Wat zijn elektromotors ?
Een elektromotor is een machine die elektrische energie omzet in mechanische
energie waarmee een werktuig kan worden aangedreven. Elektromotoren worden
onderverdeeld in gelijkstroom- en wisselstroommotoren. Behalve de gebruikelijke motoren
die een roterende beweging leveren, zijn er ook lineaire motoren. Een elektromotor wordt
gebruikt in machines waar iets moet bewegen, vaak iets met een ronddraaiende beweging.
Hoe werken elektromotors ?
De werking van een elektromotor is gebaseerd op elektromagnetisme. De motor bestaat uit
een stator en een rotor, die in de stator kan draaien. Van deze twee is er in elk geval ‘?n
uitgevoerd als elektromagneet. Afhankelijk van het type motor kan de ander uitgevoerd zijn
als permanente magneet, elektromagneet of slechts van magnetisch materiaal gemaakt zijn.
Door de krachtwerking van magnetische polen op elkaar, of door inductiewerking, gaat de
rotor draaien.
Wat voor soorten elektromotors zijn er ?
Gelijkstroommotor met borstel
Om deze draaiing mogelijk te maken moeten bij een gelijkstroommotor met borstels de polen
van de rotor omgekeerd worden bij elke halve omwenteling (of vaker als de rotor en/of stator
uit meer dan twee delen, de collectoren, bestaan). Deze verandering van polariteit gebeurt
door decommutator en koolborstels. De motor zal verder doordraaien als de richting van de
stroom die er doorheen vloeit wordt omgekeerd.
A: shunt B: serie C: compound
De motor kan zijn uitgevoerd als serie- of shuntmotor, waarbij de veld- en rotorspoelen
respectievelijk in serie en parallel met elkaar geschakeld zijn. Ook een combinatie van beide
is mogelijk, de compoundmotor.
Borstel loze motor
Er zijn ook elektromotoren waarin de commutatie elektronisch geregeld is. Deze borstel loze
elektromotoren hebben geen koolborstels, waardoor vonkvorming en slijtage (een probleem
bij borstelmotoren) voorkomen wordt. Zo’n motor noemt men ook wel ECM-motor.
Warmteontwikkeling
De meest voorkomende oorzaak van falen van elektromotoren is te grote
warmteontwikkeling. De temperatuur van de motor wordt te hoog, waardoor de lagers het
kunnen begeven, de windingen kortsluiting kunnen veroorzaken of de magneten permanent
gedemagnetiseerd raken en daarmee hun kracht verliezen.
Waar worden elektromotoren in gebruikt ?
De elektromotor is tegenwoordig ‘?n van de meest gebruikte elektromechanische apparaten
en wordt gebruikt in zeer veel huishoudelijke apparaten,
van wasmachines tot videorecorders, van koelkasten tot stofzuigers. Ook in allerlei andere
apparaten vinden we elektromotoren, zoals in de ventilator die de processor van
een computer koelt, in harde schijven, in fotocamera’s, in speelgoed, etc.
Daarnaast worden veel machines aangedreven door elektromotoren,
evenals treinen, trams en zelfs schepen. Ook zijn er experimentele auto’s en autobussen met
een elektromotor die gevoed worden door brandstofcellen. De startmotor van een auto is ook
een elektromotor en wordt gebruikt om de verbrandingsmotor te starten.
Ook in de industrie wordt op grote schaal gebruikgemaakt van, voornamelijk 3-fase, motoren
voor de aandrijving van pompen, compressoren, lopende banden, kranen en andere
hijstoestellen ,roerwerken in tanks, luchtverversingsinstallaties, verbrandingslucht- en
rookgastransport e.d.
Vooral een zware elektromotor genereert wanneer zij aangezet wordt enorme aanloop
stroom. Deze zijn erg belastend voor het elektriciteitsnet. Soms kan dit zelfs waargenomen
worden wanneer de elektrische omgevingsverlichting even tempert. Om deze ‘pieken’ te
voorkomen dan wel af te vlakken, wordt zo’n motor gestart met een aanloopinrichting. in here…
