Dit boekje is een verzameling van brieven die dichter Rainer Maria Rilke ooit schreef aan een onzekere, jonge dichter, Franz Xaver Kappus, die in het leger zat. Kappus stuurde zijn eigen werken op om van Rilke, een dichter waar hij enorm naar opkeek, te horen wat hij ervan vond. Het boek bevat enkel de antwoorden die Rilke naar Kappus stuurde en dus niet de brieven die van Kappus kwamen. In zijn brieven aan Kappus geeft Rilke hem veel advies over het schrijven, maar ook over het leven. Hij vertelt hem hoe belangrijk het is voor een schrijver om eenzaamheid te kennen en geeft verder adviezen over de liefde, over verdriet en menselijke gevoelens en hoe je hiermee moet omgaan.
Toch is Rilke zeer bescheiden in zijn brieven en zegt hij duidelijk dat hij geen echte antwoorden kan geven op de moeilijke vragen van Kappus, maar hij is zeer vereerd dat Kappus hem om advies en kritiek vraagt. De brieven komen van over heel Europa aangezien Rilke veel reist. Rilke vertelt zijn leerling ook over de plek waar hij op dat moment verblijft en soms zit er een hele tijd tussen de brieven als hij weinig tijd heeft gehad door het reizen, schrijven en soms ook een slechte gezondheid.
Kappus worstelde niet alleen met het dichten, maar ook met liefde en seksualiteit. En hoewel Rilke hier met veel respect voor de liefde en voor vrouwen op antwoordt is bekend dat hij in het echte leven zijn liefdes zonder goede reden altijd in de steek liet, uit schrik om zijn eenzaamheid, die hij nodig had voor het schrijven, te verliezen.
Er zijn maar twee personages in het boek en, als je de inleiding niet meerekent, is er altijd maar ‘?n aan het woord: Rainer Maria Rilke. Aangezien het echte brieven zijn, zijn de personages niet fictief. Uit de brieven kan je opmaken dat Rilke een wijze man was die veel filosofeerde en nadacht over het leven, de liefde, etc’
Hij geeft veel adviezen aan Kappus over hoe hij moet omgaan met de moeilijkheden van het leven, de onzekerheden die hij tegenkomt, maar de brieven zijn nooit pretentieus en altijd heel intiem en persoonlijk. Rilke reist door heel Europa en schrijft zijn brieven dan ook van op verschillende plaatsen.
Franz Xaver Kappus is de jonge dichter die zijn vragen over het leven en over het schrijven richt aan zijn grote voorbeeld, Rainer Maria Rilke. Hij heeft de brieven bewaard en samengebonden zodat deze gepubliceerd konden worden. Hij heeft zijn eigen brieven, met de vragen die hij stelde, er niet bij gedaan.
Wel schreef hij een inleiding waarin hij met veel lof over Rilke spreekt. Hoewel zijn eigen brieven er niet bij zitten kan je je toch een goede voorstelling maken over Kappus door de antwoorden die Rilke geeft. Je merkt dat hij een jongeman is met veel twijfels en onzekerheden, dat hij worstelt met het dichten en ook met heel veel vragen over de liefde en seksualiteit zit.
Het thema van dit boek zijn eigenlijk de belangrijke levensvragen die van alle tijden zijn, en ook wat het betekent om kunstenaar, of meer bepaald, dichter te zijn. Er wordt veel over deze levensvragen gefilosofeerd door Rilke en hoewel hij antwoorden geeft maakt hij duidelijk dat dat zijn visie is en dat er dus niet altijd een ‘?nduidig antwoord bestaat voor deze vragen.
Twee belangrijke onderwerpen uit de brieven zijn de eenzaamheid die volgens Rilke nodig is voor een kunstenaar om te kunnen ‘scheppen’ en de liefde, die volgens hem door de jongeren niet meer genoeg gewaardeerd en gerespecteerd wordt.
Aangezien het allemaal brieven van Rilke zijn is het volledige boek geschreven uit zijn perspectief. Je krijgt zijn visie op de vragen die Kappus hem stelt. Wel schrijft Kappus een inleiding waar hij zijn bewondering voor Rilke laat blijken.
We krijgen hier het persoonlijke wereldbeeld van Rilke voorgeschoteld. Een erg filosofische benadering van de moeilijke vragen waar de jonge Kappus mee worstelde. De antwoorden die Rilke hem heeft geboden, heeft hij uit zijn eigen levenservaringen gehaald en zijn dus ook zeer subjectief. Ook blijkt, als je Rilkes leven bekijkt, dat hij zelf zijn eigen adviezen niet altijd opvolgde en zelf nog veel moeilijkheden ondervond met de kwesties die hij besprak (de liefde, het schrijven, de eenzaamheid’). Je merkt wel dat hij erg veel nadacht over de dingen die hij aanhaalt, en hij reisde ook veel waardoor je kan aannemen dat hij, zeker voor die tijd, heel ruimdenkend was.
Het boek zet je tot nadenken over dingen die vandaag de dag nog altijd heel actueel zijn en waar nog altijd geen duidelijke antwoorden op gevonden zijn.