarde nog te sterk om gebruikt te worden als geldeenheid.
Vanuit De Nederlandse Bank zijn er ook al waarschuwingen gekomen om op te letten met Bitcoin en andere digitale valuta. Omdat digitale valuta niet onder de Wet op het financieel toezicht valt, houdt DNB geen toezicht op de valuta of op ondernemingen die erin handelen. Daarnaast is ook het depositogarantiestelsel niet van toepassing, dat reguliere spaarders beschermt tot een bedrag van ‘100.000 als een bank omvalt. Minister van Financi??n, Jeroen Dijsselbloem sluit zich hierbij aan: ‘Je hebt geen enkele garantie dat ze hun waarde houden. Op het moment dat je nu Bitcoins koopt, besef dan wel dat ze morgen niets meer waard kunnen zijn’.
Volgens Jan Bergstra, hoogleraar Informatica aan de universiteit van Amsterdam is de Bitcoin geen gunstige toekomst beschoren. Bergstra schat dat de kans dat deze munt over 20 jaar nog bestaat ongeveer 1 op 1000 is. Dit zou de hoge waarde verklaren, want hoe duurder iets is, hoe kleiner de kans is dat het blijft bestaan. Ondanks het feit dat de kans op slagen zo klein is, is Bergstra toch erg positief over het systeem. Hij is dan ook van mening dat als de Bitcoin door zou breken, het ook het hele monetaire systeem zelfs kunnen vervangen.
John Mauldin, wiens boeken al meerdere keren de bestseller lijst van de New York Times wisten te bereiken, durft met enige zekerheid te zeggen dat we in de nabije toekomst niet meer met papiergeld zullen betalen. Hij denkt zelfs dat het mogelijk is dat we ook niet meer een systeem met fiduciair geld zullen hanteren. Fiduciair geld is geld dat zijn waarde ontleent aan het vertrouwen dat het geaccepteerd zal worden en niet aan de waarde waarvan het materiaal gemaakt is. Mauldin is niet zeker of dit dan Bitcoin zal zijn, maar hij denkt dat het toekomstige systeem wel gebruik zal maken van het blockchain-systeem omdat dit de goedkoopste en veiligste transacties biedt die er op dit moment zijn.
Carter Graydon, afgestudeerd aan de universiteit van North Carolina, Chapel Hill, en fanatiek aanhanger van het blockchain-systeem gaat hier verder op in. Hij is van mening dat ook wanneer Bitcoin zal falen, het blockchain-systeem nog steeds succes zal genieten. Zo zou de digitalisering niet alleen snellere en goedkopere transacties bieden, maar ook het probleem van het vele papierwerk bij de administratie oplossen. Dit probleem was ook al opgelost als de monetaire overheden waren overgestapt naar het gebruik van e-mail in plaats papierwerk, maar mochten we nog verder digitaliseren, dan worden de overheden bijna gedwongen om af te stappen van het versturen van de administratie per post. Graydon denkt ook buiten de financi??le sectoren. Hij schetst een systeem dat een einde zou kunnen maken aan de vele gevallen of beschuldigingen van verkiezingsfraude. Bij dit systeem is het ook niet meer nodig om je te identificeren voordat je stemt, wat het probleem oplost dat armere mensen niet meer zouden kunnen stemmen. De boodschap van Graydon is vooral dat we groter moeten denken en ons niet alleen moeten focussen op de naam Bitcoin, maar moeten kijken naar het geheel.
Tenslotte is er Dan Kaminsky, onderzoeker naar internetbeveiliging en medeoprichter van White Ops, een bedrijf dat zich specialiseert op internetbeveiliging en het voorkomen van internetfraude. Hij beschouwt vooral de voor- en nadelen van het technische aspect van Bitcoin. Iets dat hem heel erg aanspreekt is het feit dat Bitcoins traceerbaar zijn. Dit betekent dat het stelen hiervan nagenoeg zinloos is. Kaminsy vergelijkt het met het stelen van kunst. Het is bijna onmogelijk, maar als je het dan lukt, dan heb je er nog vrij weinig aan, aangezien je het vaak niet meteen kunt verkopen. Met Bitcoin geldt hetzelfde. Je het risico dat je loopt als je gestolen Bitcoins uitgeeft is aanzienlijk, dus in principe kun je stellen dat Bitcoins niks meer waard zijn wanneer ze gestolen worden.
Als we dan kijken naar de meningen van deze verschillende mensen en een verband proberen te leggen met de werksector waarin deze mensen actief zijn, dan kunnen we de volgende conclusies trekken.
Ten eerste is het opvallend dat mensen uit de overheidssector en financi??le instellingen die beheerd worden uit de overheid zich erg conservatief opstellen tegenover de Bitcoin. Ze waarschuwen ons er vooral voor en proberen ons ervan te overtuigen om het niet te gebruiken. Dit is wel te verklaren door het feit dat de overheid veel geld verdiend aan het huidige geldsysteem. Denk hierbij niet alleen aan de belastingen, maar ook aan de inkomsten via de banken. Ook heeft de overheid veel macht wat betreft het monetaire beleid in ons land. Het zou goed kunnen dat ze bang zijn dat wanneer er een nieuw geldsysteem komt dat het huidige vervangt, ze die inkomsten en macht zullen verliezen. Daarom lijkt de overheid er alles aan te doen om dit te voorkomen.
Daarnaast is er verrassend veel positieve feedback op het blockchain-systeem vanuit de IT-sector. Dit komt vaak van mensen die niet direct verstand hebben van economie, maar wel van ICT en internetbeveiliging. Deze mensen kunnen dus niet zo goed oordelen over het economische aspect van Bitcoin, maar ze verzekeren ons wel dat wanneer we Bitcoin, of een vergelijkbaar systeem zouden gaan hanteren, we ons over de beveiliging niet druk hoeven te maken. Hierin speelt het blokchain-systeem een belangrijke rol. Het feit dat Bitcoins traceerbaar en toch nog anoniem zijn, onderscheidt dit beveiligingssysteem van de rest.
Ten slotte is er nog een wat voorspelbaarder punt, en dat is dat veel economen van mening zijn dat ons huidige geldsysteem niet meer lang zal bestaan. We hadden al verwacht dit tegen te komen in ons onderzoek, en het is inderdaad duidelijk naar voren gekomen. Economen geven ons huidige systeem weinig kans en zeggen dat het slechts een kwestie van tijd is totdat er een vervangend systeem zal komen. Of dit systeem Bitcoin, een vergelijkbare crypto grafische geldeenheid of een compleet ander geldsysteem zal zijn, daar is geen duidelijke mening over.
Conclusie
Het feit dat we toe zijn aan een nieuw geldsysteem lijkt voor ons vrij duidelijk. De vraag is nu of Bitcoin de problemen van ons huidige geldsysteem oplost? In zekere mate gebeurd dit ook. In tegenstelling ons gelsysteem zoals we dat nu kennen wordt de waarde van de Bitcoin niet bepaald door de waarde van andere valuta. In theorie zal bij een instorting van de Dollar of de Euro niks gebeuren met de waarde van de Bitcoin. De gebruikers van Bitcoin hebben zelf de controle over de waarde van de Bitcoin. De waarde van Bitcoin wordt bepaald door vraag en aanbod, dit hebben de gebruikers zelf in de hand. Achter Bitcoin zit ook geen centrale instantie die zomaar grote hoeveelheden Bitcoin de wereld in kan brengen. Bij traditionele valuta kunnen deze instanties de waarde van een valuta wel be??nvloeden, dit door nieuw geld bij te drukken. Doordat Bitcoin niet door een centrale instantie geregeld maar direct tussen koper en verkoper verhandeld worden zijn er amper transactiekosten. Met al het bovenstaande lijkt de Bitcoin een prima alternatief voor ons huidige geldsysteem. Echter, de waarde van Bitcoin wordt dan wel niet bepaald door een centrale instantie maar door de gebruikers zelf. Dit heeft er tot op heden alleen nog niet voor gezorgd dat de Bitcoin een stabiele valuta is. In tegendeel zelfs de waarde van de Bitcoin schommelt tot nu toe zelfs veel harder dan die van bijvoorbeeld de Dollar of de Euro. Doordat deze waarde tot nu toe zo schommelt zijn 2 van de 3 kerntaken voor geld al niet mogelijk. Ten eerste is de Bitcoin nog niet bruikbaar als rekenmiddel. De waarde kan zelfs per uur al zoveel verschillen dat er alleen op hele korte termijn mee gerekend kan worden. Verder is de Bitcoin ook niet goed te gebruiken als oppotmiddel. De Bitcoin heeft op dit moment nog steeds een hele onzekere waarde, het is dus risicovol om al je spaargeld in Bitcoin te stoppen omdat het veel meer maar ook veel minder waard kan worden. Voor de derde kerntaak van geld is Bitcoin wel geschikt. Door de minimale transactiekosten en de snelheid van de transacties is Bitcoin op dit gebried wel suprieur aan onze traditionele valuta. Een ander groot nadeel aan de Bitcoin is zijn anonimiteit gebleken. Op dit moment wordt er heel veel in verboden goederen gehandeld die betaald worden met Bitcoins. Wanneer je het goed aanpakt kun je dit namelijk zo goed als anoniem doen. Nu wordt dit door de meesten criminelen nog niet zo grondig gedaan dat ze helemaal niet meer te traceren zijn, de mogelijkheid is er echter wel. Al met al komen wij dan ook dat de conclusie het principe van een digitale munt zeker potentieel heeft op bepaalde gebieden. Bitcoin heeft in de praktijk uitgewezen dat het nog niet in staat is om onze traditionele munten te verdrijven. Omdat in principe heel veel dingen wel beter zouden moeten zijn aan een digitale munt ten opzichte van een traditionele is het volgens ons niet de vraag of maar wanneer er een digitale munt komt die onze traditionele munten gaat vervangen.