Binnen de hersenstoornis ADHD komen er drie soorten vormen voor namelijk: aandachts- en concentratiestoornissen, impulsiviteit en hyperactiviteit. Om de kenmerken te onderzoeken is het van belang dat iedereen wel eens druk of ongeconcentreerd kan overkomen. Om een voorbeeld te noemen; een kind heeft geen ADHD als vier van de zeven dagen de symptomen vertonen van de diagnose. Het kind moet in minimaal twee milieus last hebben van de symptomen. Een voorbeeld daarvan is op school of thuis. Als het op school of thuis minder naar voren komt kan er ook onderzocht worden bij buitenschoolse activiteiten, zoals buiten spelen de buitenschoolse opvang of bij andere mensen thuis. Kinderen met ADHD hebben ook af en toe momenten dat zij heel rustig en minder afgeleid zijn. Een voorbeeld daarvan is dat kinderen iets doen wat zij heel interessant vinden. In een nieuwe situatie kan het kind ook rustig overkomen vooral als het situaties zijn waar er een- op een contact is. Televisie kijken of het spelen met games kunnen zij urenlang doen zonder afgeleid te raken, dit fenomeen noemen ze hyperfocus.
Het DSM-IV-TR, is een handboek waarin alle stoornissen worden genoemd die voorkomen in psychiatrie. De DSM- IV- TR benoemt achttien kenmerken die voorkomen bij ADHD. Het is onderverdeeld in negen criteria van aandachtstekortstoornis en negen criteria van het hyperactieve en impulsieve type. De kenmerken mogen niet uitgelokt worden door lichamelijke of geestelijke ziekten maar moet al langer bestaan in het leven van het kind. Ook moeten de kenmerken al voor het zevende levensjaar te zien zijn. (Loo-Neus, 2006)
Combinatievorm hyperactiviteit-impulsiviteit- aandacht tekort
Dit is de meest voorkomende vorm bij kinderen met ADHD. Aan hun gedrag kun je duidelijk zien dat de kinderen lijden aan een chaotische gedrag. Maar dat niet alleen, kinderen met een combinatievorm kunnen extreem druk zijn, vertonen impulsief gedrag en kunnen heel erg slecht concentreren. Het kind kan ook erg onrustig overkomen. Wanneer zij informatie te horen krijgen, kunnen zij dit moeilijk omzetten in een handeling. Het opnemen en verwerken van signalen en nemen van besluit gaat bij deze kinderen wel goed. (Delfos, 2010)
Attention Deficit Disorder, aandachtstekort
Dit is een vorm van ADHD die ook wel ADD wordt genoemd. Het kind komt niet druk en chaotisch over maar in de hersenen speelt de stoornis zich af. Of een kind ADD heeft is pas zichtbaar als het kind taken moet verrichten die veel concentratie vragen. Om een diagnose te krijgen voor ADD moeten er minimaal 6 symptonen van aandachtstekort zijn minder dan 6 symptomen van hyperactiviteit-impulsiviteit. De symptomen die ik hierbij bedoel zal ik verder in het verslag toelichten. (Delfos, 2010) .
De DSM-IV-criteria voor concentratiezwakte zijn als volgt; er moeten zes of meer van symptomen die ik verder in het verslag zal uitleggen minstens een half jaar aanwezig moeten zijn bij het kind. (Westerveld, 2000)
Aandachtstekort betekent dat je je aandacht niet lang op een taak kan volhouden en dat je vaak slecht georganiseerd bent. Er zijn genoeg voorbeelden hoe een persoon met een aandachtstoornis handelt in het dagelijks leven.
De voorbeelden die horen bij ADD zijn als volgt, het zijn criteria punten die opgenoemd zijn in de DSM-IV-criteria:
Het kind kan lastig aandacht schenken aan details en maakt veel fouten in schoolwerk of bij andere activiteiten. Het kind heeft vaak moeite om aandacht bij zijn of haar taken bij te houden. Het lijk alsof het kind niet luistert als hij of zij aangesproken wordt. Het kind heeft moeite met het opvolgen van aanwijzingen, hij of zij komt niet volledig uit op schoolwerk, verplichtingen of andere activiteiten. Ook kan het kind moeite hebben met plannen en organiseren van taken die hij of zij moet doen. Het kind vermijdt graag activiteiten waarbij veel inspanning wordt gevraagd. Hij of zij raakt veel spullen kwijt die belangrijk zijn. Het kind word makkelijk afgeleid aan nieuwe prikkels en het kind kan vergeetachtig zijn. (Westerveld, 2000)
Combinatievorm hyperactiviteit-impulsiviteit
Bij deze vorm kan het kind ongeconcentreerd omgaan met taken, het kind komt bij deze vorm wel heel erg druk en chaotisch over. Als er een situatie is die gestructureerd is en waar veel concentratie word gevraagd komt het kind wel rustig over. Zo vallen hyperactiviteit en impulsiviteit minder op. Om de diagnose ADHD hyperactiviteit te krijgen moet het kind minstens 6 symptomen hebben die horen bij hyperactivteit en minder dan zes van de aandachtstekort. (Loo-Neus, 2006)
De kenmerken die voorkomen bij kinderen met de diagnose hyperactiviteit zijn als volgt;
Het kind beweegt vaak onrustig een voorbeeld daarvan is dat het kind rondjes maakt op de stoel of plotseling opstaat in de klas wanneer er word gevraagd om rustig op je stoel te blijven zitten. Het kind rent weg van ouder of verzorger op ongepaste situaties. Het kind kan niet rustig spelen of bezig houden met ontspannende activiteiten. Het kind kan warrig overkomen en hij of zij praat aan een stuk door. (Westerveld, 2000)
Bij de vorm impulsiviteit kan het kind antwoord geven op een vraag zonder dat de vragen zijn afgemaakt. Het kind kan er niet tegen als hij of zij lang moet wachten op de beurt en het kind verstoort anderen met bezigheden. Een voorbeeld daarvan is dat het kind mengt in andermans gesprekken of spelletjes. (Delfos, 2010)
Bij de diagnose ADHD komen er ook regelmatig leerstoornissen te sprake bij het kind. Uit onderzoek blijkt dat 30% van de kinderen met ADHD lijden aan dyslexie, dyscalculie- een rekenstoornis of aan dysgrafie- een schrijfstoornis. Dyslexie is stoornis waarbij je last hebt op de spelling en het lezen. De ontwikkeling van lezen en spellen ontwikkelt niet of heel moeizaam. Het kind kan ook last hebben van een spraakstoornis onder andere stotteren. (Gezondheidsraad, 1997). Als het kind lijdt aan een rekenstoornis kan het kind niet logisch nadenken, hij of zij heeft geen goed getal inzicht en de rekentechnieken zijn slecht. Bij het schrijven heb een goede beheersing nodig van de fijne motoriek. (Delfos, 2010)
Uit de bovengenoemde symptomen kun je concluderen dat kinderen met de vorm ADHD aandachts-tekort het meest in moeilijkheden komt op school. Het kind kan bijvoorbeeld niet genoeg aandacht geven aan schoolwerk, heeft vaak moeite om aandacht te houden, is vergeetachtig en kan moeilijk plannen en organiseren. Dit zijn allemaal aspecten die je wel nodig hebt om je schoolloopbaan zo succesvol te maken.