Na de oorlog in Bosnië- Herzegovina (1992-1995) strekte de’VN het bevelschrift van de VN’Vredesmacht’UNPROFOR (dit is een vredesmacht’die tijdens de’Bosnische Oorlog’actief was in voormalig’Joegoslavi??), in juni 1992 uit naar Bosnië en Herzegovina. UNPROFOR kon echter door het beperkte bevelschrift, het tekort aan middelen en het gebrek aan hulp van andere landen (dan moet je denken aan de V.S en Frankrijk) en het feit dat ze niet mochten aanvallen met wapens, niet voorkomen dat de strijd niet uit de hand liep. De VN-soldaten konden hier dus helemaal niks aan doen dit is heel mooi weergegeven in de film’Warriors: Bosnia 1992. Na de’Val van Srebrenica’en de mortieraanval op een markt in’Sarajevo, waarbij veel inwoners omkwamen, veranderde er iets in het internationale politieke klimaat. Operation Deliberate Force werd in stand gezet hierbij werd een snelle interventiemacht ook wel een rapid Reaction Force ingezet waarbij ze met luchtaanvallen het Servische leger verzwakten. Ook vernietigden ze radar en luchtcontrole installaties om zo niet op te vallen.
Door de Operation Deliberate Force moesten de Serviërs het wel opgeven en be??indigden ze de gewapende strijd. Door deze wapenstilstand kwamen de strijdende partijen bijeen in het Amerikaanse’Dayton. Hier is door de onderhandelingen en doordat de Serviërs onder druk stonden doordat ieder moment de internationale gemeenschap weer een aanval kon uitvoeren het Verdrag van Dayton’getekend.
Afbeelding
Mortieraanval: inslag op een Bosnisch-Servisch doelwit genomen vanuit een Amerikaans vliegtuig.
UNPROFOR
Met besluit 743 ( resolutie) van de VN-Veiligheidsraad kwam UNPROFOR tot leven. UNPROFOR was een VN-vredesmacht actief in Joegoslavi?? (in de tijd van de oorlog heette het nog Joegoslavi??.) Deze vredesmacht begon in Kroati?? en door besluit 758 (ook wel resolutie 758) was het gebied al uitgebreid tot Bosnië en Herzegovina. In het begin had UNPROFOR de taak gekregen om er voor te zorgen dat de oorlog in Bosnië niet nog erger werd en dat er een vredesbespreking kwam. Later werd UNPROFOR ook ingezet voor het beveiligen van de “safe areas” (“veilige gebieden”.)
Met’besluit 836 mochten deze gebieden ook beschermd worden met geweld. Maar in Srebrenica liep dit niet goed af, Servische troepen trokken Srebrenica binnen en de VN deed hier niks aan. Dit zorgde voor de Val van Srebrenica op 11 en 12 juli’1995. En het werd alleen maar erger: op 20 juli viel het gebied Zepa. Ten slote ging de VN-veiligheidsraad akkoord met de inzet van Rapid Reaction Force beschikbaar gesteld door Frankrijk en Groot-Brittanni?? en luchtsteun van de’NAVO. Deze acties zorgde voor een wapenstilstand tussen de Serviërs en de VN. En hierop volgend kwam de vredesbespreking in Dayton.
Afbeelding
Het’Verdrag van Dayton
Het verdrag van Dayton is het verdrag’dat ervoor zorgde dat de Bosnische Burgeroorlog eindigde. Het verdrag is tussen de Republiek’Bosnië en Herzegovina, de Republiek’Kroati?? en federale Republiek’Joegoslavi’??dat later ook nog gesplitst werd in Servië en Montenegro.
De onderhandelingen werden gehouden tussen 1 en 21 november 1995 op de Wright-Patterson Air Force Base bij de stad’Dayton. De belangrijkste deelnemers waren:
De Servische’president’Slobodan Milo??evi??
De Kroatische president’Franjo Tu??man
De’Bosnische’president’Alija Izetbegovi??
De Bosnische minister van buitenlandse zaken’Mohammed Sacirbey
In het Verdrag van Dayton staat dat Bosnië en Herzegovina twee eenheden zijn met de’Federatie van Bosnië en Herzegovina en de’Servische Republiek. Het gebied was voor lange tijd verdeeld tussen deze 2 eenheden maar dat veranderde in 2000. In 2000 kwam er een derde eenheid bij namelijk het federaal district Br??ko. Br??ko bestaat uit een deel van de ‘Federatie van Bosnië en Herzegovina’ en de ‘Servische Republiek’. Hierdoor behoort Br??ko officieel tot beide eenheden maar is ook een eigen eenheid met zelfbestuur .
Afbeelding
(paars is Federatie van Bosnië en Herzegovina, roze is de Servische Republiek en groen is het federaal district Br??ko)
Het verdrag is ondertekend in’Parijs’op’14 december’1995. Naast de belangrijkste deelnemers waren de volgende mensen aanwezig tijdens de ondertekening:
De Amerikaanse president’Bill Clinton
De Franse president’Jacques Chirac
De Britse premier’John Major
De Duitse bondskanselier’Helmut Kohl
De Russische premier’Viktor Tsjernomyrdin
Afbeelding
De ondertekening
5 Na de val van Srebrenica
De’val van Srebrenica’die plaatsvond op 11 juli’1995’was de overname van de Bosnische stad’Srebrenica en de gedwongen verplaatsing’en’massamoord’van circa 7000 moslimjongens en -mannen, die eigenlijk onder bescherming zouden moeten hebben gestaan van het VN-leger dat ook voor een deel bestond Nederlandse militairen. Tot op de dag van vandaag is er nog steeds niet helemaal bekend hoeveel slachtoffers de val van Srebrenica heeft gekost. Het’Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD) ging in 2002 uit van ongeveer 7.000 doden, maar het Bosnische herdenkingscentrum heeft tot 2009, al 8373 slachtoffers geteld.
Na de val van Srebrenica viel Joegoslavi?? uiteen en hier weer op volgde de’burgeroorlog. Srebrenica en andere steden zoals Tuzla,’Sarajevo,’Gora??de’en’??epa, werden door de VN als veilige gebieden verklaard voor moslims. Om de veiligheid te behouden voor de ruim 30.000 inwoners van dit gebied zorgde de V.N dat er een internationale vredesmacht ter plekke was. In’1993 werd Srebrenica door Servische eenheden zo erg bedreigd dat de stad door de VN tot ‘safe area’ werd gemaakt.
Op 11 juli 1995 waren ruim 600 Nederlandse’UNPROFOR-militairen in Srebrenica en Tuzla aan het helpen na de gewapende conflicten. Ratko Mladic zag zijn kans en drong met zijn Bosnisch-Servische troepen Tulza en Srebrenica binnen en zorgen voor een enorm bloedbad. Dit wordt gezien als de grootste massamoord na de 2e W.O in Europa.