Inleiding
Iedereen heeft wel eens gehoord wat voor geluid een walvis produceert. Ik wist zelf nooit hoe dit geluid werd geproduceerd of hoe ze andere geluiden oppikken. Daarom stel ik de vraag: ‘Hoe communiceren walvissen’? Ik wist het antwoord op deze vraag pas toen we geluiden en trillingen hadden behandeld in de natuurkunde lessen. Nu is het voor mij heel logisch en ik zal het zo simpel mogelijk uitleggen zodat ook jij kan zeggen dat het makkelijk te begrijpen is.
Hoe produceert een walvis geluid?
Allereerst moet je weten dat walvissen niet onder de klasse vissen valt maar onder de zoogdieren. De walvisachtigen (Cetacea) worden in twee subfamilies onderverdeeld, namelijk de tandwalvissen en baleinvissen. Deze twee soorten produceren beide verschillende geluiden.
De tandwalvissen maken korte hoge geluiden. Kort gefluit en klikjes met een hoge frequentie. Een kort klikje helpt de walvis locaties van voorwerpen te bepalen. Terwijl een combinatie van klikjes en fluitjes, net als morse,puntjes en streepjes, gebruikt wordt als communicatie met andere walvissen.
Baleinwalvissen daarentegen produceren lange en lage geluidstonen. Het geluid dat wij kennen als ‘walvisgezang’ is dan ook afkomstig van een baleinwalvis soort. De frequentie van het gezang varieert tussen de 15 en 20 Hz.
Nu weten we hoe het geluid wordt geproduceerd, nu rest nog de vraag hoe ze het geluid oppikken. Walvissen hebben geen uitwendige oren, of oorschelpen waarmee ze het geluid zo goed mogelijk opvangen. Walvissen ontvangen ‘geluid’ met hun hele lichaam. Het geluid bereikt de walvis, gaat overal over het lichaam, komt terecht bij de vetbulten onder het huid en komt bij de botten. De botten versturen het geluid naar de oren. Maar je vraagt je natuurlijk af hoe geluid door huid en bot bij de oren komt. Dat komt door echografie.
Echografie wordt onder water gebruikt door walvissen. Maar ook schepen gebruiken het om bijvoorbeeld de diepte van de bodem te bepalen. Bij echografie wordt gebruik gemaakt van ultrageluid, dat zijn geluidsgolven met een hoge frequentie. het menselijk gehoor kan ultrageluid niet waarnemen omdat de frequentie buiten het menselijk gehoor ligt. Ultrageluid kan zich niet verplaatsen door lucht en dat is waarom het alleen onder water gedaan kan worden. Er moet namelijk materie zijn die aan het trillen wordt gebracht. De geluidsgolven zetten het water aan het trillen, de trilling wordt door het water verplaatst tot er een obstakel of een ontvanger (andere walvis) de trilling stopt en het weerkaatst. Zo komt de trilling terug bij de afzender.
Dus een walvis stuurt een afgezonderd klikje, dit klikje kan kilometers ver gaan. Het klikje weerkaatst tegen een rots of een ander voorwerp en het geluid wordt terug gestuurd. Zo kan een walvis bepalen hoe ver een voorwerp zich bevindt, of bijvoorbeeld een school vissen. Met communiceren werkt het ook zo. Een walvis stuurt een reeks klanken waarna een andere walvis het opvangt. Zo kunnen ze bepalen hoe ver ze van elkaar zijn en elkaar bijvoorbeeld helpen als het nodig is.
Conclusie
Walvissen communiceren dus doormiddel van echografie. Geluiden die zij produceren zijn niet zoals de geluiden die wij kennen maar trillingen die door materie bewegen. Onhoorbaar geluid voor ons, de communicatie manier van walvissen. Ik hoop dat het nu duidelijk is geworden hoe deze prachtige zangdieren geluiden produceren en communiceren met medewalvissen.