Sterrenhopen

Sterrenhopen:

Een sterrenhoop is een verzameling van enkele tot vele duizenden sterren die door de onderlinge zwaartekracht is stand gehouden wordt. Op een paar uitzonderingen na, hebben alle sterren in een sterrenhoop dezelfde leeftijd, wat dus duidt om het gelijktijdig ontstaan van een sterrenhoop.

Er kunnen twee verschillende soorten sterrenhopen worden onderscheiden. Open sterrenhopen en bolvormige sterrenhopen;

Open sterrenhoop: Een open sterrenhoop is een groep sterren die in verhouding vrij dicht bij elkaar staan en in dezelfde periode ontstaan zijn. Open sterrenhopen bestaan vooral uit jonge sterren, deze jonge sterren zijn te herkennen aan hun blauwe gloed. Deze kleur is een indicatie voor jonge sterren met een relatief recente geboorte. De open sterrenhopen bestaan vooral uit jonge sterren omdat de oudere sterren door hun beweging ten opzichte van de achtergrondsterren op den duur weggetrokken worden uit de sterrenhopen (eigenbeweging) In de buurt van jonge open sterrenhopen bevinden zich soms diffuse nevens (zie nevels), in deze nevels kan sterrenvorming plaats vinden. Open sterrenhopen bestaan gemiddeld gezien uit ongeveer honderd sterren per sterrenhoop.

Open sterrenhopen zijn bijna altijd te vinden bij spiraalvormige sterrenstelsels. Open sterrenhopen zijn algemeen gezien jong, ongeveer 10 miljoen jaar oud. Open sterrenhopen zijn veel minder zwaartekracht gebonden, zo kan het voorkomen dat een ster na een tijdje wegdrijft uit de sterrenhoop. De meest prominente sterrenhopen zijn de Pleiades, Taurus en de Hyaden (zie hieronder). Dit zijn alle drie open sterrenhopen, dit komt doordat open sterrenhopen bestaan uit vooral jonge sterren. Jonge sterren zijn over het algemeen helderder waardoor de open sterrenhopen duidelijker te zien zijn aan de sterrenhemel.

Wanneer een open sterrenhoop zwaartekracht onafhankelijk wordt, of wanneer sterren falen om een sterrenhoop te vormen, zullen deze sterren gezamenlijk een route door het heelal afleggen. Deze groep wordt dan ook wel een bewegende groep gevormd. Een voorbeeld van een dergelijke groep is de Hyadengroep (zie voorbeeld)

Bolvormige sterrenhoop: Deze sterrenhopen zijn specifieke groepen sterren die zich in de verzameling van de lichtverschijnsels van sterrenstelsels bevinden. Deze sterrenhopen zijn compacte groepen met tussen de 100 en 1000 erg oude sterren. Oudere sterren zijn te herkennen aan hun rood/gele gloed. Over de ouderdom van bolvormige sterrenhopen wordt nog gedebatteerd maar er wordt vanuit gegaan dat de sterren een paar honderd miljoen jaar jonger zijn dan het heelal zelf. Sterrenhopen beschrijven zeer excentrische banen (niet ronde) banen rond het centrum.

Er zijn erg veel bolvormige sterrenhopen, in onze Melkweg zijn er ongeveer 150 bekend waarbij er waarschijnlijk nog 30 à 50 sterrenhopen niet te zien zijn doordat ze achter dichte stofwolken liggen. In grotere Melkwegstelsels zoals Andromeda zitten er nog meer sterrenhopen (ongeveer 500). Sommige gigantische sterrenstelsels (zoals M87) zouden er wel 13 tot 15 duizend sterrenhopen bezitten.

Sommige bolvormige sterrenhopen (zoals de G1 in Andromeda) zijn erg massieve hopen, deze sterrenhopen kunnen een massa van meerdere miljoenen zonmassa’s bereiken. Zulke massieve bolhopen ware vroeger waarschijnlijk ooit kernen van sterrenstelsels, maar zijn door de tijd al hun sterren kwijtgeraakt, op de kern na. De meeste bolhopen zijn echter veel kleiner en bestaan uit een veel kleiner aantal sterren.

Nut: Het is dankzij de studie aan bolhopen, dat de positie van onze zon in de Melkweg bekend is geworden. Tot 1930 werd gedacht dat de zon ongeveer in het midden van ons Melkwegstelsel stond vanwege de gelijkmatige verdeling van de sterren in ons heelal. De verdeling van sterrenhopen was echter helemaal niet gelijkmatig verdeeld. Op dat moment werd het duidelijk dat men slechts een fractie van het volledige melkwegstelsel vanaf de Aarde kan zien. De rest wordt verborgen door gas en stof. Een soortgelijke situatie bestaat als men op een mistige dag op een toren in een stad gaat staan. In elke richting ziet men evenveel bebouwing, en daaruit zou men ten onrechte kunnen concluderen dat de toren in het midden van de stad staat.

2016-1-3-1451846723

Leave a Comment

Time limit is exhausted. Please reload the CAPTCHA.