Om de nieuwe stagiaire, Thea, goed te kunnen begeleiden vond ik het van belang dat zij zich bij de adviesunit op haar gemak ging voelen. Dit heb ik gedaan door te zorgen, dat de Thea vanaf de eerste dag wist waar en wanneer en bij wie zij zich moest melden.
Het eerste gesprek was de kennismaking met Thea. Tijdens de kennismaking heb ik mij zelf voorgesteld. Ik heb over mijzelf verteld en over hoe ver ik hier gekomen ben. Daarna heb ik Thea de gelegenheid gegeven om over zichzelf te vertellen. Ik wist uit mijn eigen ervaring hoe spannend de eerste stagedag van een stageperiode kan zijn. Bovendien was deze dag voor mijzelf eveneens spannend. Niet alleen om de stagiaire een goede eerste indruk van mijzelf te geven, maar ook, omdat ik als begeleider heel veel informatie over organisatie moest geven en ook over onze doelgroep. Informatie waarover wij moeten beschikken om onze taak goed te kunnen uitvoeren (zoals de kennis van de sociale kaart). Om voor Thea een veilige sfeer te cre??ren, ben ik met haar rondgegaan langs de verschillende units ( werkstrafunit, toezicht unit). Ik heb haar voorgesteld aan mijn andere collega’s. Om Thea goed te kunnen begeleiden vond ik belangrijk dat zij over onze taken als adviseur ge??nformeerd wordt. Ik heb een planning voor haar gemaakt om met verschillende collega’s verschillende gesprekken bij te wonen, bijvoorbeeld een TR gesprek in gevangenis, een intakegesprek voor werkstrafunit en een kennismakingsgesprek voor toezicht. Tevens heb ik Thea aangegeven wanneer en waar en bij wie zij terecht kan, wanneer als zij vragen heeft. Daarnaast vond ik dat Thea de gelegenheid moet krijgen om opgedane ervaringen voor zich zelf te verwerken. Om Thea beter te kunnen begeleiden heb ik samen met haar onze leerstijlen bekeken om een beter inzicht te krijgen hoe wij te werk gaan. Mijn leerdoelen als begeleidster en haar leerdoelen als stagiaire. Als je inzicht hebt in de leerstijl van jezelf en die van de stagiaire kun je meer begrip krijgen voor elkaars handelingen en erop inspelen. Tevens hebben wij een schema gemaakt: wanneer en hoe de zaken met betrekking tot stage doelen en begeleiding besproken kunnen worden.
Tijdens het begeleiden van Thea was opvallend dat zij problemen ervoer met het toepassen van de theorie die zij op school geleerd had met wat in werkelijkheid en in de praktijk gebeurde. Dit probleem wordt in de literatuur ‘contextgebondenheid ‘ genoemd. Ik wilde Thea helpen met haar ervaringen te kaderen en ook haar bij te sturen. Ik heb haar uitgelegd dat het vaker voor komt dat de studenten, op een stageplaats een minder goede prestatie leveren dan op school. Dit heb ik met Thea besproken en uitgelegd dat dit ook voor studenten gebeurt die op de school goed meedraaien. Daarna ging ik samen met haar overleggen op welke andere wijze een stageperiode ingevuld kon worden met een eventueel beter resultaat.
Ik heb gesprekken met een cli??nt met Thea bijgewoond. Bijzonder was ,dat Thea zelf ook zag dat zij de binnensschoolse theorie niet in de praktijkcontext kon toepassen. Thea vertelde dat zij zo druk bezig is met theorie van school in verband te brengen met het gesprek , dat zij tijdens het gesprek met een cli??nt onmiddellijk de draad van gesprek kwijt raakte. Zij vertelde dat zij tijdens een adviesgesprek zoveel informatie ontving dat zij niet meer wist wat relevant en niet relevant was. Zij vertelde dat zij tijdens een dergelijke situatie moeite heeft om de hoofd- en bijzaken te kunnen onderscheiden. Als gevolg daarvan voelde de cli??nt zich duidelijk niet begrepen. Thea vertelde ook over haar onzekerheid, en dat zij tijdens een dergelijke situatie het gesprek niet durft te sturen. Ik heb Thea verteld dat het probleem wat zij schetste een herkenbare reactie is. Ik heb haar uitgelegd dat dit een kwestie is van toepassen van communicatietechnieken. De basis van onze diagnose en advies is het eerste gesprek. Dat is de rode draad. Tijdens dit gesprek moeten wij er uithalen waar en in welke leefgebied de problemen van de cli??nt liggen. Zodoende kunnen wij een gepast plan van aanpak, soort begeleiding en een adviesrapport kiezen. Onze adviezen kunnen erg bepalend zijn. Hierdoor is een gestructureerd gesprek cruciaal. Ik heb Thea uitgelegd, hoewel het geschetste probleem van haar begrijpelijk en veel voorkomend is voor een nieuwe stagiaire, echter ook het recht bestaat van een cli??nt om haar/zijn verhaal te kunnen vertellen en vanuit gaan dat hij/haar door zijn verhaal vertellen tot zijn recht kan komen. Dit is in een zekere zin een feit. Anderzijds kan dit resulteren tot een onoverzichtelijk gesprek. Ik heb haar gezegd dat zij de gesprektechnieken en theorie??n uit school niet uit het oog moet verliezen. Wel moet zij een tussenweg vinden tussen de theorie van school en gesprek met de cli??nt . Ieder mens, iedere cli??nt is anders en je kunt deze niet zoals een standaard onderwerp van een theoretische literatuur zien. Er is altijd een tussenweg tussen, de cli??nt zijn verhaal te laten vertellen en het indammen en sturen van zijn verhaal. Ik heb haar een aantal voorbeelden hiervan gegeven. Ik heb Thea aangegeven dat zij datgene is die tijdens een gesprek de sturing mag geven. Door sturing geven doe je de cli??nt niet tekort, zelfs juist het tegendeel. Een cli??nt ongestructureerd laten praten zou zij zelfs eerder kunnen zien als tekortkoming. Thea gaf aan dat zij het begreep. Ik heb Thea duidelijk gemaakt dat zij tijdens het gesprek met de cli??nt een concreet gestalte kon geven aan de waarde ‘respect voor de cli??nt en zijn verhaal’ en tegelijkertijd het gesprek zo zou kunnen leiden dat het resultaat positief was zowel voor de cli??nt als voor de hulpverlening en dus ook voor Thea als een hulpverleenster. Na een aantal gesprekken met de cli??nten en daarna adviesrapporten maken van het evaluatie gesprek heb ik Thea gevraagd wat haar ervaringen waren en wat het resultaat van haar leerproces was. Thea gaf aan dat zij nu de gesprekken aandurfde en had een aantal technieken in het gesprekken toegepast. Daarnaast gaf zij aan dat zij een breder inzicht heeft gekregen in de adviesrapporten en het maken van een plan van aanpak. In het vervolg is Thea op bovengenoemde manier verder gegaan. Dit werd in het begeleidingsproces overgenomen.
