MVO is een integrale visie op een duurzame bedrijfsvoering. Een bedrijf dat maatschappelijk verantwoord onderneemt, maakt bij iedere bedrijfsbeslissing een afweging tussen de verschillende maatschappelijke en economische effecten hiervan, en houdt hierbij rekening met stakeholderbelangen. Elke bedrijfsbeslissing heeft immers invloed op de stakeholders (belanghebbenden) van een bedrijf. Dat kunnen medewerkers of klanten zijn, maar bijvoorbeeld ook omwonenden, leveranciers, investeerders en ook ‘de maatschappij’ in algemene zin.
Het is voor bedrijven belangrijk om het gesprek aan te gaan met hun stakeholders. Zo krijgt een bedrijf inzicht in de gevolgen van een beslissing voor anderen. Ook is het belangrijk dat het bedrijf transparant is over zijn activiteiten en de maatschappelijke effecten hiervan.
MVO gaat niet alleen over het verduurzamen van de bestaande bedrijfsactiviteiten. Veel bedrijven gaan een stap verder en richten zich op nieuwe markten en business modellen gericht op winst voor mens, maatschappij en milieu.
Mijn visie op MVO
MVO is een breed begrip en kan op verschillende manieren worden opgevat. Er lijken bedrijven koplopers op het gebied van MVO, maar is dit in de realiteit wel zo? Ook is er een hoop onduidelijkheid in bedrijven hoe ver je moet gaan als het op MVO aankomt, wanneer trek je de lijn tussen winst en de maatschappij. Hier zullen dus duidelijke afspraken over moeten worden gemaakt, ook zullen sommige grote bedrijven genoodzaakt zijn een bepaald MVO beleid toe te passen omdat de maatschappij dit van hen verwacht.
In mijn ogen hoeft een bedrijf zeker geen MVO beleid toe te passen, in de huidige maatschappij zoals het er nu voor staat zijn mensen bereid wat meer te betalen voor een beter gevoel bij een bedrijf. Een bedrijf wat als doel heeft zoveel mogelijk winst te maken en ze willen dat verwezenlijken door maar net binnen de basisregels van de maatschappij te werken zou geen probleem moeten zijn. Wel zou het voor de consument goed zijn een duidelijke en eerlijk beeld te krijgen over het MVO bij een bedrijf. Zoals bij de eerdere opdracht over Apple al is gebleken, is een bedrijf niet altijd eerlijk over wat hun MVO beleid is. Bedrijven moeten dus kunnen doen wat ze willen, als ze dit maar vermelden en hier eerlijk en transparant over zijn. Dit zijn wat voorbeelden en uitgangspunten waar ik achter sta, maar om een goed beeld te vormen gaan we nu kijken naar de ethische theorie.
Ethische Theorie
Er zijn enkele vragen die per filosoof en uitgangspunt kunnen worden gesteld om een beter beeld te krijgen van de richting. We vullen het schema aan met alle informatie duidelijkheid schept over welke manier van handelen het beste bij me past.
Individueel Institutioneel
Teleologie
Aristoteles
Eudaimonistische ethiek
Praxis
Vraag: Hoe verwerkelijk ik mijzelf optimaal?
Antwoord: Optimale zelfverwerkelijking wordt mogelijk door de deugd.
Vuistregel: Het midden het voorbeeld en de kardinale deugeden.
Bestemming: Hoe ziet het eruit? Mill
Utilitaristische ethiek
Poiesis
Vraag: Welke handelingsoptie kan het beste gekozen worden?
Antwoord: De handelingsoptie die de grootste kans biedt op het grootste nut voor het grootste aantal moet worden gekozen.
Vuistregel: De calculus
Verantwoordelijkheid: Wat is het effect?
Deontologie Kant
Plichtsethiek
Principe dat de wil bepaalt
Vraag: Wat moet ik doen? Mag dat?
Antwoord: Geoorloofd is slechts dat handelen dat beantwoordt aan de eis van de zuivere rede.
Vuistregel: De categorische imperatief
Plicht: Kan ik het in overeenstemming brengen met mijn geweten? Rawls
Contractualistische ethiek
Constitutieve regels
Vraag: Welke regels moeten we afspreken?
Antwoord: De regels die we afspreken moeten de onpartijdige instemming van iedereen krijgen.
Vuistregel: De oorspronkelijke positie van de sluier van onwetendheid.
Betrouwbaarheid: Kan ik het verantwoorden tegenover de anderen?
Eerst kijken we naar de belangrijkste onderscheiding tussen de teleologische en deontologie. Het is meteen duidelijk waar ik achter sta in deze onderscheiding, namelijk de teleologie. Een handeling begint met een bepaling van een doel, vanuit het begrip van dat doel wordt een theorie ontwikkeld die aangeeft op welke manier dat doel gerealiseerd moet worden of welke eisen het stelt aan de handelingen. Teleologisch handelen betekend in andere woorden ook de logica van het doel, zonder deze logica in wat dan ook ga ik zelf ook niet graag te werk. Deontologie is een theorie die uitgaat van de logica van de plicht, zij vertrekken vanuit een fundamenteel moeten. Dit is niet de stroming die mij aantrekt, of waarin een bedrijf te werk zou moeten gaan. Een voorbeeld van de teleologie is het utilitarisme. De teleologie stelt dat het goede is datgene is wat het meeste voordeel oplevert. Een opvatting van het utilitarisme is dat er een keuze moet worden gemaakt wat het meeste voordeel oplevert voor de meeste (grootste groep) mensen.
Teleologie
Het is natuurlijk makkelijker gezegd dan gedaan om een keuze in een bepaalde theorie te kiezen. Er zijn meerdere eigenschappen van de theorieën waar ik mezelf in kan vinden. Wat ik wel wil benadrukken is dat het belangrijk is naar een doel te werken waar je zelf achter staat. Het is belangrijk om jezelf te ontwikkelen op de manier hoe jij dat wilt, je leeft tenslotte maar één keer in deze wereld. Soms zullen er keuzes gemaakt moeten worden omdat je niet anders kan, maar bij je hoofddoel zou je altijd in je achterhoofd moeten houden dat je het voor jezelf doet. Dichtbij dit uitgangspunt staat de utilitaristische ethiek, waar je handelt om het grootste nut voor het grootste aantal mensen te verwezenlijken. Dit betekend dat je niet altijd voor jezelf kunt handelen, in een bedrijf zal dit eerder voordelig uitpakken, aangezien managers anders keuzes voor zichzelf gaan maken. Maar als je heel je leven keuzes maakt voor anderen terwijl je hier ongelukkig van wordt is het tijd om verandering in je leven aan te brengen.
Deontologie
Om nog een beter beeld te krijgen bij de deontologie en welke voordelen ik hierin zie gaan we de onderdelen hiervan bekijken. Als we kijken naar de plichtethiek is een persoon vooral dingen aan het doen omdat het moet gebeuren. Natuurlijk zullen werkzaamheden moeten gebeuren, maar ik denk dat een mens niet moet handelen omdat het moet, maar omdat er een doel is gesteld waar het persoon achter staat. Er zijn bepaalde regels waaraan dit persoon zich moet houden, anders zou het niet eerlijk zijn voor de concurrentie. Dit neigt dan meer naar de contractualistische ethiek.
Ik ben dus van mening dat een mens voor zichzelf moet kiezen en hierbij het doel wat hij of zij wil bereiken. Hierbij moet er overwogen worden of er beter een keuze kan worden gemaakt voor de grootste groep mensen, wat in mijn ogen dan wel vaak de voorkeur mag krijgen. Dit moet gebeuren binnen bepaalde basisregels van het bedrijfsleven. En dit moet ook op een eerlijke manier gebeuren.
Eindconclusie
Zoals ik al had verwacht is er niet echt een ethische theorie die ik kan kiezen. Een combinatie van theorieën leidt bijzonder genoeg naar het artikel wat ik geanalyseerd heb. Milton Friedmans uitgangspunten er zoveel mogelijk winst moet worden gemaakt binnen de basisregels van de economie. Wat hier minder aan de aandacht wordt gebracht is de aandacht voor het persoon als individu. Maar dat is meer een persoonlijk doel wat dit persoon zelf moet bepalen. Je kunt heel je leven keuzes maken voor anderen, maar je persoonlijke doelen behalen zijn misschien wel net zo belangrijk. Leef je leven voor jezelf en niet voor een ander, probeer andere mensen niet te laten lijden door je acties en beslissingen.
Bronnenlijst
http://mvonederland.nl/wat-mvo/wat-is-mvo
https://nl.wikipedia.org/wiki/Deontologie
https://nl.wikipedia.org/wiki/Deugdethiek
Vier typen van Ethische Theorie door Paul van Tongeren