Inleiding: In dit profielwerkstuk hebben we ons verdiept in het onderwerp claimemissie.’Voor veel mensen is een claimemissie onbekend terrein en ons doel is dus ook om het ingewikkelde onderwerp toegankelijker te maken. Het is namelijk ontzettend interessant en actueel! In tijden van crisis is het voor bedrijven een hele uitdaging om geld aan te trekken. Er zijn verschillende mogelijkheden om dat te doen. Een claimemissie is een goede optie. Onlangs heeft KPN geld aangetrokken door middel van een claimemissie. Een prachtig voorbeeld waar we in ons profielwerkstuk ook zeker gebruik van gaan maken.
Om een claimemissie duidelijk uit te kunnen leggen hebben we eerst wat algemene kennis bij elkaar verzameld en dit in het hoofdstuk introductie in het beleggen van aandelen beschreven. Hierin vinden we bijvoorbeeld de mogelijkheid hoe een bedrijf geld binnen kan halen en waarom een bedrijf naar de beurs gaat. Daarna gaan we in het hoofdstuk claimemissie in theorie in op de emissie, welke soorten emissies zijn er en wat leveren ze op. We vestigen de aandacht hierbij vooral op de claimemissie. Tot slot eindigen we dit profielwerkstuk met een praktijkvoorbeeld van een claimemissie die het telecombedrijf KPN onlangs heeft uitgevoerd. Aan de hand hiervan kunnen we de theorie die we in de voorgaande hoofdstukken hebben besproken toepassen in de praktijk.
Onderzoeksvraag
Aan het einde van dit profielwerkstuk willen we onze hoofdvraag: ‘Waarom doet een beursgenoteerd bedrijf een claimemissie’? kunnen beantwoorden. We gaan dit doen door middel van 5 deelvragen. Allereerst kijken we naar welke mogelijkheden een bedrijf heeft om geld aan te trekken. Dit kan onder andere door het uitgeven van obligaties of aandelen, of door bij de bank een lening aan te gaan. Daarna onderzoeken we waarom een bedrijf eigenlijk naar de beurs gaat. Vervolgens hebben we informatie opgezocht over de verschillende soorten emissies, namelijk de beursgang, de vervolgemissie en de claimemissie. We gaan hierbij dieper in op de claimemissie. Wat is een claimemissie? Wat doet het voor en met een bedrijf? Waarom is het interessant voor zittende aandeelhouders en bedrijven. Tot slot gebruiken we het voorbeeld KPN dat recent een claimemissie heeft uitgevoerd.
Hoofdvraag: Waarom doet een beursgenoteerd bedrijf een claimemissie?
Deelvragen:
1) Welke mogelijkheden heeft een bedrijf om geld aan te trekken? (obligaties, aandelen, banklening)
2) Waarom gaat een bedrijf naar de beurs?
3) Welke soorten emissies zijn er?
4) Wat is een claimemissie?
5) Hoe is de claimemissie bij KPN verlopen?
Introductie in het beleggen van aandelen
1.1 Geld lenen bij een bank
Een bedrijf kan geld aantrekken door bij de bank een lening aan te gaan. De bank biedt verschillende soorten kredieten en leningen aan. Maar je komt hier niet zomaar voor in aanmerking, zo moet je de bank overtuigen met een ondernemingsplan, inclusief financieringsplan bovendien kijken ze naar het aandeel van het eigen vermogen binnen het bedrijf.
1.1.1 Risico’s
Aan het lenen van geld bij banken zijn relatief weinig risico’s verbonden. Het zijn over het algemeen stabiele en relatief goedkope organisaties om geld van te lenen. Dit komt doordat de tegenprestatie die een bedrijf moet leveren slechts bestaat uit het terugbetalen van rente en de aflossing.
1.1.2 Voordelen en nadelen
Een voordeel voor een bedrijf bij geld lenen bij een bank is dat het bedrijf aandelen in bezit houdt en dus geen zeggenschap verliest. Een nadeel van een krediet afsluiten bij een bank is dat een bank tussentijds de mogelijkheid heeft om het krediet te bevriezen of op te eisen.
1.2 Obligaties
Een obligatie is een verhandelbaar schuldbewijs van een lening. De overheid, instellingen of ondernemingen kunnen obligaties uitgeven. Op deze manier trekken zij geld aan om daarmee hun activiteiten, schulden of bijvoorbeeld overnames te financieren. Kopers van obligaties krijgen een rentevergoeding als beloning voor het vrijgeven van hun geld.
Een obligatie bestaat uit de koers, de rente en de nominale waarde van de lening. Over de nominale waarde wordt proportionele basisrente uitgekeerd.
De koers van de obligatie kan schommelen. Zodra de marktrente oploopt of er worden nieuwe obligaties uitgegeven tegen een hogere rente, dan worden de oude obligaties een minder interessante belegging omdat er op andere alternatieven een hogere rente te behalen is.
De kredietwaardigheid van de instelling die de obligatie uitgeeft is van belang bij het kopen van obligaties. Door een hogere rente aan te bieden kunnen ze beleggers stimuleren om hun geld toch uit te lenen. Dit gebeurt vooral als bedrijven er financieel minder rooskleurig voorstaan. Het is dan aan de belegger de vraag of die het verhoogde risico wil nemen en de kans wil lopen zijn inleg niet meer terug te krijgen in ruil voor een hogere rente.
1.2.1 Risico’s
Ook aan obligaties zijn risico’s verbonden. Er bestaat namelijk een kans dat een instelling of bedrijf de lening niet meer kan terug betalen of dat een obligatie slecht verhandelbaar is waardoor de koers negatief wordt be??nvloed. Daarnaast bestaat er ook een valutarisico. Dat wil zeggen dat wanneer de wisselkoers hard daalt of stijgt je dit terug ziet in de re??le waarde van de obligatielening. Maar relatief gezien is beleggen in obligaties een veilige manier. De risico’s van beleggen in aandelen zijn over het algemeen groter dan bij het beleggen in obligaties.
1.3 Aandelen
Een aandeel is een bewijs dat je deelneemt aan het aandelenvermogen van een naamloze vennootschap (NV) of een besloten vennootschap (BV). Als je aandeelhouder bent, ben je dus deelnemer, je hebt een aandeel van het eigen vermogen van de onderneming. We behandelen uitsluitend de aandelen van beursgenoteerde bedrijven (NV).
1.3.1 De waarde van een aandeel
De waarde van een aandeel komt niet zomaar tot stand. Deze wordt gebaseerd op de verwachte winst die een bedrijf zal gaan maken. Theoretisch gezien zou je de waarde van een aandeel kunnen berekenen door alle beschikbare informatie bij elkaar te nemen en zo tot een koers te komen. Feitelijk bepalen vraag en aanbod op de beurs de koers van een aandeel. Deze koers geeft de beurswaarde van een bedrijf aan en niet de intrinsieke waarde. De intrinsieke waarde van een bedrijf hangt samen met de prestaties van een bedrijf; verkoopt een bedrijf veel producten dan zal de intrinsieke waarde dus ook toenemen. ‘
Dus voor het tot stand komen van de beurskoers speelt de intrinsieke waarde een belangrijke rol; het geeft namelijk ‘werkelijke waarde’ van een aandeel op dat moment aan en houdt dus geen rekening met de verwachte waarde in de toekomst.
De beurswaarde (aandelenkoers) doet dat wel. Dus de koers van een aandeel wordt naast vraag en aanbod ook bepaald door de intrinsieke waarde en de verwachting van de beleggers in de toekomst.
1.3.2 Risico’s
Je zult waarschijnlijk alleen aandeelhouder van een onderneming worden als je verwacht dat dit bedrijf winst zal gaan maken en als de aandelen in waarde zullen gaan stijgen. Als aandeelhouder kun je ervan profiteren als de koers stijgt maar tegelijkertijd loop je ook het risico dat de koers daalt. Doordat er dus grote onzekerheid is over de koers van een aandeel eisen de aandelenbeleggers een hoog rendement. Dit hogere rendement zorgt er uiteindelijk dus voor dat veel beleggers kiezen voor een belegging in aandelen in plaats van in obligaties.
1.3.3 Voordelen en nadelen
Voor zowel de belegger als het bedrijf zijn aandelen zeer gunstig. Het grote voordeel voor het bedrijf is dat ze haar activiteiten kan financieren zonder dat er een schuld ontstaat die ze later moet terugbetalen. Een nadeel voor het bedrijf is dat door het uitgeven van aandelen aandeelhouders zeggenschap krijgen en de directie dus zeggenschap verliest. Voor beleggers is de kans op een hoog rendement een voordeel van het beleggen in aandelen. Een nadeel is dat de koers sterk kan fluctueren waardoor winst niet altijd vanzelfsprekend is.
1.3.4 Verschil aandelen en obligaties
Belangrijke verschillen tussen aandelen en obligaties zijn de duur en tijd ‘ ervan. De levensduur van een aandeel heeft geen grens terwijl een obligatie een vaste looptijd heeft. Aandelen kunnen altijd verhandeld worden op de beurs terwijl obligaties op een bepaald moment worden uitbetaald. Daarnaast bezit je met een aandeel een stukje van een bedrijf. Een obligatie is alleen maar een lening. Je bent dan in feite een geldschieter. Ook is de toegang bij beide anders geregeld. Obligaties worden namelijk door overheden en ondernemingen uitgegeven op de kapitaalmarkt. Op deze markt zijn vooral de grotere partijen actief, denk bijvoorbeeld aan banken. Terwijl in aandelen met name particulieren beleggen. Bij obligaties krijg je als beloning een rentepercentage. Bij aandelen wordt die beloning winstuitkering (dividend) genoemd.
1.4 Naar de beurs
Waarom zou een bedrijf eigenlijk besluiten om naar de beurs te gaan, aandelen uit te geven en dus altijd maar verantwoording moeten afleggen aan aandeelhouders? Dat is omdat het voor een onderneming natuurlijk heel erg aantrekkelijk is om de risico’s over te dragen aan de beleggers. Die profiteren er overigens van als het wel goed gaat. Maar de belangrijkste reden voor een onderneming is dat het aandelenkapitaal ten goede komt aan het eigen vermogen. De onderneming stelt dan een prijs vast waartegen het publiek een aandeel kan kopen, dit bedrag noem je de emissiekoers. En het uitbreiden van het eigen vermogen door middel van het uitgeven van aandelen noem je emissie.
Er is een verschil tussen de emissiekoers en de beurskoers. De emissiekoers is namelijk de koers waartegen een aandeel wordt uitgebracht, dus de prijs waarvoor het aandeel bij de allereerste verkoop moet worden gekocht. De beurskoers is de prijs die men op een willekeurig moment, voor een aandeel moet betalen, de reguliere prijs van een aandeel op de beurs dus. Hierbij kan het zijn dat dit aandeel al jaren op de markt is.
Als een onderneming besluit een emissie van aandelen te doen, moet er natuurlijk een emissiekoers worden vastgesteld. Meestal worden de hoogste en laagste koers aangegeven. Als er veel animo is voor de nieuwe aandelen ligt de koers natuurlijk hoger dan wanneer er weinig animo voor is. Pas als beleggers zich hebben ingeschreven wordt de emissiekoers bekend gemaakt.
Claimemissie in de theorie
Het eigen vermogen kan op veel manieren versterkt worden. Door bijvoorbeeld obligaties uit te geven, onderdelen van het bedrijf te verkopen of door een nieuwe aandelenemissie. Voor zo’n aandelenemissie zijn er meerdere varianten mogelijk. Als het goed gaat met een bedrijf stappen beleggers graag in en is het mogelijk om aandelen onder te brengen bij grote beleggers. Als dit het geval is, is het uitgeven van nieuwe aandelen geen probleem. Maar als een bedrijf zich heeft verkeken op de gevolgen van een overname en er dus minder goed voorstaat is de claimemissie een voor de hand liggende oplossing. Dit wordt dan als een noodmaatregel gezien omdat de bestaande aandeelhouders dan bijna geen kant meer op kunnen.
2.1 Beursgang
De beursgang wordt ook wel primaire emissie of beursintroductie genoemd. Een bedrijf biedt voor de eerste keer nieuwe aandelen aan op de effectenbeurs. De aandelen worden meestal voor een iets lagere prijs dan de geschatte waarde aangeboden om potenti??le investeerders over de streep te trekken. Door vraag en aanbod zal de koers stijgen of dalen en ontstaat er een beurskoers.
2.2 Vervolgemissie
Na een succesvolle beursgang kan een bedrijf voor een vervolgemissie kiezen omdat de vraag naar aandelen vele malen groter is dan het aanbod.
2.3 Claimemissie
Het grote verschil tussen een gewone emissie en een claimemissie is dat bij een claimemissie nieuwe aandelen alleen worden aangeboden aan bestaande aandeelhouders. Voordat er een claimemissie komt moet deze worden goedgekeurd door de algemene vergadering van aandeelhouders. Als dat gebeurd is wordt het aandeel ex-claim genoteerd, dit betekent dat vanaf dat moment vaststaat wie er recht heeft om voor de nieuwe aandelen te kiezen. Men kan er voor kiezen om de nieuwe aandelen te kopen en ervoor te zorgen dat hun belang in het bedrijf gelijk blijft. Het is immers, hoe meer aandelen je in bezit hebt des te groter je zeggenschap. Aandeelhouders kunnen er ook voor kiezen om de claimemissie aan zich voorbij te laten gaan en bijvoorbeeld de claimrechten door te verkopen op de beurs. Een claimemissie wordt niet alleen gedaan in tijden van een economische crisis, waarin het moeilijk is om geld aan te trekken, maar ook als gevolg van een te risicovolle financiering of een te dure overname, denk bijvoorbeeld aan TomTom die veel te veel betaalde voor het bedrijf Tele Atlas.
2.3.1 Redenen voor een claimemissie
De uitgifte van een claimemissie heeft bepaalde redenen. Allereerst is de kans dat bestaande aandeelhouders meedoen aan de claimemissie aanzienlijk groot omdat als ze het niet doen hun aandelenkapitaal verwatert. Maar wil een bestaande aandeelhouder niet meedoen, dan verkoopt hij zijn claim op de effectenbeurs. De kans dat niet bestaande aandeelhouders toch aandelen gaan kopen is daardoor groter, dat komt doordat er korting wordt gegeven op de nieuwe aandelen. Daarnaast hebben bestaande aandeelhouders voorkeursrecht. Dat wil zeggen dat zij bijvoorbeeld 5 nieuwe aandelen tegen 7 oude aandelen krijgen zonder veel bij te hoeven betalen. Dit recht (de claim) is geld waard.
2.3.2 Voordelen en nadelen van een claimemissie
Als belegger kun je voordelen en nadelen ondervinden aan een claimemissie. Er bestaat een kans dat door de toename van aandelen de liquiditeit van een onderneming stijgt. Aan de andere kant kan er verwatering optreden, dit betekent dat het uit te keren dividend over meerdere aandelen wordt verdeeld. Dit is vooral een groot nadeel voor bestaande aandeelhouders die er niet voor kiezen om mee te doen met de claimemissie. Dus bestaande aandeelhouders worden min of meer gedwongen deel te nemen aan de claimemissie omdat ze anders te maken krijgen met verwatering.
2.3.3 Gevolgen voor de banken
Een claimemissie is dubbel kassa voor banken. Want de schulden van het bedrijf worden afgelost met een deel van de opbrengst, hun risicovolle kredieten worden ingewisseld voor contant geld en ze kunnen dan nieuwe kredieten verstrekken tegen een hoger rentepercentage. Daarnaast komen er ook nog provisies binnen.
Maar het blijft altijd de vraag of de claimemissie echt wordt doorgevoerd en dit is dan ook het enige risico voor de bank. Door het breed onder de aandacht te brengen probeert de bank de emissie te laten slagen.
2.4 Deelnemers ”
In feite kan elke aandeelhouder van aandelen deelnemen aan de claimemissie. Elke aandeelhouder krijgt namelijk inschrijfrechten toebedeeld in verhouding tot hoeveel aandelen de aandeelhouder bezit op de peildatum. Door middel van de inschrijfrechten kan men zich inschrijven op aandelen van de claimemissie. Als een aandeelhouder beslist om zich niet in te schrijven, kan hij zijn rechten verkopen. Een willekeurige koper van deze rechten komt dan ook in aanmerking voor aandelen van de claimemissie.
2.4.1 Opties voor de aandeelhouders
Als je interesse hebt om deel te nemen aan de claimemissie stel je een financieel tussenpersoon of de bank op de hoogte, deze regelt dan de inschrijfrechten. Je financi??le tussenpersoon of bank is volledig verantwoordelijk voor het verzamelen van uitoefeningsinstructies met betrekking tot je inschrijfrechten. Als je in aanmerking komt voor een claimemissie heb je vier opties:
1. je kunt besluiten om de inschrijfrechten uit te oefenen
2. je kunt besluiten een deel van je inschrijfrechten uit te oefenen en een deel ervan
te verkopen
3. je kunt besluiten om je inschrijfrechten te verkopen
4. je kunt je inschrijfrechten laten verlopen.
Wanneer een aandeelhouder voor de laatste optie kiest, worden deze aandelen alsnog verkocht aan ge??nteresseerde investeerders en krijgt de aandeelhouder de opbrengst. Verschil met drie?
De financi??le tussenpersoon of bank moet je hier dan over informeren zodat de nieuwe aandelen waarop de oude inschrijfrechten gebaseerd zijn gekocht kunnen worden door ge??nteresseerde investeerders. De opbrengsten van deze plaatsing zal jij dan ontvangen indien de inschrijvingsprijs plus onkosten lager is dan de gerealiseerde prijs van de aandelen. Maar hier krijg je geen garantie voor.
2.4.2 Hoeveelheid aandelen
Het is mogelijk om meer aandelen te kopen dan waar je recht op hebt op basis van de inschrijfrechten . Dit kan door extra inschrijfrechten bij te kopen op de Euronext Amsterdam door je financi??le tussenpersoon of bank. Hiermee kun je vervolgens inschrijven voor nieuwe aandelen. Voor het inschrijven voor nieuwe aandelen zijn er geen kosten maar je moet wel de uitgifteprijs betalen. Aan het inschrijven voor extra aandelen is een deadline verbonden. De deadline is meestal het einde van de verhandelingsperiode en inschrijvingsperiode. Meestal wordt er door de financi??le tussenpersonen en banken een eerdere deadline gesteld.
2.4.3 Wel of niet inschrijven
De verwachtingen van bijvoorbeeld KPN en persoonlijke doelstellingen van de belegger zijn afwegingen die men maakt om in te schrijven of niet. Pessimistische beleggers zullen niet inschrijven doordat die vooral kijken naar de teruglopende winsten en omzetten in de telecomsector. Optimistische beleggers daarentegen zullen wel inschrijven omdat die perspectief zien in meer succesvolle activiteiten zoals de stijgende verkoop van telefonie, internet en tv.
2.6 De waarde van een claim
De ruilverhouding tussen oude en nieuwe aandelen is van groot belang voor bestaande aandeelhouders. Dat komt doordat de waarde van een aandeel lager is dan voor de emissie omdat er dan nieuwe aandelen bijkomen. Het is daarom zinvol om de beurswaarde van een claim te bepalen. Dit bepaal je door de uitgiftekoers te vergelijken met de waarde van het aandeel ex-claim. In twee stappen bepaal je deze waarde.
2.6.1 De TERP-methode
Stap 1
Bepaal eerst de gemiddelde waarde van een oud en nieuw aandeel op basis van de koers, de ruilverhouding tussen deze twee en de uitgiftekoers hiervan.
Dus stel dat de oude koers ‘9 is, de nieuwe uitgiftekoers ‘4 en je wilt als bestaande aandeelhouder met 7 oude aandelen 5 nieuwe aandelen ‘kopen’ zonder bij te betalen. Dan is de theoretische waarde van een aandeel ex-claim gelijk aan:
Waarde ex-claim= ((7*9 euro) + (5*4 euro))/12 = 6,92 euro
Stap 2
Als tweede en laatste stap kijk je nogmaals naar de uitgiftekoers. Die is in dit geval ‘4 euro. Dan is de waarde van de claim per aandeel in dit geval dus:
Waarde claim= (5/7)* (6,92 euro- 4 euro) = 2,09 euro.
Je zou het eventueel ook nog met een andere methode kunnen uitrekenen, namelijk de theoretische ex-inschrijvingsrechtenprijs (TERP) methode. De TERP methode geeft de waarde van een aandeel na de emissie weer, exclusief het claimrecht.
Dit kun je berekenen door het aantal uitstaande aandelen te vermenigvuldigen met de beurskoers, de omvang van de emissie erbij op te tellen en dan te delen door het aantal uitstaande aandelen na de emissie. Oftewel, de TERP is het gewogen gemiddelde van de prijs van oude en nieuwe aandelen en kan ook in een formulevorm worden berekent. Die luidt als volgt:
Het vertrouwen in de toekomst van een bedrijf hangt af of je wel of geen gebruik maakt van de claim. De koers zakt flink naarmate de emissie nadert. Maar als de emissie met succes is afgerond is er sprake van opleving omdat iedereen dan blij is dat de emissie voorbij is en dan stijgt de koers geleidelijk aan weer.
2.6.1 Korting op de TERP
Nadat de AvA heeft overlegd wordt de korting bepaald. Deze korting moet zorgen voor een succesvolle uitvoering van de claimemissie door hergebruik op de markt van inschrijfrechten. Als deze korting door de AvA wordt bepaald, wordt er gekeken naar bepaalde factoren zoals bijvoorbeeld naar de omvang van de claimemissie en de marktomstandigheden. Een korting is in feite alleen maar een soort lokkertje voor beleggers. Zo proberen ze om de beleggers over de streep te trekken zodat ze gaan inschrijven op de emissie.
Claimemissie in de praktijk
3.1 introductie KPN
KPN is de grootste telecom-en ICT-dienstverlener van Nederland.
Met een betrouwbaar netwerk probeert het bedrijf een verbindende factor te zijn voor mensen en bedrijven. Met kennis en ervaring maken ze diensten en producten voor iedereen toegankelijk, thuis, op het werk en onderweg. KPN is ontstaan halverwege de 19e eeuw. Eerst was het eigendom van de Staat maar sinds 1989 is het een zelfstandig bedrijf. In 1994 volgde de beursgang van KPN, in dat jaar werd KPN op de Amsterdamse effectenbeurs genoteerd. Een jaar later kreeg KPN ook een beursnotering in New York. Door middel van de beursgang was de overheid niet langer de enige aandeelhouder van KPN, maar nog steeds wel de grootste. In 2006 heeft de overheid de laatste 8% verkocht en is nu dus geen aandeelhouder meer van KPN.
3.2 Cijfers KPN
Bij de emissie van KPN in 1994 was de koers ‘ 22,58, voor een beperkt aantal aandelen hadden de particulieren een korting van ‘ 1,13. De hoogste koers die KPN tot nu toe heeft gehaald is ruim ‘ 70, dit was in maart 2000. De laagste koers was in september 2001, toen bedroeg die ruim ‘ 2. Doordat KPN te maken kreeg met een internethype daalde de koers dus fors van ruim ’70 naar ruim ‘2 in anderhalf jaar tijd. Begin 21e eeuw bevond KPN zich aan de rand van een faillissement. Maar door middel van ingrijpende bezuinigingen en een aangepaste strategie bleef KPN overeind staan.
Hieronder zie je een grafiek van de koers van 2011 tot 2013.
3.3 Reden claimemissie
Scheepbouwer, de voormalig ex directeur van KPN, werd verweten dat zijn focus te veel lag op het cre??ren van aandeelhouderswaarde. KPN was te scherp gefinancierd, er was te weinig tot niets ge??nvesteerd in het vernieuwen van de infrastructuur. Het bedrijf heeft in de jaren dat Scheepbouwer aan het hoofd stond ongeveer ‘ 17 miljard uitgekeerd aan zijn aandeelhouders, door middel van terugkoop van eigen aandelen en dividend. Het zag er financieel prachtig uit, totdat het tegen zat op de markt en de reserves sterk verminderden. Blok, de opvolger van Scheepbouwer, moest puin gaan ruimen en kondigde een nieuwe ontslagronde aan. Deze keer ging het om 5000 man. Dit was niet voldoende en KPN voerde in mei 2013 een claimemissie uit. In haar korte bestaan als beursgenoteerd bedrijf moest KPN voor de derde keer aanspraak maken op de aandeelhouders. Dit was namelijk al eerder voorgekomen toen ze geld te kort kwam voor de afschrijvingen van haar pas aangeschafte Duitse E-plus.
In het persbericht van 5 februari 2013 legt KPN uit waarom het bedrijf ervoor gekozen heeft om een claimemissie uit te voeren.
‘Het doel van de aangekondigde kapitaalverwerving is om de financi??le positie van KPN in lijn te brengen met haar strategie. De transactie zal de balans van KPN versterken en is bedoeld om te zorgen voor een stabiele financi??le positie in de komende jaren. De opbrengst van de kapitaalverwerving zal KPN’s financi??le en strategische flexibiliteit vergroten en zal worden gebruikt om te blijven investeren in KPN’s operationele activiteiten en om KPN’s netto schuld te verlagen. De Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen van KPN zijn van oordeel dat de kapitaalverwerving de doelstelling van KPN om een ‘investment grade’ kredietprofiel te behouden zal ondersteunen, en zijn ervan overtuigd dat het in het belang van de aandeelhouders en van andere belanghebbenden van KPN is dat de kapitaalstructuur substantieel wordt versterkt.’
3.4 De waarde van de claimemissie bij KPN
De claimemissie bij KPN ging als volgt in zijn werk: Iedere aandeelhouder kreeg op ieder oud aandeel het recht twee nieuwe KPN aandelen te kopen tegen een lagere koers, bij KPN was die toen ‘ 1,06. Na de afronding van de claimemissie stonden er 4,27 miljard gewone KPN aandelen uit en het leverde KPN ongeveer ‘3 miljard op.
Maar hoe wordt zo’n koers nou berekent en hoe weet je hoeveel vermogen je nodig hebt? Dit wordt hieronder uitgewerkt en berekend.
KPN geeft 2.838.732.000 nieuwe aandelen uit en haalt daarmee 3,000,000,000 euro op.
Dus tegen een koers van 3.000.000.000 / 2.838.732.000 = 1.06 per aandeel.
Oude aandeelhouders kregen voor elk aandeel in bezit 1 recht om 2 nieuwe aandelen te kopen voor 1.06. Er stonden voor de emissie 1.419.366.000 aandelen uit.
Wat is dan de nieuwe koers de dag nadat de emissie wordt aangekondigd, oftewel de dag dat de rechten in het bezit zijn van de aandeelhouders. De koers moet dan worden aangepast, dus als de koers 2,596 was, dan is de koers in theorie de volgende dag 2,59 + 1,06 +1,06 / 3 = 1,57 . De koers wordt aangepast met een factor 0 ,606283, want 1,57/2,59 = 0,606283
De marktwaarde is dan 4.258.098.000 x 1,57 = 6.685.213.860. De oude marktwaarde was 1,419,366 x 2,596= 3.684.674.136 , het verschil is de opgehaalde ‘ 3 miljard euro.
Het bedrijf bestaat niet alleen uit marktwaarde maar ook de balans van schulden en contant geld dat een bedrijf bezit moet erbij worden opgeteld om te komen tot een ondernemingswaarde.
Voor de emissie had KPN ’14 miljard schuld en ‘1,2 miljard cash. De totale ondernemingswaarde was dus ‘3, 68 miljard marktwaarde (zie rode getal hierboven) ‘ 1,2 + 14 = ‘16,48 miljard. Dit is wat iemand feitelijk kwijt is als hij of zij het hele bedrijf wil overnemen.
Na de emissie is de waarde, de marktwaarde(geel) – cash (door ‘ 3 miljard gegroeid naar 4,2) +14 = ‘16,48 miljard.
Er verandert dus niets aan de totale waarde van het bedrijf, alleen de toekomstige winsten moeten verdeeld worden met meer aandeelhouders. Dit is in theorie dus slecht voor de aandeelhouder en goed voor de obligatiehouder
Een claimemissie is vaak een kantelpunt in de koershistorie van een bedrijf. Bij KPN is het er jarenlang slecht aan toe gegaan. Met de ‘3 miljard is er hopelijk weer genoeg vermogen en kan KPN de toekomst weer met vertrouwen tegemoet gaan.
Conclusie / Slot
Begrippenlijst
Aandeel : een bewijs dat je deelneemt aan het aandelenvermogen van een naamloze vennootschap (NV) of een besloten vennootschap (BV).
Aandeelhouder : mede-eigenaar van een deel van het eigen vermogen van een onderneming
AvA : Algemene vergadering voor Aandeelhouders
Beleggen : geld in waardepapieren omzetten om de waarde te behouden of te vergroten
Beursgang : primaire emissie of beursintroductie, een bedrijf biedt voor de eerste keer nieuwe aandelen aan op de effectenbeurs
Beurskoers : koers die door vraag en aanbod op de beurs wordt bepaald
BV : besloten vennootschap, een onderneming met rechtspersoonlijkheid en een in aandelen verdeeld maatschappelijk kapitaal, waarin ieder van de vennoten ‘?n of meer aandelen in bezit heeft.
Claimemissie : een bijzondere vorm van een uitgifte van aandelen in een bepaald vennootschap.
Dividend : winstuitkering
Effectenbeurs : organisatie die het mogelijk maakt om aandelen en obligaties
(effecten) te verhandelen
Eigen vermogen : het deel dat een ondernemer zelf in zijn bedrijf inbrengt
Emissie : het uitbreiden van het eigen vermogen door middel van het uitgeven van aandelen
Emissiekoers : koers die wordt vast gesteld bij een emissie van aandelen
Inschrijfrechten : rechten om in te schrijven op een aandelenemissie. Er is meestal een korte tijd in deze rechten, vlak voor de eigenlijke emissiedatum
Intrinsieke waarde : de waarde van alle bezittingen van een bedrijf, verminderd met de schulden, het werkelijke eigen vermogen dat in een bedrijf zit
Nominale waarde : de waarde die vermeld staat een verhandelbaar waardepapier zoals een aandeel of obligatie
NV : naamloze vennootschap, een vennootschap waarvan het kapitaal is verdeeld in aandelen, een naamloze vennootschap heeft ook aandelen die worden uitgegeven op de beurs
Obligatie : verhandelbaar schuldbewijs van een lening
Proportionele- :
basisrente
Rendement : opbrengst van een economische activiteit
Uitoefenings- :
instructies
Valutarisico : het risico dat een munt op het moment dat de betaling plaatsvindt, meer of minder waard is dan op het moment dat de transactie werd afgesloten.
Vervolgemissie :
Verhandelings- : periode waarin er gehandeld mag worden
periode
Verwatering : het verschijnsel dat een aandeel minder waard wordt, omdat er zonder dat het vermogen van de onderneming gegroeid is meer aandelen op de markt komen.
WPA : Winst Per Aandeel
Bronnenlijst
http://www.goeievraag.nl/vraag/financien-werk/ondernemers/verschil-tussen-emissiekoers-beurskoers.407639#antwoorden
http://www.aexbelegger.nl/documents/koersen_bewegen_trendmatig.html
http://www.rtl.nl/financien/thuisopdebeurs/beleggingslessen/les7/
http://www.rtl.nl/financien/thuisopdebeurs/beleggingslessen/les6/
http://financieel.infonu.nl/beleggen/37191-beleggingen-beleggen-in-aandelen.html
http://nl.wikipedia.org/wiki/Effectenbeurs
http://www.woorden.org/woord/stagnatie
http://www.watisbeleggen.nl/
http://www.preferente-aandelen.nl/
http://www.aexindex.net/wat-is-dividend
http://www.beleggeninaandelen.com/index.php/aandelen
http://nl.wikipedia.org/wiki/Amsterdamse_effectenbeurs
http://www.leerwiki.nl/Wat_is_een_claimemissie_en_de_waarde_van_de_claim
http://www.aex.nl/nextupdate/claimemissie
http://www.telegraaf.nl/tv/dft/nieuws/21474484/__Zo_verdien_je_geld_aan_een_claimemissie__.html
http://financieel.infonu.nl/beleggen/38774-beleggen-claimemissie-als-noodmaatregel.html
http://www.woorden.org/woord/provisie’
http://arno.uvt.nl/show.cgi?fid=6538 scholar
http://www.belegger.nl/nieuws/69943/claimemissie-doen.html
http://www.beursbox.nl/nieuws-beleggen/laatste-nieuws/claimemissie-interessant-dp1.html
http://www.google.nl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&frm=1&source=web&cd=6&cad=rja&ved=0CFYQFjAF&url=http%3A%2F%2Fwww.kpn.com%2Fweb%2Ffile%3Fuuid%3D9a2ef8f1-efc9-47ca-87d7-a9fdb084f720%26owner%3D8ea25451-a54e-4a75-afa6-df0132b2b2fb&ei=a3x_Uv_OAYX40gX-woGQDQ&usg=AFQjCNF_FAeJvkF7igd9zuoKDLkzyWIubA
http://www.financielebegrippen.com/euronext-amsterdam ‘
http://www.encyclo.nl/lokaal/10161
http://www.veb.net/content/HoofdMenu/Beurs/Kieseenbeursfonds/Artikelen/KPN/KPNclaimemissie.aspx
kpn.com
http://www.ing.nl/particulier/beleggen/beleggen-voor-beginners/wat-zijn-obligaties/?first_visit=true
http://www.afm.nl/nl/consumenten/producten/belegging/soorten/obligaties.aspx
http://www.afm.nl/nl/consumenten/producten/belegging/soorten/obligaties/risico.aspx
http://www.afm.nl/nl/consumenten/producten/belegging/soorten/obligaties/verschil-obligaties-aandelen.aspx
http://www.ondernemersplein.nl/ondernemen/geldzaken/financiering/manieren-om-aan-geld-te-komen/lening-bij-een-bank/
http://www.geldenondernemen.nl/bank.html
http://www.belegger.nl/encyclopedie/term/Obligatie
http://www.investeringsplein.nl/default.asp?ElementID=81&Level1=6&Level2=19
http://nl.wikipedia.org/wiki/Primaire_emissie
www.kvk.nl
www.wikipedia.nl
Literatuurlijst
Managment & Organisatie Theorieboek 1A vwo
Auteurs: Sarina van Vlimmeren en Wim de Reuver
Blz. (189-196, 33)
Managment & Organisatie Theorieboek 2B vwo
Auteurs: Sarina van Vlimmeren en Wim de Reuver
Blz. (81)
Van Dale studiewoordenboek Nederlands
Eerste druk
Beleggen het complete handboek
Auteur: Simon Cohen
Atlas, oktober 2009
Emissies op de Nederlandse markt
Auteur: R.E. De Rooy
Kluwer, 2003