In dit hoofdstuk wordt de markt van Nederland geanalyseerd. Allereerst worden trends inzichtelijk gemaakt. Dan volgt de marktvraag in Muziekwijk-Noord en tot slot wordt de deelvraag beantwoordt.
3.1 Trends en ontwikkelingen
In deze paragraaf worden de trends en ontwikkelingen gegeven op macroniveau en mesoniveau. De aspecten demografie, technologie, ecologie en sociaal maatschappelijk worden inzichtelijk gemaakt in Figuur 1 en worden vervolgens behandeld. Daarnaast worden voorbeelden gegeven van populaire initiatieven.
Nederland Almere Muziekwijk
Demografie Vergrijzing Kans op meer vergrijzing dan rest van Nederland. Kans op meer vergrijzing dan rest van Almere
Toename alleenstaanden Kans op meer alleenstaandan dan rest in Almere Kans op meer alleenstaanden dan rest in Almere.
Groei stad / krimp randen van NL Bevolkingsgroei Bevolkingsgroei
Migratie toename Hoger migratietoename dan rest in Nederland Hoger migratietoename dan rest van Almere
Technologie & ecologie Digitalisering Energie neutrale snelweg
Sharing economy Energieneutraal in 2025
Smart living Smart Society
Groen en duurzaam
Sociaal maatschappelijk Connectiviteit
Individualisering
Langer thuis wonen
Verandering arbeidsmarkt
Populair / succesvol
Flex werken De Havenkom De Toonladder
Branchevervaging De Kemphaan ‘T Spectrum
Koffietentjes / breakfast bar Hard Bitten and the others
Aziatische restaurants Corrosia
Pop-up stores Places to Work
(food) fesitvals Mac3park
Nul op de meter woning
Modulair bouwen
3.1.1 Macro niveau
Demografie
In de toekomst zal een vergrijzing ontstaan in Nederland. Er zal een flinke stijging zijn van ouderen ten opzichte van jongeren. In 2020 wordt voorspeld dat een omslag zal plaatsvinden, in dit jaar zal het aantal ouderen groter zijn dan het aantal jongeren (Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, 2014).
Door de vergrijzing is er een sterke stijging van eenpersoonshuishoudens. Dit komt ook door het vaker voorkomen van echtscheidingen en omdat, jongeren minder snel samen gaan wonen vergeleken met vroeger.
Naast de vergrijzing blijft de bevolking groeien, dit gebeurt voornamelijk in steden. In de randen van Nederland trekken bewoners, voornamelijk hoogopgeleiden, weg om ergens anders te werken.
Naast de bevolkingsgroei zal er een groei blijven ontstaan in culturele diversiteit. Immigranten komen naar Nederland voor arbeid of moeten vluchten uit hun eigen land.
Technologie en ecologie
Tegenwoordig worden meer dingen digitaal gedaan. In 2017 wilt onder andere de overheid alle zaken met de burger digitaal regelen. Dit kan door de nieuwe technologische ontwikkelingen en innovatieve. Naast de overheid speelt digitalisering in de zorgsector ook een grotere rol. Zorg op afstand is een voorbeeld van een nieuwe ontwikkeling. Naast digitalisering is smart living een technologische ontwikkeling. Een voorbeeld van smart living is een gebouw buitenhuis sturen, zodat conform verhoogd kan worden en energie bespaard.
Naast technologie is ook ecologie al belangrijker. Er is meer aandacht voor duurzaamheid en tevens meer aandacht voor de kwaliteit van de leefbaarheid. Groenstroken, veiligheid, betrokkenheid en sociale cohesie wordt steeds belangrijker.
De wereld wordt steeds meer een ‘Sharing economy’. Dit betekent gezamnelijk productie, consumptie, distributie van goederen of diensten. Hierdoor kunnen spullen volledig verbruikt worden.
Sociaal maatschappelijk
Connectiviteit neemt tegenwoordig een opmars. Het internetgebruik en het gebruik van socialmedia neemt steeds meer toe. Dit zorgt voor meer transparantie en dat maakt de burger mondiger. Daarnaast weten de burgers elkaar makkelijker te vinden. Dit zorgt voor een toenemende behoefte van sociale cohesie.
De mondigere burger heeft ook steeds meer behoefte aan maatwerk, zowel in zorg, welzijn als wonen. Er worden bijvoorbeeld verschillende themarestaurants geopend, kunnen persoonlijke producten gekocht worden en wordt zorg op maat geleverd.
Tevens veranderd de zorgvraag door de toenemende levensverwachting, technologieën en de vergrijzing. Ouderen willen graag in hun eigen woning blijven wonen vanwege keuzevrijheid en de levenskwaliteit. Dit vraagt om participatie en eigen kracht. Er worden tegenwoordig integrale wijkteams opgezet en komt zorg op afstand vaker voor.
Naast het thuis wonen neemt de werkloosheid in Nederland fors toe. Dit komt door de toestroming van immigranten en door technologische ontwikkelingen. Daarnaast neemt flexwerken zijn opmars. Dit zorgt ervoor dat mensen steeds vaker thuis of parttime werken.
Populaire innovaties
Koffietentjes komen als paddenstoelen uit de grond. Er is een forse stijging te zien in verschillende grote steden. Dit komt doordat er vaker afgesproken en gewerkt wordt buitenhuis. Koffietentjes beschikken vaak over gratis WIFI en de bestedingskosten zijn lager dan in een restaurant. Naast koffietentjes is er een forse opmars geweest in Aziatische restaurants. De populairste ia het All you can Eat concept, zoals Sumo. De populariteit komt voornamelijk door de relatief lage prijzen.
Tevens zijn het aantal markthallen en foodhallen gegroeid in Nederland. Dit komt, omdat de bevolking een eerlijk product wilt en steeds meer gaan letten op hun voeding. Voor bezoekers van een markthal is het makkelijk dat verschillende vers specialisten op één plek zitten. Naast de opkomst van markthallen worden (food) festivals ook steeds populairder. Dit komt doordat festivals inspelen op de trens onder jongeren. Bij festivals draait het niet meer alleen om de muziek, maar is het een belevenis met verschillende activiteiten.
De belevenis is ook terug te vinden in de trend rondom Pop-up stores. De tijdelijke winkels zijn er om mensen te verassen op een inspirerende en exclusieve manier.
De bovengenoemde aspecten worden vaak gecombineerd onder één dak. Dit wordt ook wel branchevervaging genoemd.
Shared Economy is één van de snelst groeiende trends Organisaties spelen tegenwoordig in op deze verandering. Voorbeelden die actief zijn in Sharing Economy zijn Airbnb, Car2Go en Uber.
In de bouwsector zijn ook een aantal populaire innovaties. Woningen met nul op de meter krijgen bijvoorbeeld een opmars. Dit wordt gedaan door het gebruik van nieuwe duurzame materialen en stroomopwekkers. Het is tegenwoordig zelfs mogelijk om een gebouw in twee weken te renoveren naar een nul op de meter woning.
Daarnaast is modulair bouwen al populairder. Woningen worden in fabrieken geproduceerd, dit verlaagd de bouwtijd en verbeterd de kwaliteit. Tevens zorgt dit voor een hogere flexibiliteit.
3.1.2 Meso niveau
Demografie
Vanuit de demografische ontwikkelingen wordt op ieder aspect een hogere stijging verwacht dan in de rest van Nederland. Een hogere bevolkingsstijging in Almere te zien ten opzichte van de rest van de grote steden, omdat gemeente Almere streeft naar groei. Daarnaast worden meer immigranten verwacht, omdat Almere goedkoper is dan de rest van de steden. Een hogere vergrijzing wordt verwacht, omdat de bevolking in Almere ouder zijn dan in de rest van Nederland.
Technologie en ecologie
Almere vindt duurzaamheid een belangrijk onderwerp is gebleken uit de omgevingsanalyse. Gemeente Almere heeft de doelstelling om in 2025 energieneutraal te zijn. Gemeente toont initiatief het realiseren van een energieneutrale snelweg. De A6 wordt namelijk niet alleen verbreed, maar zal ook energieneutraal zijn. Dit wordt gedaan door het gebruik van herbruikbare materialen en het aanleggen van zonnevelden. Naast een energieneutrale stad heeft Almere een poging gedaan om het project Smart Society te implementeren in samenwerking met bedrijven, zoals Philips, Cisco en IBM. Er zou gewerkt worden aan slimme ICT-oplossingen, helaas is dit door omstandigheden niet van de grond gekomen. In 2016 is het weer opgepakt door onderzoekinstituut TNO.
Populaire locaties
Eén populaire locatie van Almere is de Havenkom in Almere Haven. Hier is een groot aanbod van restaurants en terassen te vinden en is vooral populair in de zomer. De populariteit komt voornamelijk door de locatie. Er zijn veel mogelijkheden voor watersporters en in september bezoeken duizenden mensen het Rabobank Havenfestival. https://haven.almere.nl
Naast Havenkom is Kemphaan in Almere Hout een bekende locatie. Kemphaan wordt gezien als één van de populairste natuurgebieden van Nederland. Dit komt voornamelijk door de belevenissen en de versterking van verschillende activiteiten. In het natuurgebied kan je wandelen, spelen en dieren bekijken. Tevens beschikt het gebied over een restaurant, een biologische boerenmarkt en culturele activiteiten. (kemphaan.nl)
Tevens is Corrosia een succesvolle locatie gelegen in Almere Haven. Het gebouw is een cultureel centrum en beschikt over atelierwoningen, een café, een buurtcentrum, een bibliotheek, een theater en een gemeentebalie. Het gebouw trekt veel bezoekers, dit komt waarschijnlijk omdat, de cultuurparticipatie van Almeerders bijzonder hoog is en er momenteel weinig culturele activiteiten zijn in Almere vergeleken met de rest van de steden (Gemeente Almere, 2013).
Ook een soort cultureel ontmoetingsplek is Hard Bitten and the others. De oprichter heeft gekeken wat Almere mist en is een winkel begonnen wat nu door 3 voor 12 een Flevolands fenomeen wordt genoemd. Hard Bitten and the Others is een skateshop gevestigd in het centrum van de stad Almere. Naast kleding kun je hier terecht voor alles wat te maken heeft met skate, lifestyle, vintage en meubels. Het is niet alleen een winkel, maar ook een ontmoetingsplek. Binnen is een (mini) half pipe, een bar en een dj booth te vinden. en hebben (3 voor 12 Flevoland, 2015).
Mac3park is ook een populaire locatie gericht op verschillende functies binnen één gebouw. Alleen richt de organisatie zich op ‘het nieuwe werken’. Mac3park heeft drie locaties in Almere. Twee van de drie worden gebruikt als creatieve campus. In de gebouwen zijn creatieve ondernemingen gecentraliseerd, zodat de organisatie elkaar kunnen versterken. De gebouwen zijn 24/7 toegankelijk voor de huurders. Daarnaast kunnen huurders en klanten een hapje eten in het restaurant. Naast Mac3park is Places to Work een inspirerende hotspot voor (startende) ondernemers’’ (Places to work, 2015) Het doel van Places to Work is om de mensen te faciliteren en te ondersteunen. Daarbij hoeven geen langdurige huurcontracten aangegaan worden. Tevens worden verschillende faciliteiten aangeboden voor het vergoten van kennis en het netwerk door bijvoorbeeld: netwerkborrels, workshops seminars etc.
3.1.3 Micro niveau
Demografie
In de stadsindex van Almere zijn alle statistieken weergeven van ieder stadsdeel in Almere (Stadindex, 2014). De sociale atlas geeft aan dat in de toekomst een enorme groei zal ontstaan rondom ouderen. Er wordt verwacht dat in Muziekwijk-Noord een hogere groei zal ontstaan in vergelijking met de rest van Almere. (zie figuur ..) Door de vergrijzing worden ook meer alleenstaanden verwacht in Muziekwijk-Noord.
Vraag in Muziekwijk-Noord
Door de vergrijzing zou verwacht worden dat veel zorginstellingen in Muziekwijk-Noord gevestigd zouden zijn. Dit is niet het geval de wijk beschikt over twee zorginstellingen. Eén van de zorginstelling is ’t Spectrum, gelegen tegenover het plangebied. Dit zevenlaagse gebouw is in beheer van Woonzorg Nederland. Wat één van de grootste organisaties voor wat betreft het aanbieden van passende woonruimtes aan kwetsbare ouderen en mensen met een beperking, die niet veel te besteden hebben(Woonzorg Nederland, 2016). Naast ’t Spectrum is tevens de Toonladder actief in de zorgsector. Dit is een leefgemeenschap met verschillend zorgaanbod voor ouderen. Momenteel zijn bij beide zorgaanbieders geen woningen beschikbaar. Door de vergrijzing zullen waarschijnlijk de wachtlijsten nog langer worden.
Verder bestaat er een grote kans dat alleenstaanden zullen vertrekken uit Muziekwijk-Noord, omdat de wijk voornamelijk bestaat uit eensgezinswoningen. Er zal een vraag ontstaan rondom betaalbare woningen voor alleenstaanden, omdat niet alle alleenstaanden een eensgezinswoning kunnen betalen.
In het rapport Veiligheidsmonitor wordt door bewoners beschreven dat het meeste overlast komt van hondepoep op straat, te hard rijden en parkeerproblemen. Wat buurtbewoners missen zijn hondenuitlaatplaatsen, straatmeubilair en voorzieningen voor jongeren in de openbare ruimte. (gemeente Almere, 2013).
3.1 Conclusie
Welke trends en ontwikkelingen spelen zich af in Nederland en Almere en waar is vraag naar in Muziekwijk-Noord?
Eén van de grootste demografische ontwikkeling in Nederland is de vergrijzing. De vergrijzing vindt ook plaats in wijken van Almere, met name in Muziekwijk-Noord. Om de vergrijzing op te vangen zijn alleen ’t Spectrum en de Toonladder gevestigd in Muziekwijk-Noord, echter zijn hier momenteel geen woningen meer beschikbaar. In de toekomst zal in Muziekwijk hoogstwaarschijnlijk een te kort komen aan seniorenwoningen en zorginstellingen.
Naast de vergrijzing zal er een toename zijn van alleenstaanden. In Muziekwijk-Noord wordt ook hier een hoger percentage verwacht dan in de rest van Nederland. Om het vertrek van alleenstaande in Muziekwijk-Noord te voorkomen zullen betaalbare woningen gerealiseerd moeten worden.
Ook vind een verandering plaats op technisch en ecologisch gebied. Digitaliseren, individualiseren, smartliving en sharing economy zijn voorbeeldtrends van Nederland. Verschillende organisaties spelen in op deze trends. Overheden willen bijvoorbeeld in de toekomst zoveel mogelijk digitaliseren en organisaties in de gezondheidszorg richten zich op zorg op maat en zorg op afstand.
Onder ecologie wordt onder andere de kwaliteit van de leefomgeving bedoeld. Groenstroken, veiligheid en sociale cohesie wordt steeds belangrijker voor bewoners.
Daarnaast vind een verandering plaats op sociaal maatschappelijk gebied. Ouderen willen langer zelfstandig wonen en er is een groei rondom flex werken vanwege het fileprobleem en de digitalisering.
In Almere zijn Mac3park en Places to Work succesvolle werklocaties. Bij beide locaties zijn meerdere functies gecentraliseerd onder één dak. Dit wordt ook wel branchevervaging is populair bij succesvolle projecten. De reden van de populariteit rondom branchevervaging is, omdat tegenwoordig meer mensen geven om belevenis. De belevenis is tevens terug te vinden bij het populaire Hard Bitten and the others en Corrosia en is ook de antwoord op de vraag waarom Festivals en pop-up stores zo populair zijn in Nederland.
Bewoners van Muziekwijk-Noord klagen het meeste over hondepoep op straat, te hard rijden en parkeerproblemen. De buurtbewoners missen momenteel verschillende voorzieningen. Dit zijn hondenuitlaatplaatsen, straatmeubilair en voorzieningen voor jongeren in de openbare ruimte.